Cây diệp hạ châu ở vùng lũ Cát Tiên (Lâm Đồng)

Nguồn tin: Báo Lâm Đồng, 07/06/2011
Ngày cập nhật: 13/6/2011

Cây diệp hạ châu (dân gian thường gọi là cây chó đẻ) là một loại cây dược liệu đang được huyện Cát Tiên (Lâm Đồng) quy hoạch trồng thí điểm. Theo ghi nhận bước đầu, cây dược liệu này đã thích ứng với điều kiện thổ nhưỡng ở vùng lũ và mang lại hiệu quả khả quan.

Thu hoạch diệp hạ châu tại gia đình ông Lê Văn Thị (xã Tư Nghĩa, huyện Cát Tiên, Lâm Đồng)

Trước khi được đưa vào danh mục loại cây dược liệu có giá trị cần đầu tư thâm canh từ cuối năm 2009, cây diệp hạ châu mọc nhiều trên đất hoang ở Cát Tiên. Qua khảo sát của ngành chuyên môn, hàm lượng tinh dầu có trong lá và thân cây diệp hạ châu ở Cát Tiên khá cao, đáp ứng được yêu cầu của các cơ sở chế biến, nên huyện Cát Tiên đã mạnh dạn đưa cây diệp hạ châu vào trồng khảo nghiệm ở một số vùng đất hoang hóa bạc màu.

Tại hai xã Tư Nghĩa và Mỹ Lâm có 15 nông dân đã trồng thử nghiệm 2 ha diệp hạ châu. Ông Lê Văn Thị (thôn Liên Nghĩa, xã Tư Nghĩa) cho biết: “Gia đình tôi nhận trồng 5 sào theo kế hoạch của huyện từ cuối tháng 2/2011. Đến nay, tôi đã bắt đầu thu hoạch đợt đầu. Đặc điểm trồng cây này là mất nhiều công làm cỏ, do không được sử dụng thuốc trừ cỏ. Tuy nhiên, mức độ đầu tư của nó thì ít hơn so với cây lúa, cây bắp”.

Trước khi trồng thử nghiệm 5 sào, ông Thị đã trồng thử cây diệp hạ châu trên diện tích 24 m2 trong vườn nhà và thu được 7 kg khô. Giá 1 kg diệp hạ châu khô bán ra thị trường thời điểm này dao động từ 45 – 50 ngàn đồng. Thấy hiệu quả thu được khả quan, ông Thị mạnh dạn đầu tư trồng thêm theo chương trình trồng khảo nghiệm của huyện. Đầu tư theo chương trình này, ông Thị được Phòng Nông nghiệp huyện hỗ trợ cây giống và hướng dẫn kỹ thuật. Tuy nhiên, theo Phòng Nông nghiệp huyện Cát Tiên, do từ trước đến nay cây diệp hạ châu chưa được trồng ở địa phương, nên kỹ thuật chăm sóc chủ yếu dựa vào những tài liệu được nghiên cứu trên “mạng”. Bà con vừa trồng thử vừa rút kinh nghiệm là chính. Chu kỳ sinh trưởng của cây diệp hạ châu chỉ từ 45 đến 60 ngày.

Hiện nay, 15 nông dân tham gia trồng thử nghiệm đã bắt đầu thu hoạch lứa đầu tiên. Theo tính toán, 1 sào có thể gieo 1 kg hạt giống diệp hạ châu và nếu chăm sóc đảm bảo yêu cầu thì có thể cho thu hoạch 280 kg diệp hạ châu khô. Với mức giá như hiện nay thì có thể cho thu nhập 14 triệu đồng/sào. Tuy nhiên, theo phản ánh của nhiều nông dân thì đầu ra của diệp hạ châu trên thị trường không mạnh lắm. Hiện tại, chủ yếu là chỉ bán lẻ trong dân. Nếu trồng số lượng lớn thì cần phải có thị trường hoặc tìm đối tác chế biến diệp hạ châu làm thuốc hoặc trà túi lọc. Tính đến vấn đề này, huyện Cát Tiên đã xúc tiến tìm đối tác có nhu cầu để tiếp thị sản phẩm. Ông Ngô Xuân Hiển - Chủ tịch UBND huyện Cát Tiên, cho biết: “Huyện đã khảo sát thị trường và liên hệ với một số đối tác ở miền Trung, như Phú Yên, Đà Nẵng và một số công ty sản xuất trà ở Lâm Đồng. Huyện cũng đã đưa cây diệp hạ châu đi kiểm tra hàm lượng dược liệu. Nếu hàm lượng dược liệu đảm bảo yêu cầu thì đầu ra sẽ không khó. Hiện nay, một số công ty trà ở Lâm Đồng đã đặt vấn đề thu mua cây diệp hạ châu để chế biến trà”.

Theo kế hoạch, huyện Cát Tiên sẽ nâng diện tích trồng cây diệp hạ châu lên 10 ha vào cuối năm 2011 và đến năm 2015 sẽ tăng lên 200 ha. Diện tích này được quy hoạch trồng tập trung tại 5 xã Tư Nghĩa, Mỹ Lâm, Phước Cát 2, Tiên Hoàng và Nam Ninh. Theo đó, sau cây lúa, cây dược liệu nói chung và cây diệp hạ châu nói riêng sẽ từng bước phát triển trên vùng lũ Cát Tiên.

Theo Tạp chí Sức khỏe và Đời sống, y học cổ truyền của nhiều dân tộc đã sử dụng diệp hạ châu chữa vàng da, lậu, tiểu đường, u xơ tuyến tiền liệt, hen, sốt, khối u, đau đớn kéo dài, táo bón, viêm phế quản, ho, viêm âm đạo, khó tiêu, viêm đại tràng... Nó còn được đắp tại chỗ để chữa các bệnh ngoài da như lở loét, sưng nề, ngứa ngáy. Ngoài ra, diệp hạ châu có tác dụng kích thích bài tiết nước mật, tăng cường chức năng gan và dùng nó để điều trị sỏi mật, sỏi thận. Diệp hạ châu cũng được sử dụng để trị viêm gan B, viêm túi mật, thận, thống phong, sốt rét... Nó còn được sử dụng như một thuốc giảm đau, kích thích ngon miệng, tẩy giun, lợi tiểu...

HỮU SANG