Thay vì đốt rơm rạ một cách lãng phí, bà con nông dân ở Hải Phòng có thể trồng nấm rơm ngay cả trong mùa đông giá rét, tận dụng trồng ngay ngoài ruộng khi vừa thu hoạch lúa, không phải đầu tư kinh phí làm lán trại. Đặc biệt, bà con thu hoạch được sản phẩm nấm ngay trong thời gian để đồng ruộng nghỉ ngơi giữa hai vụ lúa. Hiện nay, hai vùng sản xuất nấm ăn trọng điểm của thành phố là Tiên Lãng và Vĩnh Bảo đã thành công trong việc triển khai mô hình trồng nấm rơm trái vụ ngoài đồng và bước đầu nhân rộng mô hình này.

Chi phí ít, thu nhập cao

Tại lớp tập huấn kỹ thuật trồng nấm rơm trái vụ ở hộ ông Đỗ Văn Chớp, xã Đoàn Lập (Tiên Lãng - Hải Phòng) có rất đông nông dân trong huyện tham dự. Bà con phấn khởi khi được trực tiếp thực hành sản xuất nấm rơm trái vụ ngoài đồng, ngay trên chân ruộng vừa thu hoạch lúa xong dưới sự hướng dẫn của chính tác giả công nghệ sản xuất nấm rơm, Tiến sĩ Đinh Xuân Linh, Giám đốc Trung tâm Công nghệ sinh học thực vật (Viện Di truyền nông nghiệp). Ông Đỗ Văn Chớp vui vẻ cho biết: “Chỉ cần khoảng 10 - 15 ngày là mô hình đã cho thu hoạch đợt nấm rơm đầu tiên. Đặc biệt, gia đình tôi không phải đầu tư kinh phí xây dựng lán trại như sản xuất nấm trong nhà. Ngay khi thu hoạch xong vụ mùa, gia đình tôi ủ rơm luôn ngoài đồng, dành chân đất trống ngoài ruộng làm các mô nấm, xếp theo hình luống khoai sản xuất nấm rơm ngay giữa mùa đông. Việc sản xuất nấm rơm trái vụ ngoài đồng vào mùa đông còn giúp nông dân có thể chủ động điều chỉnh được nhiệt độ, không quá phụ thuộc vào thời tiết như sản xuất nấm rơm trong nhà”.

Tập huấn sản xuất nấm rơm trái vụ ngoài đồng tại xã Đoàn Lập (Tiên Lãng - Hải Phòng)

Theo tiến sĩ Đinh Xuân Linh, trồng nấm rơm trái vụ ngoài trời, có thể tận dụng những khoảng đất trống, sân bãi, các khu ruộng khô không làm vụ đông hoặc kém hiệu quả. Quan trọng hơn là không tốn chi phí đầu tư lán trại, sau khi thu hoạch hết sản phẩm, phụ phẩm còn lại bà con có thể làm phân bón hữu cơ bón cho ruộng trước khi làm đất cấy lúa vụ chiêm xuân. Thời vụ trồng nấm rơm trái vụ bắt đầu từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau. Hiện, giá nấm rơm trái vụ dao động từ 35.000 - 40.000 đồng/kg, cao hơn giá bán mùa hè từ 15.000 - 20.000 đồng/kg. Năng suất nấm rơm trái vụ hiện nay khoảng 120 - 150 kg/tấn nguyên liệu. Một ha lúa có thể thu hoạch trên 800 kg nấm rơm tươi ngay giữa mùa đông giá rét. Như vậy, ngay sau khi thu hoạch lúa mùa, bà con nông dân không nên lãng phí đốt rơm rạ mà thu gom ngay lại, phơi khô hoặc ủ ngoài ruộng để làm nguyên liệu sản xuất nấm. Bà Phạm Thị Nghĩa, Phó phòng Trồng trọt, lâm nghiệp (Sở Nông nghiệp - PTNT) cho biết, nhận thấy rõ cái lợi của sản xuất nấm rơm trái vụ ngoài đồng, năm 2010, Sở Nông nghiệp - PTNT đã mời cán bộ của Trung tâm Công nghệ sinh học thực vật về làm mô hình thí điểm tại hai huyện Tiên Lãng, Vĩnh Bảo. Quy mô sản xuất thí điểm là 2 tấn nguyên liệu. Kết quả các mô hình đều cho năng suất 180 kg nấm/tấn nguyên liệu, mà không phải xây dựng lán trại. Sản xuất ngoài đồng nơi không trồng cây vụ đông, giúp giảm chi phí 1,5 lần và tăng hiệu quả sử dụng trên đất 2 vụ lúa. Từ thành công này, năm 2011, thành phố triển khai sản xuất nấm rơm trái vụ ngoài đồng với quy mô 200 tấn nguyên liệu tại các địa phương, có cơ chế hỗ trợ với mô hình mới này. Ngay khi nông dân bắt đầu thu hoạch lúa vụ mùa, Sở Nông nghiệp - PTNT đã phối hợp với Trung tâm công nghệ sinh học thực vật tổ chức 12 lớp tập huấn kỹ thuật đến hơn 700 hộ sản xuất nấm trên địa bàn thành phố.

Thu mua 100% sản phẩm cho nông dân

Tiến sĩ Đinh Xuân Linh, khẳng định: “Trồng nấm rơm trái vụ ngoài đồng là kỹ thuật mới, để tạo điều kiện thuận lợi nhất giúp bà con yên tâm sản xuất, Trung tâm cam kết phổ biến kinh nghiệm, kỹ thuật và bảo trợ đầu ra 100% sản phẩm nấm theo giá sàn, bảo đảm người dân có lãi. Tuy nhiên, nếu bà con tự tiêu thụ được với giá cao hơn thì Trung tâm hoàn toàn khuyến khích”, Hiện nay, tại hai huyện Tiên Lãng, Vĩnh Bảo, Trung tâm Công nghệ sinh học thực vật đã ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm nấm rơm trái vụ với các hộ dân thực hiện mô hình với giá sàn là 18 - 20 nghìn đồng/kg. Cùng với cung ứng 500 - 700 tấn giống nấm thương phẩm cho các vùng miền, trong đó có khoảng từ 15 đến 20 tấn được cung cấp cho hộ trồng nấm tại Hải Phòng, Trung tâm còn phối hợp với Công ty TNHH xuất nhập khẩu Nam Tiến của Trung Quốc xây dựng nhà máy chế biến nấm tại khu công nghiệp Nam Sách (Hải Dương) để thu mua nấm của nông dân phục vụ chế biến xuất khẩu. Do đó, nông dân hoàn toàn yên tâm về đầu ra tiêu thụ sản phẩm. Hiện, cùng với hướng dẫn nông dân kỹ thuật sản xuất nấm rơm trái vụ ngoài trời, Trung tâm tích cực hướng dẫn bà con kỹ thuật bảo quản và sơ chế sản phẩm, bảo đảm sản phẩm chất lượng để đơn vị thu mua…

Đưa nấm thành ngành sản xuất hàng hóa lớn trên cơ sở liên kết “4 nhà”

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp - PTNT, Bùi Bá Bổng: Từng bước đưa việc trồng nấm thành ngành sản xuất lớn

Chính phủ đã đưa nấm vào danh mục sản phẩm quốc gia, nhiều địa phương đưa nghề trồng nấm trở thành một trong những nghề trọng điểm, giúp tạo việc làm ổn định, bền vững cho nông dân. Nếu mỗi năm Việt Nam sản xuất được 1 triệu tấn nấm mỡ, nấm rơm xuất khẩu thì riêng mặt hàng này đạt trên 1 tỷ USD/năm, mang lại nguồn thu lớn mà không phải bỏ một đồng ngoại tệ nào để nhập khẩu nguyên liệu. Tuy nhiên, hiện thị trường tiêu thụ nấm ở trong nước chưa ổn định, nghiên cứu khoa học về nấm chưa đủ mạnh, chế biến sau thu hoạch hạn chế. Việt Nam sẵn nguyên liệu trồng nấm nhưng thị trường phát triển nấm lại thua ngay trên sân nhà. Hiện nấm sản xuất trong nước chỉ đáp ứng được 1/10 so với nhu cầu, chúng ta đang nhập khẩu 90% nấm cao cấp… Về lâu dài, chúng ta phải nhập khẩu công nghệ sản xuất nấm của các nước tiên tiến, từng bước đưa việc trồng nấm trở thành ngành sản xuất hàng hóa lớn. Các HTX, nông hộ phải liên kết với doanh nghiệp để tiêu thụ sản phẩm ổn định.

Phó chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng, Nguyễn Văn Khanh: Mong thành phố hỗ trợ mạnh hơn về khâu kỹ thuật

Sau 3 năm triển khai đề án sản xuất nấm, trên địa bàn huyện Tiên Lãng đã có hàng trăm hộ sản xuất nấm. Trong đó, nhiều hộ sản xuất nấm với quy mô lớn. Đặc biệt, trên địa bàn huyện xuất hiện mô hình trồng nấm mỡ ngoài đồng, trồng nấm rơm trái vụ ngoài đồng cho giá trị kinh tế cao. Niên vụ sản xuất năm nay, các hộ sản xuất nấm trong huyện đã đưa vào sản xuất hơn 1000 tấn nguyên liệu. Trong đó, riêng nấm rơm trồng trái vụ ngoài đồng sản xuất từ 80 đến 100 tấn nguyên liệu. Ngoài cơ chế hỗ trợ của thành phố, huyện trích ngân sách hỗ trợ các hộ làm lán trại sản xuất quy mô lớn, hình thành các cơ sở chuyên sản xuất nấm, làm hạt nhân để mở rộng sản xuất nông sản hàng hóa. Tuy nhiên, huyện mong thành phố hỗ trợ mạnh hơn về khâu đào tạo kỹ thuật cho người trồng nấm. Hiện nay, có một thực tế là nhiều người dân vẫn coi việc trồng nấm dễ như trồng rau, cây ăn quả, sản xuất chưa có định hướng đồng bộ giữa khâu chuẩn bị nguyên liệu và giống nấm nên hiệu quả kinh tế chưa cao.

Phó tổng giám đốc Tổng công ty Rau quả nông sản Việt Nam, Đinh Cao Khuê: Cần liên kết để phát triển bền vững

Theo tôi, điểm yếu trong sản xuất nấm theo hướng hàng hóa hiện nay là khâu tiêu thụ sản phẩm. Có nghịch lý là doanh nghiệp rất khó thu mua sản phẩm với khối lượng lớn vì hộ dân sản xuất nhỏ lẻ. Nhưng, ở một vài nơi, nông dân không biết bán sản phẩm cho ai, chịu thua thiệt vì sản phẩm nấm khó bảo quản, nhanh hỏng. Để khắc phục được hạn chế này, cần lập Hiệp hội nấm, trong đó các thành viên có cả nhà khoa học, doanh nghiệp và hộ trồng nấm nhằm liên kết với nhau để phát triển bền vững. Nhà nước cần lập quỹ tín dụng ngành nấm để tạo vốn vay ưu đãi cho các doanh nghiệp và hộ sản xuất nấm, thúc đẩy các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm nấm.

Hoàng Yên

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119