Hai "đại gia" kinh doanh cà phê bị vỡ nợ hàng trăm tỷ đồng

Nguồn tin: Báo Đồng Nai, 02/08/2010
Ngày cập nhật: 3/8/2010

Giới kinh doanh cà phê ở Đồng Nai cùng nhiều ngân hàng trên địa bàn Đồng Nai và người trồng cà phê ở Xuân Lộc, Long Khánh, Cẩm Mỹ... đến bây giờ vẫn chưa hết bàng hoàng và như đang "ngồi trên lửa" khi hay tin 2 "đại gia" kinh doanh cà phê nổi tiếng là Công ty cổ phần Xanh cà phê (xã Xuân Tân, thị xã Long Khánh) và DNTN Phát Đạt (xã Xuân Định, huyện Xuân Lộc) bị vỡ nợ và đang chìm trong nợ nần với tổng số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng.

* Khi phát đạt nợ "dắt dây"

Cách nay khoảng 2 tháng, nhiều người dân đã kéo đến đập phá kho hàng của DNTN Phát Đạt để lấy cà phê trong khi ông Lê Thao - giám đốc doanh nghiệp cùng gia đình đang vắng nhà. Cơ quan Công an huyện Xuân Lộc đã phải can thiệp để tránh gây náo loạn. Hầu hết những người tham gia phá kho đều có gởi cà phê cho Phát Đạt bán nhưng nghe tin doanh nghiệp vỡ nợ nên vội vã đi "thu" cà phê về! Sự kiện này đã "báo hiệu" về tình hình kinh doanh "không thuận buồm xuôi gió" của DNTN Phát Đạt. Sau đó, ông Lê Thao, giám đốc doanh nghiệp, đã chính thức thông báo tình trạng vỡ nợ của mình.

Cho đến hôm nay, từ các công ty chuyên XNK nông sản ở trong và ngoài tỉnh, các ngân hàng thương mại trên địa bàn tới các đại lý mua bán cà phê và người trồng cà phê đều ngỡ ngàng, không kịp trở tay trong quan hệ làm ăn với Phát Đạt. Vì DNTN này là một "tên tuổi" lớn trong giới kinh doanh cà phê ở Đồng Nai, đã hoạt động 15 năm nay và cũng là doanh nghiệp nộp thuế lớn hàng đầu ở huyện Xuân Lộc, hàng năm lên tới hơn 10 tỷ đồng.

Theo lời giải thích của giám đốc Lê Thao, Phát Đạt kinh doanh dưới hình thức nhận ký gửi cà phê từ các hộ dân và các DN kinh doanh nông sản rồi tiến hành giao dịch với các DN lớn ở thị trường nước ngoài (theo hợp đồng tương lai tại Luân Đôn). Do giá cà phê liên tục giảm trong vòng 2 - 3 năm nay đã đẩy Phát Đạt vào tình trạng làm ăn thua lỗ và phải đối mặt với các khoản nợ lên đến hơn 140 tỷ đồng.

Hiện tại, khá nhiều DN và các hộ dân có mối quan hệ làm ăn với DNTN Phát Đạt đã phát đơn kiện hoặc đến trình báo cơ quan điều tra về các khoản nợ của ông Lê Thao. Trong đó, có nhiều người đã trở thành chủ nợ bất đắc dĩ của Phát Đạt với hàng tỷ đồng, như: bà N.T.L (xã Xuân Trường) hơn 5 tỷ đồng; bà C.T (xã Bảo Hòa) hơn 3 tỷ đồng; bà T.T.L (xã Bảo Hòa) gần 1 tỷ đồng; ông N (Gia Kiệm, Thống Nhất) hơn 6 tỷ đồng... Điều đáng nói, trong số những người dân bị "vướng" các khoản nợ với DNTN Phát Đạt, có những đại lý nhận ký gửi hoặc thu gom cà phê của nông dân với số lượng nhỏ, dẫn đến tình trạng "nợ dây chuyền".

Thông tin từ ông Lê Thao cung cấp cho biết, tổng các khoản nợ hiện tại của Phát Đạt hơn 143 tỷ đồng. Cụ thể, tiền nợ các ngân hàng là 50,8 tỷ đồng; nợ các công ty khoảng 49,1 tỷ đồng; nợ người dân 11,3 tỷ; nợ vay họ hàng khoảng 8,2 tỷ; nợ cung ứng nông sản và ký gửi kho khoảng 24 tỷ đồng. Ông Thao cũng cho rằng tài sản hiện có của DNTN Phát Đạt bao gồm nhà xưởng, hàng hóa... vào khoảng hơn 70 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo đánh giá của một ngân hàng chủ nợ của DNTN Phát Đạt thì tổng tài sản của Phát Đạt chỉ khoảng dưới 50 tỷ đồng, do đó khả năng trả nợ của DN này hiện rất "mịt mù".

* Xanh cà phê cũng... xanh mặt!

Tương tự, Công ty cổ phần Xanh cà phê cũng là một "đại gia" kinh doanh nông sản tại Long Khánh với các mặt hàng chính là cà phê, điều, tiêu. Doanh thu có năm lên tới hơn 1.000 tỷ đồng. Cũng với hình thức mua gom, nhận ký gửi cà phê từ người dân và các DN xuất nhập khẩu trong nước, sau đó giao dịch mua bán qua thị trường nước ngoài, Xanh cà phê đã thua lỗ liên tục trong nhiều tháng qua khi giá cà phê rớt mạnh. Theo nguồn tin riêng của chúng tôi, hiện tại Xanh cà phê có khoảng 70 - 80 chủ nợ, bao gồm cả người dân lẫn các DN và ngân hàng với số nợ tạm tính lên đến 160 tỷ đồng.

Giám đốc một ngân hàng thương mại ở Đồng Nai - là chủ nợ lớn của Xanh cà phê cho biết, trong tháng 7-2010 ngân hàng này đã đứng ra chủ trì một cuộc họp giữa các chủ nợ với giám đốc Công ty cổ phần Xanh cà phê. Theo đó, các phần tài sản còn lại của Xanh cà phê như: nhà xưởng, máy móc, hàng hóa... sẽ được rao bán hết để trả nợ. Bước đầu đã bán được một kho chứa hàng với trị giá hơn 11 tỷ đồng, trong đó một phần trả cho ngân hàng, phần còn lại chi trả một ít cho người dân. Ngoài ra, từ nguồn tiền huy động của họ hàng, Xanh cà phê cũng đã trả thêm được một số tiền nợ. Hiện tổng nợ của công ty còn trên dưới 100 tỷ đồng. Giám đốc ngân hàng này cho biết thêm, do giám đốc Công ty cổ phần Xanh cà phê rất có thiện chí trả nợ nên hiện các chủ nợ đều "án binh bất động", chờ giải quyết các phần tài sản còn lại.

Trao đổi với chúng tôi qua điện thoại vào chiều ngày 30-7, ông T., một người có trách nhiệm ở Công ty cổ phần Xanh cà phê, cho biết: "Có không ít giới kinh doanh cà phê trong nước thực hiện mua bán theo hợp đồng tương lai ở Luân Đôn (Anh) đã bị vỡ nợ. Bởi vào đầu năm 2008 giá cà phê tại thị trường Luân Đôn tăng cao lên tới 2.800 USD/tấn, sau đó thì giá ào ào đổ xuống cho đến ngày 10-3-2010 cà phê Robusta chỉ còn 1.180 - 1.190 USD/tấn. Thời điểm giá cà phê rớt xuống thấp nhất lại đúng vào vụ thu hoạch cà phê của Việt Nam, chủ yếu là Robusta, nên nhiều doanh nghiệp lao đao, thua lỗ nặng nề, nhiều nhất là ở Tây nguyên. Chúng tôi đang cố gắng hết sức mình để thanh toán cho các chủ nợ, ngoài rao bán các tài sản, nhà cửa của công ty, chúng tôi còn gom góp các tài sản riêng của gia đình và con cái để bán trả nợ".

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hệ thống nhà xưởng của Xanh cà phê được đầu tư khá quy mô nên có một số nhà đầu tư đánh tiếng mua lại với giá trị khá cao. Tuy nhiên, khả năng thanh toán hết nợ hay không, còn ở thì... tương lai!

Hợp đồng tương lai (Futures Contract) là thỏa thuận được tạo lập trên một sàn giao dịch có tổ chức để mua bán một loại hàng hóa tiêu chuẩn tại một ngày định trước trong tương lai với mức giá được xác định trong thời điểm hiện tại. Hình thức mua bán này được xem như một công cụ hạn chế rủi ro của nhà kinh doanh.

X.Phú - K.Ngân