Lâm Đồng: Hàng trăm hộ dân “thất bát” do lúa trổ toàn hạt lép

Nguồn tin: Báo Lâm Đồng, 23/06/2011
Ngày cập nhật: 28/6/2011

Người nông dân một nắng hai sương “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” trên đồng ruộng hàng tháng trời để chờ ngày lúa đơm bông và mong đợi niềm vui mùa gặt. Thế nhưng, đến mùa thu hoạch lúa trổ bông mà không cho hạt, người dân “khóc đứng khóc ngồi” và đành ngậm ngùi đem máy cắt cỏ đi cắt bỏ lúa chờ khô để đốt gieo trồng vụ sau. Hiện tượng này xảy ra ở xã Tân Văn, huyện Lâm Hà (Lâm Đồng).

Chúng tôi về với xã Tân Văn vào cuối mùa gặt vụ chiêm - xuân 2011, khi những cánh đồng đã được thu hoạch với vụ mùa bội thu, thì cũng có những cánh đồng người dân không gặt mà đã bỏ mặc cho lúa vàng úa, vịt đồng giày xéo và đem máy cắt cỏ để dọn ruộng. Lúa trổ bông nhưng toàn hạt lép không cho hạt gạo, người dân đổ lỗi tại giống, công ty giống lại kết luận do thời tiết.

Lúa lép - nông dân phải dùng máy cắt cỏ để cắt bỏ.

Theo thống kế của Hội Nông dân xã Tân Văn thì có khoảng 63 ha lúa của gần 300 hộ dân thuộc các thôn trong xã đã bị thiệt hại nặng do lúa trổ toàn hạt lép. Ước tính thiệt hại lên đến trên 2 tỷ đồng. Toàn bộ diện tích trên được bà con gieo trồng bằng giống lúa PC10 của Công ty Cổ phần giống cây trồng Nha Hố có trụ sở tại xã Nhơn Sơn - Ninh Sơn - Ninh Thuận, sản xuất và phân phối cho các đại lý tại địa phương.

Theo bà con, mấy năm trước bà con cũng đã sử dụng giống lúa này và cho năng suất bình thường, nhưng năm nay lại xảy ra hiện tượng lúa trổ toàn hạt lép, hạt chắc chỉ chiếm khoảng 10 - 20% và có những đám ruộng mất trắng 100% không có hạt chắc nào. Người dân cũng cho biết, năm nay thời tiết thuận lợi, khi gieo trồng lúa phát triển xanh tốt bình thường vẫn trổ bông, nhưng cứ đứng trơ trơ mãi không chịu cúi vì toàn hạt lép. Trong khi đó, cùng trên một cánh đồng thì các giống lúa khác như Khang Dân, Hương Thơm vẫn cho năng suất bình thường.

Chị Bạch Thi Tươi ở thôn Hà Trung xã Tân Văn cho biết: “Gia đình chúng tôi gieo trồng hơn 2 sào giống lúa PC10 mua ở đại lý do Công ty Nha Hố phân phối tại địa phương. Chúng tôi vẫn chăm sóc đúng kỹ thuật và lúa phát triển bình thường, nhưng chỉ khi gần đến ngày gặt mới phát hiện lúa không có hạt nên chẳng muốn gặt nữa mà bỏ mặc lúa vàng rũ trên đồng”. Còn gia đình chị Nguyện Thị Thúy Hà ở thôn Mỹ Hòa thì trồng 1,4 sào lúa PC10 và lúa toàn hạt lép nên gia đình chẳng thèm thu hoạch mà thuê người đem máy cắt cỏ dọn ruộng để chuẩn bị gieo trồng mùa sau.

Ngoài ra, cũng rất nhiều gia đình khác tại địa phương trồng giống lúa PC10 và lúa trổ toàn hạt lép nên đã cắt về cho trâu, bò ăn, ủ làm phân hoặc cắt bỏ trên đồng chờ nắng khô để đốt. Trao đổi với chúng tôi về hiện tượng lúa trổ bông không có hạt, ông Lê Thanh Hà - Chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Văn cho biết: “Đây là lần đầu tiên xảy ra hiện tượng này đối với bà con nông dân địa phương. Năm nay thời tiết thuận lợi lúa phát triển tốt và đến khi thu hoạch chỉ giống lúa PC10 là bị hạt lép lên tới 80 - 90%. Còn các giống lúa khác khi gieo sạ cùng ngày, cùng tháng, cùng bờ vẫn phát triển tốt và cho năng suất cao. Vì vậy nguyên nhân ở đây theo tôi có thể là do giống. Theo tôi được biết thì không chỉ ở Tân Văn mà một số hộ nông dân ở Đinh Văn (thị trấn Đinh Văn huyện Lâm Hà - PV) cũng bị hiện tượng này”.

Như vậy, người dân cũng như cán bộ Hội Nông dân xã đều cho rằng nguyên nhân của hiện tượng lúa trổ toàn hạt lép là do giống. Thế nhưng, khi chúng tôi theo số điện thoại ghi trên vỏ bao lúa giống liên lạc được với Công ty giống cây trồng Nha Hố thì ý kiến lại trái ngược hoàn toàn. Ông Vũ Xuân Long - Tổng giám đốc Công ty giống cây trồng Nha Hố cho biết: “Chúng tôi khẳng định rằng, hiện tượng lúa PC10 của chúng tôi do bà con nhân dân gieo trồng thất bại tại Tân Văn là do thời tiết, hoàn toàn không phải do giống. Chúng tôi đã cử cán bộ kỹ thuật đi kiểm tra đồng ruộng của bà con ở đó và kết luận lúa trổ vào dịp thời tiết xấu nên xảy ra hiện tượng lép hạt, không có nhân gạo”.

Được biết, đến nay đại diện chính quyền địa phương, người dân và công ty sản xuất giống đã 3 lần gặp gỡ, kiểm tra, thăm đồng, họp bàn, trao đổi thỏa thuận, nhưng vẫn chưa đi đến thống nhất.

DUY DANH