Câu lạc bộ 9 tấn ở Trà Vinh

Nguồn tin: Báo Vĩnh Long, 02/11/2009
Ngày cập nhật: 2/11/2009

Chuyện trồng lúa đạt năng suất 7- 8 tấn/ha ở ĐBSCL nơi nào cũng có, nhưng đạt năng suất hơn 9 tấn/ha thì hiếm. Vụ lúa Đông Xuân 2008 - 2009, những nông dân Khmer ở ấp Cầu Tre, xã Phú Cần, huyện Tiểu Cần (Trà Vinh) đã lập nên “kỳ tích khác thường” đó khi xuất hiện cả một “câu lạc bộ” (CLB) gồm những “Hai Lúa” chính hiệu trồng lúa đạt năng suất hơn 9 tấn/ha thông qua mô hình liên kết “4 nhà cùng nhau ra đồng”.

“Mô hình Tiến sĩ Cường”

Trở lại sóc nhỏ Cầu Tre sau hơn 2 năm kể từ ngày Tiến sĩ Nguyễn Như Cường, “cha đẻ” mô hình sản xuất “né rầy” cùng các nhà khoa học ở Viện Bảo vệ thực vật Trung ương, Công ty CP Bảo vệ thực vật (BVTV) An Giang... phối hợp cho ra đời mô hình “4 nhà cùng nhau ra đồng”, chúng tôi thật sự ngỡ ngàng trước những tin vui về sự đổi thay ở vùng đất này.

Ông Thạch Kiên, Trưởng Ban sản xuất ấp Cầu Tre, tự hào khoe: Vùng kinh bê tông nổi ấp Cầu Tre, xã Phú Cần có 110ha đất trồng lúa với 122 hộ dân, trong đó có 98% là đồng bào Khmer. Vụ lúa Đông Xuân 2008 - 2009, bà con xuống giống được 109,42ha với các giống mới OM 2395, OM 4218, OM 4900-90... Kết quả, năng suất bình quân toàn khu vực đạt 6,74 tấn/ha, trong đó có khoảng 95 hộ đạt năng suất từ 7,5 - 8 tấn/ha. Đặc biệt, có cả một “CLB” đạt năng suất hơn 9 tấn/ha. Đó là: Thạch Minh, Thạch Non, Thạch Sung, Thạch Sanh, Thạch Vui, Trần Na Sa Ry, Thạch Phương, Thạch Năng và Dương Văn Tuấn. “Cá biệt, ruộng của Thạch Thone đạt năng suất đến 9,5 tấn/ha. Theo tính toán của bà con, với giá bán 4.300 đ/kg, sau khi trừ đi các khoản chi phí, lợi nhuận đạt từ 18 - 20 triệu đồng/ha, tăng khoảng 6 - 8 triệu đồng/ha so với các khu vực khác trong huyện” - ông Thạch Kiên phấn khởi. Riêng vụ lúa Hè Thu 2009, là vụ sản suất không thuận, năng suất lúa cả tỉnh chưa đến 5 tấn/ha, nhưng ở khu vực này năng suất bình quân đạt 6,2 tấn/ha và có 3 nông dân sản xuất đạt 9 tấn/ha; trong đó có Thạch Sanh, Thạch Thone là những người giữ vững được thành tích và là gương mặt mới tham gia vào CLB Khương Minh Khánh.

Chúng tôi đến nhà ông Thạch Sanh. Ông là người sản xuất 3 vụ liền đạt năng suất 9 tấn/ha/vụ. Ông nói: “Gia đình tui có gần 20 công đất, nhưng đã chia cho các con gần hết, chỉ chừa lại 5 công. Trước khi có con kinh nổi, tui bị thất mùa liên tục; có lúc định bán đất. Nhờ con kinh nổi, cùng với mô hình liên kết 4 nhà, vụ đầu tiên tui làm đạt năng suất 8 tấn/ha; trừ chi phí còn lời gần 7 triệu đồng”.

Ông nhớ lại, trước đây “tưởng gieo sạ cho thật dày, để có nhiều bông thì nhiều lúa. Đâu có biết sạ thêm dày thêm sâu bệnh, thêm tốn kém mà không có ích lợi gì, đến khi cán bộ khuyến nông nói và làm theo mới hiểu”. Theo nhận định của kỹ sư Lê Văn Xiêm, cán bộ phụ trách kỹ thuật khu vực này của BVTV An Giang, qua 6 vụ lúa đã có trên 90% nông dân canh tác trong vùng 110ha kinh bê tông nổi cơ bản am tường được kỹ thuật canh tác, trở thành những “kỹ sư chân đất”. Số còn lại do họ có đất, nhưng nghề chính không phải là nông nghiệp, nên ít quan tâm học hỏi. Nói về những thay đổi trong nhận thức về các biện pháp canh tác, ông Thạch Minh kể lại kỷ niệm vụ đầu thực hiện theo quy trình mới: “Trước đây, tôi sạ đến 30kg giống/công, tới chừng sạ theo cán bộ kỹ thuật chỉ 10 kg/công, tôi thấy lúa thưa quá, định sạ lại, nhưng bấm bụng nghe theo các anh kỹ sư và không ngờ... lại ngon ăn”.

Trúng “bể bồ”

Kể từ vụ lúa Hè Thu 2007, với sự ra đời của chương trình “4 nhà cùng nhau ra đồng” (Nhà nước, nhà nông, nhà doanh nghiệp và nhà khoa học), sau 6 vụ lúa, với diện tích canh tác 110ha, nông dân Khmer ấp Cầu Tre, xã Phú Cần, huyện Tiểu Cần (Trà Vinh) đã thu về lợi nhuận gần 10 tỉ đồng từ trồng lúa theo kỹ thuật mới: sạ hàng, “3 giảm, 3 tăng”, hạt giống được xử lý bằng thuốc Cruiser... Năng suất lúa tăng kỷ lục từ 3,5 - 4 tấn/ha lên 6,74 tấn/ha.

Nông dân Trần Na Kha Ry, người trồng lúa đạt năng suất hơn 9 tấn/ha, thổ lộ: “Cách đây 2 năm, khi Tiến sĩ Nguyễn Như Cường cùng các nhà khoa học kêu gọi nông dân sạ hàng, xử lý giống bằng thuốc Cruiser, lúa bị bệnh không cho xịt thuốc mà áp dụng “3 giảm, 3 tăng” gì đó, tôi là người đầu tiên không đồng tình. Đời ông, đời cha đi qua, nông dân ở đây chỉ lấy lúa thịt làm giống, sạ trung bình 20 - 30kg giống/công (1.000m2), giờ mấy ổng biểu sạ hàng, cắt bớt từ gần phân nửa đến hai phần ba lượng giống (11 - 12 kg/công) ai mà không lo?”- hớp ngụm trà, anh Kha Ry “tâm phục khẩu phục”: “Qua 6 vụ sản xuất thành công, nông dân chúng tôi cảm ơn Nhà nước, nhà khoa học. Vì biết trồng lúa “xếp hàng”, xuống giống một lượt, chủ động “né rầy”... nên vụ lúa Đông Xuân này nông dân trúng muốn... “bể bồ”. Tôi trồng 15 công lúa, mỗi công đạt hơn 45 giạ, trừ chi phí mỗi công lời hơn 2 triệu đồng rồi”.

Hơn 25 năm gắn bó với cây lúa, chưa bao giờ nông dân Thạch Non lại hả hê phấn chấn như vụ lúa năm nay: “Nghe lời, làm theo các nhà khoa học, lúa trúng không ngờ. Vụ lúa này trúng mùa, trúng giá, vui lắm. Cứ vầy, vài năm nữa ấp Cầu Tre thoát nghèo!”.

Chủ tịch Hội Nông dân xã Phú Cần Nguyễn Văn Tây chia sẻ niềm vui: “Trước đây ấp Cầu Tre là một trong những ấp nghèo nhất xã. Vậy mà chỉ mới hơn 2 năm thực hiện mô hình liên kết “4 nhà cùng nhau ra đồng”, đời sống bà con Khmer ở đây thay đổi rõ rệt. Hiện thu nhập bình quân 8 triệu đồng/người/năm trong khi toàn xã mới đạt 7,5 triệu đồng/người/năm”.

Chuyện những “Hai Lúa” người dân tộc Khmer ở ấp Cầu Tre trồng lúa đạt năng suất hơn 9 tấn/ha và có hẳn một “CLB 9 người” là hiện tượng đột phá đối với những nông gia miền Tây.

HỒNG HẠNH