Vĩnh Long: Chuyện ở “vùng khoai ngàn tỷ”

Nguồn tin: Báo Vĩnh Long, 21/08/2010
Ngày cập nhật: 23/8/2010

Bình Tân (Vĩnh Long) có vùng chuyên canh khoai lang lớn và chất lượng nổi tiếng ở ĐBSCL. Hồi mấy chục năm trước, người dân các chợ cầu Ông Lãnh (Sài Gòn), Mỹ Tho, Cần Thơ... quen gọi khoai lang xứ này là khoai lang Mười Thới. Giờ đây, khoai lang Bình Tân đã vươn xa, tiêu thụ khắp các thị trường trong nước và xuất khẩu. Cũng từ những giồng khoai, người dân được đổi đời...

Lên giồng trồng khoai lang

Thạc sĩ Võ Văn Theo, Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Bình Tân cho biết, riêng vụ khoai năm 2010, nông dân huyện này đã xuống giống và thu hoạch gần 5.000 ha; chẳng những tập trung trồng ở khu vực truyền thống dọc 2 bên con kinh Mười Thới mà còn mở rộng diện tích ra các xã Thành Đông, Tân Thành, Thành Trung, Tân Hưng, Tân Bình, Thành Lợi... Anh khẳng định, đây là loại hoa màu hiệu quả nhất trong quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, phá thế độc canh cây lúa ở Bình Tân.

Ngày xưa, khi khai hoang mở đất, người dân xứ này phát hiện đất gan rùa, cát pha sét và nhiều phù sa nơi này thích hợp với các loại khoai bí đường, bí đỏ nên trồng luân canh với cây lúa mùa, vừa tăng thu nhập vừa bồi bổ dinh dưỡng cho đất. Thế là khoai lang Mười Thới nhanh chóng trở thành thương hiệu có tiếng. Ngày nay, vượt lên trên cả truyền thống cha ông, người dân Bình Tân mở rộng thêm diện tích, kỹ thuật canh tác và phát triển thêm các giống khác như khoai lang tím Nhật, khoai lang trắng sữa, khoai vỏ tím ruột vàng... được thị trường trong nước và cả nước ngoài ưa chuộng.

Theo Phòng Nông nghiệp và PTNT Bình Tân, với kỹ thuật canh tác như hiện nay, thời gian lưu vụ khoảng 120 – 150 ngày thì năng suất bình quân khoảng 50 – 60 tạ/công (1 tạ = 60 kg), tức khoảng 30 – 36 tấn/ha. Điều đáng mừng là khoảng vài năm trở lại đây khoai lang được tiêu thụ mạnh và luôn đứng ở mức cao. Theo bà con nông dân, bình quân trong 6 tháng đầu năm các loại khoai có giá trên 400.000 đ/tạ (trên 6.000 đ/kg) đối với khoai tím Nhật; gần 200.000 đ/tạ đối với khoai trắng sữa (3.000 đ/kg). Có thời điểm giá lên đến 9.000 đ/kg đối với khoai tím Nhật. Ngay trong thời điểm thu hoạch rộ, mưa nhiều như hiện nay, giá khoai cũng chỉ giảm khoảng 30%. Cũng theo Phòng Nông nghiệp và PTNT Bình Tân, chi phí sản xuất 1 ha khoai lang khoảng 50 – 60 triệu đồng, tùy theo giống. Với giá bán như trên, nông dân lời không dưới 100 triệu đồng/ha. Như vậy, với 5.000 ha đất trồng khoai hàng năm (chỉ tính 2 vụ) đã cho tổng giá trị trên 1.000 tỉ đồng, chiếm khoảng 2/3 giá trị sản xuất nông nghiệp của huyện. Cho nên, Thạc sĩ Nguyễn Văn Thanh – Bí thư Huyện ủy Bình Tân khẳng định: Khoai lang là cây trồng chủ lực trong cơ cấu nông nghiệp của huyện. Trong thời gian tới, cùng với công tác quy hoạch thì công tác xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu khoai lang là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của huyện Bình Tân.

Để trở thành vùng khoai lang nổi tiếng trong khu vực, trong những năm qua, bà con nông dân Bình Tân đã có bước tiến dài trong việc chuyển giao và áp dụng những kỹ thuật canh tác mới. Cơ giới hóa các khâu làm đất, tưới tiêu, phun xịt, bón phân, chăm sóc đã từng bước thay thế cho việc sử dụng lao động thủ công. Chỉ riêng khâu tự tổ chức sản xuất, cung cấp giống ở tại địa phương, mỗi năm bà con nông dân đã thu lợi nhuận tăng thêm khoảng 10 tỉ đồng.

Và nhìn khoai lang xuất ngoại

Điều thú vị là từ khoai lang, ở Bình Tân đã hình thành nhiều tổ chức dịch vụ hoạt động khá hiệu quả. Các xã trồng khoai lang trọng điểm của huyện đã hình thành các tổ, nhóm chuyên cung cấp lao động, dịch vụ trồng và thu nhập khoai lang, thu hút hàng trăm lao động tham gia, vừa giải quyết công ăn việc làm tại chỗ cho người lao động vừa giúp người trồng khoai giải quyết nỗi lo thiếu nhân công mùa vụ. Bên cạnh đó, từng bước hình thành các hợp tác xã (HTX) sản xuất và tiêu thụ khoai lang như HTX Tân Thành; HTX Tân Bình; HTX sản xuất và tiêu thụ rau an toàn Thành Lợi... Các HTX này đã góp phần ổn định thị trường tiêu thụ khoai lang; cung ứng hàng hóa xuất khẩu tăng mạnh sang các thị trường lớn như: Singapore, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan... thông qua các công ty trung gian như Công ty Thực phẩm rau quả Bình Thuận, Công ty TNHH Vĩnh Hưng (cơ sở chế biến đặt tại Khu công nghiệp Hòa Phú), Công ty Rau quả Tiền Giang...

Đặc biệt, khoảng 3 năm trở lại đây, bên cạnh mạng lưới thương lái chuyên cung cấp hàng hóa cho các chợ đầu mối trong nước, thị trường Campuchia, đã xuất hiện nhiều thương lái chuyên đóng hàng container, trữ lạnh, vận chuyển tiểu ngạch sang thị trường Trung Quốc. Chị Liu Xiang Xing, người Quảng Tây, Trung Quốc, có thâm niên 3 năm đóng chốt, lập cơ sở ở Bình Minh (giáp ranh Bình Tân) cho biết, mỗi ngày cơ sở của chị thu mua khoảng 150 – 200 tấn khoai lang Bình Tân. Hàng sau khi thu mua sẽ được phân loại, đóng gói (mỗi thùng giấy chứa 20 kg), chuyển lên xe lạnh (container); vận chuyển sang cửa khẩu Việt Nam – Trung Quốc. Người nhà của chị Xing làm thủ tục chuyển về công ty tại Quảng Tây và tiếp tục phân loại, đóng gói, dán nhãn mác, chuyển sâu về Hongkong, Thượng Hải, Bắc Kinh và cả Hàn Quốc, Nhật Bản. Theo tiết lộ của chị Xing, sau khi trừ chi phí, lợi nhuận tăng thêm khoảng 20 – 25%. Trên địa bàn huyện Bình Minh và Bình Tân, hiện có khoảng chục cơ sở thu mua của thương lái nước ngoài với mạng lưới chân rết mỗi cơ sở là hàng chục người. Bên cạnh đó, mỗi cơ sở thu hút khoảng 50 – 60 lao động với thu nhập khoảng 50.000 – 70.000 đ/người/ngày.

Trên đây là những câu chuyện mà chúng tôi ghi nhận được từ vùng chuyên canh khoai Bình Tân. Điều chung nhất trong các câu chuyện đó là hiệu quả của việc lên giồng trồng khoai lang và biết chuyển giao: giống mới, kỹ thuật trồng và quan trọng là còn biết neo vụ chờ giá. Qua đó, hàng ngàn nông hộ vươn lên khá giàu; trong đó có không ít cán bộ cơ sở, cán bộ huyện xuất thân là nông dân. Có người nói vui, nếu ai cũng đồng lòng thì “vài năm nữa dân Bình Tân chỉ đi gửi tiền nhà băng chứ thôi vay tiền”. Đây cũng là mong muốn của người dân mà ý Đảng hợp lòng dân thì chắc chắn sẽ thành hiện thực.

NGUYỄN SAN