Miền Trung: Lúa khô, sông cạn

Nguồn tin: Người Lao Động, 01/07/2010
Ngày cập nhật: 2/7/2010

Hàng ngàn hecta lúa đang chết dần, nguy cơ một mùa lúa thất bát dần hiện rõ.

Trời như đổ lửa, gió Lào hong khô cả cây cối, cả xã Hương Thọ (huyện Vũ Quang - Hà Tĩnh) ngột trong nóng bức. Cạnh đó, dòng sông Ngàn Trươi đã trơ đáy. Không chỉ Hà Tĩnh mà cả Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Bình... đang đối mặt với một mùa hạn khủng khiếp.

Người dân thiếu nước

Ông Nguyễn Xuân Phúc, người dân xã Hương Thọ, ra giếng cố kiếm chút nước rửa mặt. Hì hục mãi ông chỉ kéo lên được nửa gàu nước đỏ quạch sặc mùi bùn. Con sông Ngàn Trươi đầy ắp nước giờ chỉ còn những lạch chảy lờ đờ qua các bãi đá. Ở những vùng xoáy, nước còn nhiều và sâu hơn thì trâu, bò “tranh” với người đầm mình trốn nóng. Từ sáng tới chiều, người lớn, trẻ nhỏ tay can nhựa, vai xô, chậu ra sông Ngàn Trươi ngụp lặn tránh nắng và tranh thủ lấy nước mang về dùng.

Ông Dương Hữu Sơn, Phó Chủ tịch UBND xã Cẩm Mỹ (huyện Cẩm Xuyên - Hà Tĩnh), cho biết: “Hầu như tất cả giếng khoan, giếng đào trong vùng đều cạn kiệt”. Bà Trần Thị Sửu (ở thôn 4) đi lấy nước từ bìa rừng về phàn nàn: “Gia đình tôi vay 10 triệu đồng để khoan 2 giếng nhưng đã sâu 30 mét vẫn chẳng thấy nước đâu nên phải lên rừng lấy nước đọng từ vũng về gạn lọc lại mà dùng”.

Ở xã Quảng Minh (huyện Quảng Trạch - Quảng Bình), dù là cồn nổi giữa sông Gianh nhưng lại đang khô khát nghiêm trọng. Anh Nguyễn Văn Sơn, trưởng thôn Cồn Nâm, xã Quảng Minh, lo lắng đến rạc người: “Đã hơn một tháng nay, cả thôn phải mua nước uống từ các thuyền dịch vụ với giá can 20 lít là 5.000 đồng”.

Người dân sống dọc theo sông Gianh đang rất khổ sở: Giếng khô, ao, hồ trơ đáy. Mấy ngày qua, sông Gianh cạn, đục ngầu bùn nhưng người đến lấy nước vẫn đông đúc. “Chúng tôi buộc phải lấy cả nước bùn dùng vì không còn nguồn nước nào khác...” - anh Mai Văn Ân, ở xã Đồng Lào, xót xa nói.

Nguy cơ mất trắng vụ hè thu

Xã Xuân Lam (huyện Nghi Xuân - Hà Tĩnh) nằm sát bên hệ thống kênh chính của trạm bơm 1 Nghi Xuân nhưng những đám ruộng cũng đang nứt nẻ chờ nước. Ông Phạm Xuân Đại, Phó Chủ tịch UBND xã, nói: “Vụ hè thu năm nay người dân gieo cấy được 160 ha lúa. Nhưng do thiếu nước nên đã có 40 ha lúa chết hẳn, số còn lại cũng đang chết dần trong nắng gắt”.

Ông Trần Đức Chiến, Chi Cục phó Chi cục Thủy lợi Hà Tĩnh, cho biết: “Đến thời điểm này, toàn tỉnh đã có gần 10.400 ha bị khô hạn, trong đó có khoảng 4.000 ha bị hạn nặng. Do nắng nóng gay gắt kéo dài, cộng với gió Lào thổi mạnh làm nước bốc hơi nhanh nên đa phần các hồ, đập nhỏ đều thiếu hụt nguồn, nhiều công trình đã ở mực nước chết. Cùng với thiếu nước là thiếu điện để bơm tạo nguồn”.

Hiện nay, toàn huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình có hơn 700 ha lúa hè thu có nguy cơ thiếu nước. Còn tại huyện Quảng Trạch, có 625 ha lúa hè thu đang bị hạn hán đe dọa có nguy cơ mất trắng. Theo ông Đinh Minh Chất, Chủ tịch UBND huyện Minh Hóa, Quảng Bình, vùng miền núi này sống nhờ vào hệ thống 39 hồ. Nhưng nay các hồ, đập đều trong tình trạng thiếu nước hoặc cạn kiệt. Chắc chắn vào vụ giáp hạt, Minh Hóa cần phải có sự hỗ trợ của Nhà nước về lương thực.

Theo ông Nguyễn Văn Bài, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Trị, toàn tỉnh đã có hơn 8.000 ha lúa, trong đó có hơn 2.500 ha bị hạn nặng, hơn 1.000 ha sắn ở huyện Hướng Hóa chết do thiếu nước. Hạn hán và thiếu nước đang diễn ra ở tất cả các huyện, thị của Quảng Trị, nghiêm trọng nhất là tại các vùng miền núi, các điểm cuối tuyến bơm nước. Đặc biệt, tại huyện Cam Lộ có hơn 1.000 ha lúa bị hạn nặng, nhiều cánh đồng ở xã Cam Thanh bị nứt toác, lúa chết hoặc kém phát triển, có khả năng mất trắng.

Đề nghị hỗ trợ 20 tỉ đồng chống hạn

UBND tỉnh Quảng Ngãi đang đề nghị Chính Phủ hỗ trợ 20 tỉ đồng phục vụ công tác chống hạn, trong đó 12 tỉ đồng hỗ trợ chống hạn cho cây trồng và 8 tỉ đồng giải quyết nguồn nước uống cho người và gia súc.

Hiện phần lớn các hồ đập, sông suối đều cạn kiệt; mực nước ở hầu hết các hồ chứa đều xuống rất nhanh, nhiều hồ chứa xuống đến mực nước chết.

Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ngãi dự báo 15.400 ha cây trồng vụ hè thu này có khả năng bị khô hạn, hơn 20.000 người và 20.000 gia súc đứng trước nguy cơ thiếu nước uống.

Hoàng Hà – Quang Nhật