Bình Dương: Hoạt động kinh doanh của các vườn ươm cao su giống - Chất lượng cây giống đang thả nổi

Nguồn tin: Báo Bình Dương, 19/07/2011
Ngày cập nhật: 20/7/2011

Giống là yếu tố rất quan trọng với các loại cây trồng. Cây cao su cũng vậy, giống ảnh hưởng trực tiếp đến toàn bộ quá trình phát triển của cây cao su về sau. Tuy nhiên có một thực tế là hiện nay hoạt động của các vựa cây giống cao su ở Bình Dương đang còn nhiều vấn đề đáng quan tâm.

Vựa giống phát triển tràn lan

Đối với các công ty cao su quốc doanh, việc hình thành nên các vùng giống là yếu tố bắt buộc. Khâu tuyển chọn giống được hết sức chú ý với đội ngũ cán bộ chuyên về giống. Với những vườn cao su tiểu điền người dân lại mua giống tại các vườn cây giống tư nhân. Một khi đã mua giống tại các vườn cây này, người dân ít quan tâm hơn đến giống và dù có quan tâm cũng không thể có những đánh giá chính xác về đặc tính mà cây giống mà mình sắp mua. Thông qua những hướng dẫn sơ sài của các chủ vườn họ mua giống về tự trồng mà không biết chắc rằng đây có phải là giống cây đạt chất lượng hay không.

Nhiều vườn ươm không đủ các điều kiện cơ bản để hình thành nên chất lượng cây giống khó bảo đảm

Thời điểm mùa mưa hiện nay, rất nhiều diện tích đất tại các huyện tập trung vào việc trồng cao su. Trong đó diện tích trồng mới, cải tạo và cả chuyển đổi cây trồng. Cùng với nhu cầu ngày càng lớn của người dân, các vựa giống cao su tư nhân cũng mọc lên ngày càng nhiều hơn. Rất nhiều tuyến đường lớn tại các huyện Phú Giáo, Tân Uyên, Bến Cát, Dầu Tiếng (Bình Dương) có sự xuất hiện của các vựa giống cao su. Tại các xã vùng sâu, các vườn ươm cây giống xuất hiện cũng ngày càng nhiều. Đặc điểm chung của các vựa cây giống này là quy mô không lớn, thường không có bảng hiệu mà chỉ ghi số điện thoại để người mua liên lạc. Thường các vựa cây giống này ghi trên biển quảng cáo rất nhiều các loại giống cao su mà người dân có nhu cầu với lời bảo đảm là đạt tỷ lệ sống cao. Hiện nay giá bán các loại cây giống thấp nhất là 13.000 đồng/tum, cao nhất là bầu hột từ 18.000 - 20.000 đ/bầu, so với năm ngoái thì giá cao hơn khoảng 30%. Tuy nhiên giá bán tại các vựa cây giống này cũng chênh lệch nhau khá cao, nếu không để ý kỹ người mua cao su rất dễ bị hớ. Khi chúng tôi đặt vấn đề về chất lượng cây giống với một chủ vựa tại xã Vĩnh Hòa, huyện Phú Giáo thì được ông chủ vườn này cho biết: “Các loại giống cây tôi nhập về đây được mua từ các vườn ươm lâu năm có uy tín. Từ trước đến nay chưa có ai phàn nàn về chất lượng của các giống cây mua từ vựa của tôi cả”?

Theo lời chỉ dẫn của một số chủ vựa cây giống, chúng tôi có dịp thâm nhập vào những vườn ươm cây giống tại một số xã vùng sâu của huyện Phú Giáo, Bến Cát. Tại đây có nhiều vườn ươm cây giống với các quy mô khác nhau từ vài ngàn cây đến hàng trăm ngàn cây tùy theo điều kiện quỹ đất của các hộ gia đình. Các vườn ươm này cũng chủ yếu mua hạt giống, cành giống từ các điểm bán hạt giống nhỏ lẻ đem về tự ươm, đóng stump, tháp cành nên không có gì chắc chắn rằng chất lượng của các cây giống này bảo đảm. Còn các điểm bán hạt giống cao su cũng thu gom hạt từ nhiều nguồn, nhiều địa phương khác nhau. Anh Nguyễn Trung Hiếu - một chủ vườn ươm cây giống cao su ngụ tại xã Phước Sang, huyện Phú Giáo cho biết, nhiều vườn ươm lâu nay làm theo kiểu tự mua hạt giống, mua cành về để ươm, tháp, chứ đi mua giống tại các trung tâm cây giống thì vừa xa vừa đắt hơn so với mua tại các vựa tư nhân. Cùng với việc mủ cao su đạt giá cao trong thời gian qua thì nhu cầu mua cây giống của người dân cũng tăng lên ngày càng nhiều. Đây chính là điều kiện cho các vựa cây giống, vườn ươm cây giống ăn nên làm ra.

Chất lượng cây giống đang bị buông lỏng!

Tâm lý chung của những chủ vườn cây mới trồng là thường nghe theo lời chỉ dẫn của những người đi trước để tự mua giống. Với tâm lý như vậy người trồng cao su thường ngại đến các trung tâm giống cao su lớn để mua mà chủ yếu mua từ các vườn ươm tư nhân với lời bảo đảm sống cao, có xe chở đến tận nhà. Tuy nhiên có thể thấy các lời hứa này chỉ nhắc đến tỷ lệ sống thôi chứ không đả động gì đến năng suất, chất lượng mủ, khả năng chống chọi bệnh tật của các cây giống này. Có nhiều trường hợp khi mua về trồng thì cây phát triển rất tốt nhưng đến thời kỳ thu hoạch thì lại không cho nhiều mủ, cây lại thường bị nhiễm bệnh. Đến khi biết thì sự thể đã rồi, không thể làm gì hơn ngoài việc cạo đục vườn cây để vớt vát chút ít rồi sau này cải tạo lại vườn cây. Ông Huỳnh Thành Công - Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Lai Hưng, Bến Cát cho biết, hiện nay, không ai quản lý giống cao su cả. Lúc trồng thì không thấy gì vì cây vẫn sinh trưởng tốt. Chỉ đến khi khai thác mới phát hiện cho mủ rất thấp. Nhiều hộ dân phải chặt bỏ trồng lại hoặc bán vườn.

Điều đáng nói là hiện nay hoạt động của nhiều vựa cao su giống không được kiểm soát, quản lý mà hoạt động rất tự do. Vì vậy ngày càng nhiều các vựa cao su giống mọc lên và rất ít trong số này đăng ký với cơ quan bảo vệ thực vật. Điều kiện cần để hình thành một cơ sở sản xuất cây giống cao su, trước hết người chủ vườn phải có vườn nhân, chủ động nước tưới, lao động có tay nghề. Các cơ sở sản xuất giống có uy tín cần phải có ít nhất từ 5 - 10 ha vườn nhân. Muốn có giống để bán, cơ sở phải chuẩn bị trước 1 năm. Trong khi một số cơ sở sản xuất cây giống có bảng hiệu, phải đóng thuế môn bài tháng, năm; bán có hóa đơn chịu thuế VAT; phải bảo đảm vườn nhân để khẳng định nguồn gốc giống. Còn các hộ sản xuất nhỏ, lẻ đều hoạt động theo kiểu tự do, cành ghép trôi nổi bất kể giống gì, thậm chí trên một diện tích còn xen lẫn nhiều loại giống khác nhau.

Cây cao su nếu được chăm sóc tốt sẽ cho mủ ổn định trong thời gian dài. Tuy nhiên quá trình thiết kế vườn cây cho đến khi thu hoạch cũng mất ít nhất là 6 năm với các chi phí về nhân công, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật... Vì vậy nếu người trồng cao su mua phải giống không bảo đảm thì sẽ chịu những thiệt hại nặng nề. Với những người có ý định trồng cao su nên cân nhắc kỹ lưỡng trong việc cây giống. Nên đến các trung tâm cây giống lớn, có uy tín mua giống để có thể có một vườn cây khỏe mạnh, đạt năng suất, chất lượng mủ cao.

ĐÀ BÌNH