Hậu Giang: Mía hút hàng

Nguồn tin: Báo Hậu Giang, 25/9/2009
Ngày cập nhật: 26/9/2009

Dù chưa bao giờ người trồng mía có cảm giác “sướng” vì mía được giá như trong vụ mía năm nay, nhưng xét về hiệu quả kinh tế, chuyện vào vụ sớm khi mía còn non là thiệt hại không ít.

* Giá cao kỷ lục

Ngay từ đầu vụ, giá mía trên 500 đ/kg, cao hơn giá mía đỉnh điểm của năm rồi. Thị trường mía nguyên liệu tại huyện Phụng Hiệp (Hậu Giang) đã sôi động hẳn lên. Thế mà, chưa dừng lại, giá mía lại tiếp tục nhảy vọt lên mức trên 600 đ/kg (tùy theo giống mía). Ông Trần Văn Viên, ấp Mỹ Lợi B, xã Hiệp Hưng vui sướng: “Từ trước đến giờ, mía chưa từng có giá cao như thế này. Tưởng năm nay trúng giá khi mà thương lái bỏ cọc trước 600 đ/kg, nhưng không dè tui bán “hố”, bởi vài ngày sau đó giá mía lại tăng thêm 50 đ/kg nữa”.

Trong vụ mía này, 8,5 công mía ROC 11 đã giúp cho ông Nguyễn Trung Thới, ấp Hưng Thạnh, xã Hiệp Hưng thu về hàng chục triệu đồng. Bởi ông vừa bán ra trên 100 tấn mía với giá 650 đ/kg. Ông Thới cho biết, chi phí thuê mướn, thu hoạch vận chuyển mía đã tăng theo giá mía. Tuy nhiên, giá phân bón của vụ mía năm nay hạ nhiệt, nên trừ xong các khoản chi phí, người trồng mía có lãi từ 50% trở lên. Vụ này, người trồng mía “kiếm ăn” được.

Giá mía tăng là do biến động của thị trường, giá cả hàng hóa tăng, trong đó có đường. Ông Nguyễn Thành Long, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Mía đường Cần Thơ cho rằng: “Mía và đường đi liền với nhau. Một khi giá đường tăng cao thì giá mía nguyên liệu tăng theo”. Còn ông Phan Công Chứng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Mía đường cồn Long Mỹ Phát giải thích, Chính phủ đẩy mạnh việc ưu tiên dùng hàng Việt. Vì thế, nhu cầu mía nguyên liệu để chế biến đường, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân trong nước đã gia tăng đáng kể.

* Nhưng năng suất và chữ đường đều giảm

Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp huyện Phụng Hiệp, diện tích mía năm nay khoảng 8.159 ha, tăng hơn 300 ha so với năm rồi. Diện tích đã thu hoạch xong gần 2.000 ha. Trong khi diện tích mía tăng không đáng kể, còn sản lượng thì chẳng tăng được bao nhiêu khi mà người dân tiến hành thu hoạch mía sớm để chạy lũ. Ông Nguyễn Thế Tự, Phó phòng NN&PTNT Phụng Hiệp cho biết, lúc đầu thương lái mua mía chục, rồi tiến đến mua ký, giá khoảng 550 đ/kg. Chưa kể trường hợp mất giá, một số diện tích mía thu hoạch sớm để chạy lũ do chưa đến ngày tháng, nên không đảm bảo năng suất lẫn chữ đường. Trong khi thực tế đến nay chỉ có triều cường, chưa có biểu hiện lũ về.

Vì thế, vấn đề thất thu đối với những hộ dân bán mía sớm là chuyện đương nhiên. Ông Phan Công Chứng cho rằng, khi người dân có nhu cầu thì nhà máy sẽ thu mua. Do đó, năm nay nhà máy chạy sớm khoảng một tháng để giải quyết diện tích mía chạy lũ theo yêu cầu của người dân. Năng suất mía, cùng với chữ lượng đường của một số diện tích mía thu hoạch sớm có giảm, nhưng đổi lại giá mía cao nên không ảnh hưởng nhiều đến lợi nhuận của người trồng mía. Ông Nguyễn Thành Long lý giải, thay vì hàng năm công ty cân đối tình hình lũ về để kéo dài thời gian sinh trưởng, giúp cây mía đạt độ chín và năng suất. Nhưng nóng lòng hoạt động theo các nhà máy đường khác, nên công ty đã cho nhà máy chạy sớm khoảng một tuần. Lại thêm lũ của năm rồi xuống chậm, nên công tác xuống giống mía trễ gần một tháng. Tính ra một số diện tích mía đã thu hoạch trước gần hai tháng. Mía còn non, chịu thiệt vẫn là người dân.

* Nhà máy chạy cầm chừng

Các nhà máy đã đồng loạt hoạt động, trong khi người dân còn chần chừ chưa chịu bán để tăng chữ đường cho cây mía và chờ giá cao. Vì thế, đã dẫn đến tình trạng thiếu nguồn mía nguyên liệu tại các nhà máy. Ông Nguyễn Thành Long cho biết, khi đã tiến hành hoạt động thì không thể dừng việc thu mua mía nguyên liệu chế biến. Nhà máy đang có nhu cầu mía nguyên liệu, còn người dân lại “neo” mía lại để chờ giá. Nghịch lý về vấn đề mua bán đã làm cho các nhà máy hoạt động trong tình trạng thiếu công suất. Công ty thu mua được khoảng 4.500-5.000 tấn/ngày, nhưng chỉ đáp ứng 70-80% công suất hoạt động của nhà máy.

Tương tự, Nhà máy đường cồn Long Mỹ Phát cũng trong tình cảnh thiếu mía nguyên liệu. Ông Phan Công Chứng, cho biết thêm, công suất hoạt động của nhà máy từ 2.200-2.500 tấn mía/ngày, nhưng nhà máy mua vào được khoảng 1.800-2.000 tấn mía/ngày. Dù vậy theo nhận định, sản lượng mía nguyên liệu vẫn đảm bảo cho nhà máy hoạt động liên tục. Vì ngoài vùng mía nguyên liệu 2.600 ha của nhà máy tại Phụng Hiệp, chủ yếu là mía chạy lũ thì nhà máy còn có một số vùng mía nguyên liệu ở các tỉnh khác sắp đến ngày thu hoạch.

Mía nguyên liệu đang ở giá cao, người trồng mía “sướng” là phải. Tuy nhiên, tình trạng các nhà máy vào vụ ép sớm, thì dù thiếu nguyên liệu, nhưng chưa chắc lỗ vì giá đường đang ở mức cao và còn sản phẩm sau đường như rỉ mật đường để sản xuất cồn...; trong khi người dân bán mía non, tính ra đã bị thất thu cả chục tỉ đồng. Xét ở góc độ chung, đây cũng là thiệt hại cho toàn xã hội.

NG.NGUYỄN