Rau quả ngoại tràn vào VN

Nguồn tin: Tuổi trẻ, 17/10/2009
Ngày cập nhật: 18/10/2009

Trong khi nhà vườn trong nước lao đao vì khó tìm đầu ra cho các sản phẩm nông sản thì rau củ quả, trái cây ngoại trên thị trường đang có xu hướng tăng mạnh trở lại.

Trung Quốc (TQ) tiếp tục dẫn đầu các nước có kim ngạch nhập khẩu mặt hàng nông sản vào VN. Đáng chú ý giá trị nhập khẩu của tháng 8 là 17,01 triệu USD, tăng gần 10 triệu USD so với tháng 4.

100% rau củ ngoại là hàng TQ

Củ cải tươi cũng nhập

Theo Trung tâm Thông tin nông nghiệp phát triển nông thôn (Agoinfo), nhập khẩu các loại rau và trái cây từ TQ và VN tăng liên tục từ tháng 4 đến nay.

Trong số 27 loại trái cây nhập khẩu từ TQ thì quýt, táo, cam và lê là bốn loại quả chiếm tỉ trọng cao nhất, chiếm 87,5% tổng kim ngạch. Về rau củ có năm loại rau cải được nhập khẩu vào thị trường VN trong tháng 8 là bắp cải, cải nước, cải thảo, củ cải muối và củ cải tươi. Trong đó củ cải tươi là loại rau củ mới có tên trong danh mục nhập khẩu.

Nếu như trước đây trái cây ngoại chỉ xuất hiện trong các siêu thị, cửa hàng lớn thì hiện nay ở bất kỳ sạp trái cây nào, người tiêu dùng cũng có thể dễ dàng mua được. Thị trường gần đây xuất hiện thêm loại nho xanh TQ với giá chỉ 16.000-22.000 đồng/kg, hình thức na ná nho xanh Bình Thuận.

Về hương vị loại nho này có vị ngọt hơn, trái cứng cáp và ăn rất bắt miệng. Nho xanh này bán chạy đến mức rất nhiều ng ười bán rong cũng lấy về bán. Theo tiểu thương chợ Tân Định (Q.1), trước đây TQ cũng có loại nho màu đen na ná nho Mỹ giá khoảng 45.000 đồng/kg.

Một loại trái cây về chợ nhiều và cũng dễ gây nhầm lẫn với trái cây cùng loại trong nước là hồng giòn TQ. Hồng giòn TQ trái lớn, ăn vị không chát, giá lại rẻ, chỉ 11.000-12.000 đồng/kg nên bán rất chạy. Ngay tại siêu thị, loại hồng TQ cũng bị “khuyết” mất nguồn gốc nên người mua hàng nhầm tưởng là hồng Đà Lạt.

Bà Nguyễn Thanh Hà, phó giám đốc chợ đầu mối Tam Bình (Q.Thủ Đức), cho biết đang vào mùa nên hồng giòn TQ về rất nhiều, áp đảo hẳn hàng cùng loại trong nước. Hiện nay trong 2.700-2.800 tấn rau củ quả về chợ mỗi đêm, hàng ngoại chiếm 20%, riêng mặt hàng rau củ ngoại 100% là hàng TQ.

Nông sản nội khó vào siêu thị

Theo danh mục hàng hóa của phòng thu mua các siêu thị, trái cây ngoại nhập vào siêu thị tăng đều qua mỗi năm. Hiện nay trung bình mỗi siêu thị kinh doanh 15-20 chủng loại trái cây ngoại khác nhau, trong đó Metro dẫn đầu về sự đa dạng. Ngoài các loại trái cây quen thuộc như táo, lê, nho, gần đây thị trường xuất hiện thêm loại mới dâu, kiwi, cam, cherry...

Trong khi đó nhiều mặt hàng nông sản trong nước vẫn loay hoay tìm đường vào các hệ thống phân phối lớn. Ngay cả thương hiệu nổi tiếng như vú sữa lò rèn Vĩnh Kim có đủ các chứng nhận về vệ sinh an toàn thực phẩm thì đến nay vẫn chủ yếu tiêu thụ qua thương lái. Ông Nguyễn Văn Ngàn, chủ nhiệm HTX vú sữa lò rèn Vĩnh Kim, cho biết dù đã liên hệ với các siêu thị nhiều lần nhưng loại trái cây đặc sản này vẫn chưa thể vào siêu thị.

Nhiều nhà vườn cũng cho rằng tiêu chuẩn mua hàng của các siêu thị quá khắt khe trong khi giá cả không tương xứng. Ông Thân Văn Tánh, phó chủ nhiệm HTX xoài Châu Nghệ (Càng Long, Trà Vinh), cho biết lượng xoài HTX cung cấp cho siêu thị quá nhỏ so với nguồn cung. Hơn nữa bán cho siêu thị chủ yếu là giới thiệu sản phẩm vì “giá bán cho siêu thị còn thấp hơn cả bán ngoài chợ”.

Dù nhiều lần ngồi lại với nhau, đến bây giờ siêu thị và nhà vườn vẫn chưa tìm được tiếng nói chung trong cách thanh toán. Theo quy định, các siêu thị thường thanh toán hợp đồng mua nông sản 10 ngày một lần bằng hình thức chuyển khoản. Ông Xa Ngọc Minh, chủ nhiệm HTX chôm chôm Tân Phong (Tiền Giang), cho biết HTX mua hàng của người dân theo hình thức “tiền tươi thóc thật” và không quen sử dụng hình thức chuyển khoản, nên nếu siêu thị giam vốn 10 ngày thì HTX không biết kiếm đâu ra tiền trả cho người dân.

Hiện hầu hết mặt hàng trái cây trong nước được bày bán trong hệ thống siêu thị Co.op Mart đều từ các nơi đã có thương hiệu địa phương nổi tiếng như xoài cát Hòa Lộc, bưởi Tân Triều, bưởi Năm Roi... Theo bà Bùi Hạnh Thu, phó tổng giám đốc Saigon Co.op, khách hàng chỉ chọn mua những sản phẩm mà họ cảm thấy thân quen và tin tưởng. Vì vậy nếu một loại nông sản mới dù chất lượng tốt nhưng không có thương hiệu cũng không thể thành công tại các siêu thị.

TRẦN MẠNH - NHƯ BÌNH