Hiệu quả từ mô hình cà chua ghép ở Vĩnh Long

Nguồn tin: Báo Vĩnh Long, 12/01/2010
Ngày cập nhật: 13/1/2010

Lâu nay, ngoài việc lo đầu ra, nông dân trồng cà chua luôn canh cánh nỗi lo bệnh héo rũ do vi khuẩn Ralstonia solanacearum gây ra. Trên thực tế, có những địa phương không thể mở rộng diện tích do dịch bệnh hoành hành. Năm 2004, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thuộc Sở Khoa học và công nghệ tỉnh Vĩnh Long nghiên cứu và cho ra đời giống cà chua ghép có khả năng kháng bệnh héo rũ cao, bước đầu đã tạo được niềm tin cho nông dân.

Từ cây cà ghép kháng bệnh héo rũ

Hiện nay, người ta biết ghép cà chua như là biện pháp hữu hiệu để kháng lại bệnh héo rũ. Biện pháp này vừa an toàn cho người sử dụng vừa thân thiện với môi trường, phù hợp với xu thế phát triển thân thiện và bền vững (vì không sử dụng hóa chất). Qua nghiên cứu, bệnh héo rũ (còn gọi là bệnh héo xanh) do vi khuẩn Ralstonia solanacearum gây ra và gây hại trực tiếp trên lá, làm ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng khi thu hoạch. Bệnh lây lan nhanh, gây chết cây hàng loạt, nhất là trong điều kiện nóng và khô, nhiệt độ cao từ 28 - 35 độ C là điều kiện rất thuận lợi cho mầm bệnh phát triển. Tỷ lệ bệnh từ 70 - 80%, cá biệt có những ruộng cà bị bệnh héo rũ hoàn toàn. Bệnh gây hại nặng nhất trên những vùng chuyên canh cây cùng họ (ớt, cà pháo, đặc biệt là cà tím). Cà bệnh thường có ngọn xoăn vàng, nhăn nheo, màu vàng xen kẽ, lá nhỏ hình thù khác nhau nên nhiều người thường gọi là bệnh xoăn lá hay còn gọi “đầu lân, đuôi tượng”. Nếu bị bệnh thì cây còi cọc, không phát triển, không ra trái hoặc trái nhỏ và khô nước ảnh hưởng năng suất, sản lượng sau này.

Từ thực tế, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thuộc Sở Khoa học và công nghệ tỉnh Vĩnh Long tiến hành nghiên cứu, từ gốc cà tím mang tên EG 203 và EG 195 ghép thử nghiệm lên ngọn giống cà dại Savior, cà chua 607, cà chua Trang Nông 448 hay cà chua Red Crown 250 làm đối chứng. Kết quả thật bất ngờ, tỷ lệ kháng bệnh khảm của cà chua ghép cao hơn các giống cà khác, cây sinh trưởng tốt và năng suất đậu quả khá cao, mang lại hiệu quả thiết thực.

Đến nhiều mô hình trồng cà chua hiệu quả

Vũng Liêm, Bình Tân, Tam Bình là những địa phương đầu tiên được chọn trồng thử nghiệm giống cà chua ghép, bước đầu đã đạt được kết quả khả quan. Anh Phạm Văn Tính - ấp An Hòa, xã Trung Thành Tây (Vũng Liêm) cho biết: “Mấy năm trước do trồng giống cà thường nên lúc cây ra hoa cũng là lúc bệnh héo rũ phát triển, gây thiệt hại gần như toàn bộ. Năm 2006, anh bắt tay làm đất, sử dụng màng phủ nông nghiệp và trồng thử nghiệm 1.500 cây cà ghép. Kết quả, anh thu hoạch liên tục 4 tháng, đạt sản lượng 10 tấn trái/công, cao gấp 3 lần giống cà thường. Với giá bán khoảng 5.000 đ/kg, trừ chi phí anh còn lời trên 40 triệu đồng.

Anh Nguyễn Văn Hiệp - xã Thành Lợi (Bình Tân), sau nhiều lần trồng cà bị lỗ vốn do bệnh héo rũ, anh đã mạnh dạn chuyển đổi 1 công đất trồng cà tím không hiệu quả sang trồng cà chua ghép. Nhờ được tập huấn bài bản về kỹ thuật nên ngay từ vụ đầu tiên, ruộng cà đã cho thu nhập kha khá, năng suất trên 7 tấn trái/công, trừ chi phí anh bỏ túi trên 30 triệu đồng. Anh cho biết: “Chăm sóc cà chua cũng giống như một số cây rau màu khác, nhưng cái khó là phải làm đất kỹ, sử dụng màng phủ và giữ nguồn nước thật ổn định, làm giàn thật chắc phù hợp chiều cao của cây nhằm giúp cây phát triển và kéo dài tuổi thọ thu hoạch sau này...”.

Anh Lê Văn Phát - ấp Cây Bàng, xã Mỹ Thạnh Trung (Tam Bình), sau hơn 5 tháng trồng, 1.000 cây cà ghép cũng cho thu hoạch được 6 lần trái nhưng cà vẫn còn xanh tốt và trái rất sai. Anh dự tính đến cuối vụ ruộng cà của anh có thể cho thu hoạch từ 7 - 8 lần trái nữa. Với giá hiện tại 4.000 đ/kg, trừ chi phí anh còn lời trên 20 triệu đồng ăn tết. Hiện anh đang chuẩn bị xuống giống thêm 2.000 cây trên đất vườn của mình nhằm mở rộng diện tích, tăng thu nhập. Anh cho biết: “Trồng cà chua ghép vầy, tui thấy nhàn rỗi hơn trong việc chăm sóc. Bệnh khảm xuất hiện chỉ một vài cây không đáng kể, khả năng chống chịu bệnh rất cao và cho trái cũng hơn cây cà thường”.

Theo kỹ sư Nguyễn Hữu Dùng - Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thuộc Sở Khoa học và công nghệ tỉnh Vĩnh Long, ưu điểm giống cà này là khả năng kháng bệnh héo rũ cao, từ 80 - 90% (trong khi cà thường bệnh héo rũ gần như toàn bộ), thời gian thu hoạch lâu, vỏ dày bảo quản lâu nên được nông dân rất ưa chuộng. Hiện mỗi năm, trung tâm cung ứng cho thị trường khoảng 70 - 80 ngàn cây cà ghép giống. Riêng trong năm nay đã cung ứng trên 100 ngàn cây. Ngoài những địa phương trong tỉnh, trung tâm còn cung ứng cây giống cho một số tỉnh lân cận như: Đồng Tháp, Trà Vinh, Bến Tre... Anh Dùng cho biết thêm: “Thời gian tới, sẽ tiếp tục nghiên cứu ghép ở một số cây khác như dưa leo, khổ qua... nhằm kháng bệnh héo rũ, giúp nông dân giảm giá thành, tăng thu nhập.

HOÀNG MINH - MINH VU