Hậu Giang: Sản xuất và tiêu thụ lúa, mía còn nhiều bất cập

Nguồn tin: Báo Hậu Giang, 23/08/2011
Ngày cập nhật: 25/8/2011

Mía là cây trồng thế mạnh thứ 2 của tỉnh Hậu Giang.

Lúa và mía được xem là hai cây trồng có thế mạnh của tỉnh Hậu Giang. Trong những năm gần đây, tình hình sản xuất và tiêu thụ 2 loại nông sản này tuy đã được đầu tư, nhưng vẫn còn bất cập, gây không ít khó khăn cho cả nhà nông và nhà doanh nghiệp.

Theo Sở NN&PTNT Hậu Giang, trong những năm gần đây tình hình sản xuất lúa của bà con nông dân trong tỉnh có nhiều khởi sắc. Đặc biệt, trong vụ lúa Đông xuân và Hè thu vừa qua, bà con vừa trúng mùa, trúng giá. Chỉ tính riêng vụ lúa Hè thu 2011, toàn tỉnh xuống giống được 79.094 ha, đã thu hoạch được 72.000 ha, năng suất bình quân đạt 5,4 tấn/ha (cao nhất từ trước đến nay), sản lượng cả vụ ước đạt 430.000 tấn. Điều phấn khởi là vụ Hè thu này giá lúa luôn giữ ở mức cao, đa phần người dân thu hoạch đến đâu đều bán lúa tươi cho thương lái đến đó. Tuy nhiên, giá lúa không ổn định mà lên xuống bất thường gây tâm lý lo lắng cho người trồng lúa. Riêng vụ Thu đông, toàn tỉnh xuống giống được 42.700 ha.

Theo dự báo, tình hình thời tiết năm nay không mấy khả quan, đỉnh lũ sẽ xuất hiện vào khoảng cuối tháng 9, đầu tháng 10 và ở mức báo động 3, đây là mức cao nhất trong vòng 10 năm trở lại đây (như đỉnh lũ năm 2000). Trước tình hình đó, ngành nông nghiệp đang tiến hành rà soát lại diện tích lúa, mía, thủy sản… để có hướng chuẩn bị đối phó với lũ. Nhưng trước mắt, Công ty Cổ phần Lương thực Hậu Giang đã có biện pháp bao tiêu, thu mua sản phẩm để người dân an tâm sản xuất. Ông Lê Văn Tâm, Giám đốc Công ty Cổ phần Lương thực Hậu Giang cho biết: Đến thời điểm này, công ty đã thu mua được 85.000 tấn trong tổng số 110.000 tấn lúa kế hoạch năm, công ty đã bán ra được 70.000/100.000 tấn, kim ngạch xuất khẩu khoảng 22 triệu USD. Trong thời gian tới, công ty vẫn tiếp tục thu mua lúa cho bà con để đạt kế hoạch năm. Dự báo từ nay đến cuối năm, nhiều khả năng giá lúa gạo vẫn giữ ở mức cao do thị trường lúa gạo của một số nước đang hết hàng tồn kho nên sang Việt Nam tìm kiếm hợp đồng mới. Trong vụ lúa Hè thu vừa qua, công ty đã tiến hành thu mua lúa, gạo cho bà con nông dân với mức giá khá cao: Đối với gạo lức từ 9.100 - 9.150 đ/kg (tại nhà máy), tương đương với giá lúa khô từ 6.900 - 7.100 đ/kg. Đây là mức giá cao hơn so với giá thị trường xuất khẩu. Trong vụ lúa Hè thu và Đông xuân 2010 - 2011, công ty cũng đã ký hợp đồng bao tiêu cho bà con nông dân được 570 ha ở các huyện: Châu Thành A, Long Mỹ và TP.Vị Thanh. Tuy nhiên, việc thu mua theo hợp đồng cũng gặp nhiều khó khăn, vì vào vụ sản xuất giá lúa trên thị trường liên tục tăng nên nhiều hộ có tư tưởng vựa lúa lại chờ giá. Vì vậy, công ty chỉ thu mua được 12 tấn lúa (ở HTX nhân giống ấp 4, huyện Long Mỹ), còn lại công ty phải tổ chức hệ thống thương lái đi mua lúa tự do trong dân. Riêng vụ Thu đông tới đây, công ty vẫn tiếp tục ký kết hợp đồng bao tiêu cho bà con nông dân, nhưng chỉ ký ở xã Trường Long Tây (huyện Châu Thành A) với diện tích từ 300 - 500 ha.

Bên cạnh cây lúa, mía là một trong những loại cây trồng có thế mạnh của tỉnh, với diện tích trên 13.000 ha, sản lượng trên 1 triệu tấn/năm. Các địa phương trong tỉnh có diện tích trồng mía lớn như: huyện Phụng Hiệp, TX.Ngã Bảy, huyện Long Mỹ và TP.Vị Thanh. Hậu Giang có 3 nhà máy chế biến đường lớn đặt trên địa bàn, trực thuộc 2 công ty: Công ty Cổ phần Mía đường Cần Thơ (Casuco) và Công ty Cổ phần Mía đường cồn Long Mỹ Phát. Nhờ đó, trong những năm qua, nhiều diện tích mía của bà con nông dân trong và ngoài tỉnh được các công ty bao tiêu, đầu ra tương đối ổn định, nhiều nông dân có thu nhập cao từ cây mía.

Theo các nhà máy đường, đến thời điểm này, việc ký kết hợp đồng đã cơ bản hoàn tất. Dự kiến, các nhà máy sẽ chính thức đi vào hoạt động vào cuối tháng 9 hoặc đầu tháng 10, nhưng thời gian có thể sớm hơn tùy vào tình hình nước lũ về sớm hay muộn. Bà Võ Thị Kim Dung, Phó Tổng Giám đốc Casuco cho hay: Hiện nay, mọi công tác chuẩn bị cho đầu vụ ép mới của công ty đã sẵn sàng. Tùy theo tình hình thực tế mà Casuco sẽ đưa ra ngày hoạt động chính thức, nhưng tốt nhất là vào đầu tháng 10 và sớm nhất là ngày 15-9-2011, do chất lượng mía vẫn còn non, không đảm bảo về chữ đường. Tuy nhiên, điều bất cập là đến thời điểm này, nhiều bà con vẫn còn bón phân Urê vào mía để tăng kích thước và lượng nước cho cây mía. Đây là một vấn đề không nên, vì bón trong giai đoạn này tuy làm cho cây mía tốt nhưng chất lượng mía không cao, chữ đường trong mía rất thấp. Hiện tại, bình quân chữ đường trong mía của huyện Phụng Hiệp chỉ đạt khoảng 4,4 CCS. Theo chỉ đạo của Bộ NN&PTNT, các công ty chỉ vào vụ khi mía phải đạt từ 9 CCS trở lên, vì vậy, vô tình bà con vừa làm khổ chính mình vừa gây khó khăn cho doanh nghiệp. Trong thời gian tới, Casuco sẽ tiếp tục theo dõi tình hình chất lượng mía hàng tuần và tình hình nước lũ để có kế hoạch vào vụ sản xuất tốt nhất. Đồng thời, kết hợp với các ngành chức năng tuyên truyền, vận động bà con ngưng bón phân cho mía trong giai đoạn hiện nay. Trong tình hình lũ về trước ngày 15-9, Casuco vẫn cho nhà máy hoạt động sớm để giải quyết mía chạy lũ cho nông dân. Về giá mía, theo chỉ đạo chung của Bộ NN&PTNT, các công ty thu mua mía tại rẫy phải đảm bảo mức giá bằng 60% của giá đường. Vì thế, tùy tình hình giá đường vào vụ sản xuất mà Casuco sẽ đưa ra mức giá phù hợp nhất.

Còn bà Bùi Thị Quy, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Mía đường cồn Long Mỹ Phát cho rằng: Hàng năm, vào khoảng 30-8 công ty kết thúc tu bổ máy móc để chuẩn bị cho vụ ép mới. Công ty vẫn thực hiện đúng theo sự chỉ đạo chung của UBND tỉnh là bắt đầu vụ sản xuất mới khoảng 15-9, nhưng nếu có tình hình lũ xảy ra sớm thì công ty sẽ ép sớm hơn thời gian dự kiến để đảm bảo lợi ích cho người dân. Hiện công ty đã hoàn tất việc ký hợp đồng với bà con trồng mía với mức giá 800 đ/kg. Dự kiến đến ngày 25-9, công ty sẽ cho nhân viên đi đo chữ đường tại các ruộng mía, nếu chữ đường đạt cao sẽ nâng mức giá thu mua lên từ 850 - 900 đ/kg (mua xô tại ruộng). Nhưng trong điều kiện như hiện nay, bà con còn bón phân Urê vào cây mía thì dự tính của chúng tôi sẽ có nhiều thay đổi. Do chữ đường trong mía không đạt, nếu ép sớm sẽ làm đội chi phí cho nhà máy và gây ra nhiều khó khăn về sự kết tinh đường sau này. Vì vậy, một mặt bà con nên có sự thay đổi cách làm, cách suy nghĩ để làm sao có sự kết hợp giữa người sản xuất với người chế biến cùng có lợi. Năm nay, công ty có 2 hình thức thu mua mía cho bà con: thứ nhất, bà con bán theo chữ đường tại nhà máy. Thứ hai, là mua xô tại ruộng nhưng chữ đường phải được ấn định từ 8 CCS trở lên. Đặc biệt, trong trường hợp bà con phải bán mía chạy lũ thì công ty vẫn mua nhưng mức giá sẽ được tính toán sao cho phù hợp với chữ đường thực có trong mía.

HỮU PHƯỚC