Những ngày này, đến các vùng trồng mía đường trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, không khó để bắt gặp hình ảnh những người nông dân ra đồng chuẩn bị cho vụ mía mới. Dù vất vả dưới nắng hè gay gắt, khuôn mặt họ vẫn hiện nét tươi vui, bởi với họ, niên vụ mía đường 2009 - 2010 là một vụ mùa mang lại thu nhập khá. Tuy nhiên, bên cạnh đó, không ít nông dân vẫn còn những nỗi băn khoăn sau mùa mía “ngọt”…

Giá mía cao, nông dân trúng mùa

Những ngày cuối tháng 3. Đây là thời điểm các nhà máy đường (NMĐ) kết thúc việc thu mua mía từ nông dân. Diện tích mía của nông dân tại các vùng trọng điểm như: Diên Đồng (Diên Khánh), Ninh Xuân (Ninh Hòa), Cam Phước Tây (Cam Lâm)… đã cơ bản được thu hoạch hết. Một diện tích nhỏ còn lại đang được bà con tích cực thu hoạch để nhập cho NMĐ tại tỉnh Ninh Thuận.

Tâm sự với chúng tôi trên ruộng mía vừa thu hoạch xong, anh Lê Văn Đông - một hộ nông dân ở thôn 4, xã Diên Đồng (Diên Khánh) cho biết: “Vụ mía năm nay, thời tiết khá thuận lợi, chữ đường của cây mía đạt khá cao. Đặc biệt, năm nay, do giá mía tăng cao nên nông dân có lãi lớn”. Đang chăm sóc cho ruộng mía mới trồng gần đó, anh Trương Văn Đệ - người cùng thôn góp thêm: “Niên vụ mía năm 2009 - 2010, nông dân thu hoạch cao hơn những vụ mía trước, bình quân chữ đường từ đầu đến cuối vụ đạt 11 - 12CCS, giá cũng liên tục tăng. Đầu vụ, giá đã đạt 765 nghìn đồng/tấn 10CCS; còn trong vụ, có những thời điểm giá mía đạt hơn 850 nghìn đồng/tấn nên nông dân có lãi cao. Gia đình tôi có 2,5 ha mía gốc, thu hoạch đạt hơn 100 tấn. Trung bình 1ha mía, năm nay, người dân có thể thu lãi được từ 25 đến 30 triệu đồng”. Tranh thủ nghỉ tay uống nước, các anh còn cho biết, nhờ vụ mía năm nay được giá, gia đình họ đã có tiền để trả bớt một phần nợ vay ngân hàng do thất thu từ những vụ mía trước. Ngoài chuyện đủ tiền trả nợ, có người còn rủng rỉnh để lo cho con cái học hành, mua thêm tivi, sắm xe máy…

Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Kỳ Vũ - Phó Chủ tịch UBND xã Diên Đồng cho biết: “Mía là cây trồng chủ lực, có ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân địa phương. Niên vụ mía 2009 - 2010, toàn xã có 900 ha, 95% số hộ nông dân gắn bó với loại cây trồng này. Vừa qua, nhờ giá mía ổn định ở mức cao nên nông dân rất phấn khởi, sau khi thu hoạch xong đã bắt tay ngay vào việc chuẩn bị cho niên vụ mới, chỉ còn số ít bà con đang tiếp tục thu hoạch”. Cũng theo ông Vũ, giá mía năm nay cao là nhờ giá đường trên thị trường cao, thời tiết khô ráo khiến các chi phí phát sinh trong khâu thu hoạch cũng giảm nên nông dân càng có lãi.

Để tìm hiểu thêm về vụ mía năm nay, chúng tôi ngược Quốc lộ 26 đến các xã phía Tây huyện Ninh Hòa. Dọc 2 bên đường còn rất ít ruộng mía cuối vụ chờ thu hoạch. Trò chuyện với một số người dân nơi đây, chúng tôi được biết, đầu vụ mía 2009 - 2010 có mưa nhiều nên rất thuận lợi cho cây mía phát triển. Đến khi thu hoạch, trời nắng ráo nên chữ đường đạt cao, chi phí vận chuyển mía từ ruộng ra xe không tốn kém, nhất là giá cả ổn định nên nông dân trồng mía có một vụ mùa thắng lợi. Hiện nay, với các ruộng mía đã thu hoạch xong, người dân đang tích cực cày đất, chăm sóc mía gốc và trồng mới các diện tích mía tơ.

Chứng kiến hình ảnh nông dân đầy ắp niềm vui, bước vào vụ trồng mới, chúng tôi chợt nghĩ, nếu giá mía năm nào cũng cao như vụ vừa qua thì công lao của người nông dân “một nắng hai sương”, gắn bó với cây mía sẽ được đền đáp.

Thu hoạch mía sớm, lợi hay hại?

Qua tìm hiểu về niên vụ mía 2009 - 2010, chúng tôi được một số nông dân cho biết, mía thu hoạch càng muộn thì chữ đường càng cao. Trong khi đó, chữ đường có ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị cây mía. Theo ông Trần Lợi (ở thôn Tân Mỹ, xã Ninh Xuân, Ninh Hòa): “Có 3 yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị cây mía là khối lượng, đơn giá và chữ đường. Trong khi đó, chữ đường của mía thu hoạch đầu vụ lúc nào cũng thấp hơn so với giữa vụ và cuối vụ. Như niên vụ này, mía thu hoạch trước Tết Canh Dần có chữ đường bình quân thấp hơn so với sau Tết khoảng 1,5 - 2CCS. Vì vậy, nếu không tính đến các yếu tố khối lượng, đơn giá mía mà chỉ quan tâm đến chữ đường thì rõ ràng, mía để đến cuối vụ mới thu hoạch có giá trị cao hơn so với thu hoạch đầu vụ”. Cùng chung suy nghĩ, bà Nguyễn Thị Lệ (ở thôn Tân Lập, Cam Phước Tây, Cam Lâm) dẫn chứng thêm: “Diện tích mía của gia đình tôi thu hoạch từ đầu vụ chỉ đạt khoảng 10,5CCS, còn cuối vụ, chữ đường lại đạt đến 13CCS; rõ ràng là có sự chênh lệch rất lớn, gây thiệt hại cho nông dân”.

Mặt khác, thời gian qua, người trồng mía cũng chưa hài lòng về kết quả đo chữ đường tại các NMĐ. Theo bà Lệ, việc lấy mẫu đo chữ đường các xe mía chở đến nhập cho nhà máy thường mang tính “hên xui”. Trên cùng ruộng mía nhưng khi đưa vào nhà máy, các xe mía có chữ đường chênh lệch nhau. Để kiểm tra, gia đình bà có sự so sánh chữ đường theo cách của mình. Theo kinh nghiệm nhiều năm làm lò che của gia đình, bà cho biết: Mía nhập cho nhà máy luôn có giá trị thấp hơn chế biến ở lò che, dù mía thu hoạch trên cùng một ruộng, chở cùng một khối lượng như nhau. Bà Lệ cho biết, mỗi xe mía nấu ở lò che, trừ các chi phí, bà thu cao hơn 1 triệu đồng so với nhập mía bán ở nhà máy.

Theo bà Trần Thị Việt Hạnh - Chi cục trưởng Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng Sở Khoa học và Công nghệ: Hiện nay, phương pháp đo chữ đường của 2 NMĐ trên địa bàn tỉnh tương tự nhau, được xây dựng trên cơ sở quy định tạm thời số 229/1999/QĐ-BKHCNMT của Bộ Khoa học - Công nghệ và Môi trường (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ). Tuy nhiên, để phù hợp với điều kiện sản xuất công nghiệp, các NMĐ đã xây dựng phương pháp lấy mẫu, trích ly nước mía, cách thức xác định tỷ lệ xơ khác với quy định trên.

Thiết nghĩ, để đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong kết quả đo của các nhà máy, cơ quan chức năng cần xây dựng các tiêu chuẩn đo lường cụ thể, phù hợp với điều kiện của địa phương. Các NMĐ phải theo đó mà thực hiện. Ngoài ra, các NMĐ cũng nên niêm yết công khai phương pháp đo chữ đường, xác định tạp chất, tỷ lệ xơ… để người dân có thể nắm bắt và giám sát.

Việc thu hoạch mía sớm sẽ gây thất thu cho người trồng mía; thế nhưng lại có một vấn đề đặt ra, rất nhiều nông dân khi vào vụ thu hoạch đều muốn mía của mình được thu sớm và nhanh. Bởi nhà nông thường canh cánh những nỗi lo về thời tiết, rủi ro mía cháy, giá mía cao hay thấp, khi nào đến lượt mình thu hoạch… Riêng niên vụ mía năm nay, các công ty vào vụ sớm từ trước Tết đã giúp cho bà con có một cái Tết tươi vui hơn; bởi sau khi bán mía, họ có tiền để mua sắm Tết. Nhiều hộ trồng mía bày tỏ với chúng tôi: “Thực tế, chúng tôi rất muốn thu hoạch mía để bước vào niên vụ mới thong thả hơn, tiện cho việc trồng và chăm sóc mía vụ mới, hạn chế được rủi ro do nắng nóng, dễ xảy ra cháy mía, bên cạnh đó còn sớm có tiền để trang trải cuộc sống…”. Xung quanh vấn đề này, ông Hoàng Kỳ Vũ - Phó Chủ tịch UBND xã Diên Đồng cho biết thêm: “Nếu giá mía luôn ổn định thì thu hoạch mía sớm vẫn có lợi hơn”.

Chia tay những người nông dân “một nắng hai sương” trên ruộng mía, chúng tôi cảm nhận được niềm vui của nhà nông sau một vụ mùa hiệu quả cao. Tuy nhiên, vẫn còn đó những băn khoăn xung quanh việc vào vụ chế biến đường sớm có lợi hay không, việc đo chữ đường của các NMĐ đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến nhà nông… Những băn khoăn này rất cần sự can thiệp kịp thời của cơ quan chức năng, giúp nông dân có thu nhập đúng với giá trị sức lao động mà họ đã bỏ ra.

BÍCH LA

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119