Theo dự báo nhiều khả năng vụ đông xuân 2010 - 2011 ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) và Bắc Trung Bộ (BTB) sẽ gặp nhiều khó khăn do hạn hán gay gắt, cộng với dịch bệnh hại lúa, giá lúa giống, phân bón và nhiều loại vật tư khác tăng cao, ảnh hưởng đến kết quả sản xuất. Vì vậy, ngành nông nghiệp khuyến cáo các địa phương ngay từ bây giờ cần chuẩn bị các phương án sẵn sàng ứng phó với những diễn biến bất lợi của thời tiết để vụ đông xuân đạt thắng lợi.

Vụ đông xuân 2010 - 2011, các tỉnh vùng ĐBSH và BTB dự kiến gieo cấy khoảng 880.000 ha (giảm từ 10.000 - 15.000 ha so với vụ trước), phấn đấu đạt năng suất từ 58 đến 64 tạ/ha và sản lượng đạt khoảng 5,4 triệu tấn thóc. Trong đó, diện tích lúa lai tại ĐBSH khoảng 160.000 ha, chiếm 30% diện tích gieo cấy; ở BTB lúa lai gieo cấy khoảng 140.000 ha, chiếm 42% diện tích gieo cấy. Đây được coi là vụ sản xuất chính, chiếm khoảng 55% sản lượng lương thực trong cả năm. Tuy nhiên, vụ đông xuân này các địa phương sẽ gặp nhiều bất lợi do phải đối mặt với tình trạng hạn hán gay gắt.

Theo Phó phòng Dự báo khí tượng hạn vừa và dài (Trung tâm dự báo Khí tượng - Thủy văn Trung ương) Nguyễn Đức Hoà thì trong những tháng tiếp theo của mùa khô 2010, ở Bắc bộ, đặc biệt là BTB hạn hán sẽ gay gắt hơn nhiều so với năm ngoái. Tình hình thiếu nước sẽ xảy ra khi các hồ thủy điện chứa nước mới chỉ đạt 70 - 80% mực nước thiết kế, lượng mưa cả vụ ở Bắc bộ phổ biến ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm (TBNN).

Cũng theo Cục Thủy lợi, đến 16-11, dung tích hữu ích của ba hồ chứa thủy điện lớn như Hòa Bình, Thác Bà và Tuyên Quang còn thiếu hụt so với mức thiết kế khoảng 4,2 tỷ m3 nước. Cùng với đó, vào đầu vụ từ tháng 1 đến tháng 3-2011, mực nước trên các sông lớn sẽ ở mức thấp hơn TBNN, trong khi đó độ mặn vùng cửa sông khả năng cao hơn TBNN, nước mặn sẽ xâm nhập sâu vào các cửa sông và thẩm thấu ngầm, ảnh hưởng đến nhiều diện tích canh tác của các địa phương ven biển. Do vậy khả năng vào vụ có thể thiếu hụt lượng nước tưới tiêu tương đương với khoảng 200.000 ha.

Ngoài nỗi lo về nước, vụ đông xuân này còn đối mặt với nhiều khó khăn khác như giá một số loại phân bón tăng 15 - 20%, giá giống lúa lai cũng ở mức cao, từ 60.000 đến 90.000 đồng/tấn, ngoài ra lượng giống lúa lai hiện mới có khoảng 11.000 tấn, chỉ đáp ứng được khoảng 70% nhu cầu sản xuất.

Theo Cục trưởng Cục Trồng trọt Nguyễn Trí Ngọc, để khắc phục những khó khăn cho vụ đông xuân sắp tới ở các tỉnh ĐBSH và BTB, ngoài sử dụng tối đa các công trình tưới nước tiết kiệm, năm nay Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Tập đoàn Điện lực Việt Nam cũng thống nhất tập trung đổ ải hai đợt nhằm tiết kiệm nước (dự kiến đợt 1 từ ngày 27-1 đến 2-2-2011; đợt 2 từ ngày 8-2 đến 14-2). Riêng với các tỉnh miền Trung, Bộ kiến nghị Chính phủ cho xuất hết lượng giống dự trữ nhằm hỗ trợ người dân vùng thiên tai, lũ lụt vừa qua gieo trồng vụ đông xuân.

Cục Trồng trọt cũng khuyến cao chính quyền địa phương và người dân ở các tỉnh BTB nên sử dụng các giống ngắn ngày, chất lượng khá, năng suất cao để ứng phó với sâu bệnh và thời tiết bất thường. Bên cạnh đó, các địa phương cũng cần xây dựng lịch thời vụ gieo cấy, cơ cấu phù hợp với tình hình thiếu nước; sử dụng các biện pháp tưới tiết kiệm, tranh thủ lấy nước qua các đợt triều cường, đồng thời bám sát lịch xả lũ của các hồ chứa bảo đảm đủ nước phục vụ sản xuất; áp dụng biện pháp che phủ ni-lon cho mạ để vừa chống rét vừa chống rầy nhằm hạn chế sự gây hại của bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá và lùn sọc đen hại lúa.

Để khắc phục tình trạng thiếu nước tưới do hạn hán Trưởng phòng Tưới tiêu (Cục Thủy lợi) Đặng Duy Hiển cho rằng, các địa phương khu vực ĐBSH và BTB ngay từ bây giờ cần theo dõi sát sao diễn biến thời tiết, nguồn nước để điều chỉnh và có những giải pháp cụ thể bảo đảm nước tưới cho cây trồng, chăn nuôi, thủy sản và sinh hoạt cho nhân dân. Đối với những công trình bị ảnh hưởng do mưa bão, lũ thời gian qua cần kiểm tra, đánh giá, phân loại hư hỏng và sếp thứ tự ưu tiên nguồn kinh phí của Trung ương hỗ trợ và vốn địa phương để khắc phục hậu quả, nhất là những công trình phục vụ sản xuất.

Đồng thời các địa phương cần chủ động sửa chữa, bảo dưỡng thường xuyên các công trình, bảo đảm đủ điều kiện phục vụ sản xuất; tổ chức nạo vét các cửa khẩu lấy nước, kênh trục chính và làm thủy lợi nội đồng, bảo đảm dẫn nước thông thoáng tới mặt ruộng; dự phòng giống để sử dụng nếu điều kiện khí khậu khắc nghiệt làm chết cây trồng. Bên cạnh đó, xây dựng, bổ sung, cập nhật phương án phòng chống hạn, trong đó lưu ý việc bố trí kinh phí cho phòng, chống hạn và thiếu nước sinh hoạt của nhân dân. Các địa phương khuyến cáo nhân dân sử dụng tiết kiệm nguồn nước và thường xuyên thông báo tình hình thời tiết, nguồn nước để điều chỉnh việc cấp nước phục vụ sản xuất phù hợp với thực tế của từng vùng.

Trong đó, các địa phương khu vực ĐBSH cần thường xuyên theo dõi diễn biến mực nước sông, thủy triều để điều chỉnh vận hành hệ thống tưới và phân phối nước hợp lý, tránh tình trạng tranh chấp hoặc thiếu nước giả tạo, đặc biệt trong thời gian đổi ải đại trà. Theo dự kiến, nhu cầu điện để bơm tưới cả vụ đông xuân này khoảng 130 triệu KWh, trong đó điện bơm ải khoảng 55 triệu KWh và lượng dầu sử dụng khoảng 200 tấn. Do vậy các địa phương ĐBSH cần phối hợp điện lực tỉnh để có đủ điện bơm tưới kịp thời, nhất là các trạm bơm lớn trong giai đoạn đổ ải.

Đối với các tỉnh khu vực BTB trong thời gian tới vẫn là cuối mùa mưa nên tiếp tục chú trọng việc bảo đảm an toàn các công trình thủy lợi, đặc biệt là các hồ chứa đã đầy và các công trình bị ảnh hưởng do mưa lũ vừa qua. Ngoài ra, cần điều hành sản xuất vụ đông xuân 2010 - 2011 phù hợp với thực tế từng khu vực, bảo đảm thời vụ gieo cấy để cho thu hoạch sớm, tránh lũ tiểu mãn 2011. Các địa phương cũng cần tận dụng và tranh thủ tưới bằng nguồn nước ở sông, suối, khe, lạch ngay từ đầu vụ. Đối với các hồ chứa được ưu tiên giữ lại để phục vụ sản xuất vụ hè thu 2011, vùng cuối hệ thống thủy lợi, nơi khó khăn về nguồn nước…

HOÀNG HÙNG

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119