Trong những năm gần đây, chuyển dịch cơ cấu lao động từ nông nghiệp sang phát triển công nghiệp, ngành nghề, dịch vụ nên có nhiều ảnh hưởng đến việc phát triển sản xuất cây vụ đông ở Bắc Ninh.

Do vậy, việc lựa chọn loại cây trồng vừa có chi phí đầu tư thấp, tốn ít công lao động vừa cho hiệu quả cao rất có ý nghĩa trong việc mở rộng sản xuất vụ đông ở các địa phương trong tỉnh. Xuất phát từ thực tiễn này nhiều hộ nông dân đã chọn cây bí ngô (bí đỏ) là cây trồng để tăng vụ, tăng thu nhập và đã cho hiệu quả khá cao.

Với nhiều ưu điểm là cây trồng dễ tính, thích hợp với nhiều chân đất có thể trồng gần như quanh năm trừ những tháng quá nóng và quá lạnh (tháng 11, 12). Là loại cây cần rất ít giống khi gieo trồng và ít sâu bệnh hại trong vụ đông, ít phải sử dụng thuốc BVTV nên được đánh giá là loại thực phẩm an toàn. Đặc biệt, trồng bí ngô tốn ít công lao động hơn so với các loại cây vụ đông khác như khoai tây, cà rốt, cà chua, bắp cải, su hào... nhất là trong những khâu nặng nhọc như làm đất do có thể làm đất tối thiểu, rất phù hợp đối với những địa phương thiếu lao động, có nghề phụ. Ngoài cho thu hoạch quả, thì ngọn bí ngô cũng là một nguồn thực phẩm có thể chế biến nhiều món ăn ngon được người tiêu dùng rất ưa chuộng. Quả bí ngô sau khi thu hoạch có thể tiêu thụ ngay, nhưng cũng có thể bảo quản trong thời gian dài để tiêu thụ trong thời điểm giáp vụ rau với giá bán cao.

Từ thực tế sản xuất cho thấy đầu tư cho bí ngô thấp hơn so với cây trồng khác, thường 1 sào bí ngô đầu tư giống, phân bón, thuốc BVTV khoảng 250 - 300 ngàn đồng, trong khi cho lúa 500 – 550 ngàn đồng, khoai tây 700-800 ngàn, cà chua 1,2 - 1,5 triệu, cải bắp, su hào khoảng 400 - 450 ngàn... 1 sào bí ngô thường cho khoảng 6 - 7 tạ/sào, nếu thâm canh tốt có thể đạt 8 - 9 tạ/sào. Với giá bán bình quân 2.500 đồng/kg, sẽ cho thu nhập từ 1,5 - 1,7 triệu đồng/sào, trừ chi phí sẽ cho lãi khoảng 1,3 - 1,4 triệu đồng/sào. Ngoài ra, nhiều hộ chăm sóc tốt thì có thể thu hoạch thêm ngọn nhánh phụ đem bán cũng giúp tăng thêm thu nhập. Do ít tốn công lao động, mỗi hộ gia đình (2 lao động) có thể sản xuất từ vài sào đến hàng mẫu, nên trong những năm qua diện tích cây bí ngô đã liên tục được mở rộng và đã hình thành nhiều vùng trồng tập trung với quy mô vài chục ha như ở Gia Bình, Lương Tài, Tiên Du, Quế Võ…

Kinh nghiệm từ nhiều hộ nông dân cho thấy để bí ngô đông cho năng suất cao cần lưu ý một số yếu tố kỹ thuật sau:

- Về thời vụ: tốt nhất nên trồng trong tháng 9 và chậm nhất xong trước ngày 10/10.

- Làm đất trồng: lúa mùa sau khi thu hoạch cần được cày rãnh thoát nước, rãnh rộng 25 - 30 cm, mặt luống rộng khoảng 3 - 3,5 m. Có thể trồng trực tiếp từ hạt nhưng tốt nhất là nên làm bầu trước khi trồng ra ruộng từ 7-10 ngày để tranh thủ thời vụ, thời tiết ấm đầu vụ đông. Lượng giống sử dụng khoảng 25 - 30 g hạt/sào, nên ủ nứt nanh trước khi gieo trồng. Trồng hàng cách hàng 2,5 - 3 m, cây cách cây 0,5 - 0,7 m. Sau khi trồng xong cắt gốc rạ phủ kín mặt luống để vừa giữ ẩm, hạn chế cỏ dại vừa tránh quả tiếp xúc trực tiếp với đất, dễ gây thối hỏng.

- Bón phân (tính cho 1 sào): 250 - 300 kg phân chuồng hoai mục, 15 - 20 kg lân supe, 7 - 8 kg đạm urê, 5 - 6 kg kali (nếu sử dụng NPK tổng hợp thì cần quy đổi đủ hàm lượng như bón phân đơn). Bón lót toàn bộ phân chuồng và lân. Lượng phân còn lại chia bón thúc làm 3 lần: Thúc đợt 1 sau khi trồng 15 ngày, lần 2 sau khi cây ra hoa và lần 3 trước khi bắt đầu thu quả 15 - 20 ngày. Trộn đều các loại phân, xới xáo kết hợp làm cỏ rồi rải phân xung quanh gốc và lấp đất lại.

Chăm sóc: Khi bí bò dài khoảng 1 m, bắt cho ngọn bò vuông góc với mặt luống, nên lấy đất lấp đè lên đốt thân gần gốc giúp cây ra thêm rễ phụ, cây sẽ sinh trưởng, phát triển tốt hơn. Bí ngô có khả năng đẻ nhánh mạnh, tuy nhiên để cây tập trung dinh dưỡng nuôi quả chỉ nên để lại 2 - 3 nhánh khoẻ nhất và mỗi nhánh chỉ nên để 1 quả và thường xuyên cắt các nhánh phụ (sử dụng làm rau xanh). Sau trồng khoảng 30 - 35 ngày cây bắt đầu ra hoa thì nên thụ phấn bổ sung (6 - 9 giờ sáng) bằng cách lấy hoa đực úp lên hoa cái. Thu hoạch khi thấy vỏ quả đã chuyển từ màu xanh sáng sang màu xanh vàng.

Phòng trừ sâu bệnh: Bí ngô đông thường ít sâu bệnh hại, chỉ lưu ý phòng trừ tốt bệnh nứt thân, lở cổ rễ gây héo chết cây: Thường xảy ra khi mưa nhiều, trên chân ruộng thoát nước kém, phun thuốc: Ridomil, Validamycin, Rovral… Bệnh phấn trắng, sương mai: Phun Ridomil MZ 72 BHN; Topsin M 50WP; Aliette 80WP…

Đức Tuấn

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119