Những ưu việt của giống lúa lai, nhất là giống Việt Lai 20, giống lúa lai nội đầu tiên được khẳng định qua thực tế. Đây là những giống lúa phù hợp với đồng đất khu vực Hải Phòng, ngắn ngày, năng suất cao, kháng sâu, bệnh; gạo ngon, được giá hơn lúa thường. Tuy nhiên, do người dân chưa quen với sản xuất lúa lai, nhất là cấy và chăm sóc lúa lai giống F1 đòi hỏi kỹ thuật cao, nên diện tích gieo cấy vụ mùa hơn 50 ha là quá ít.

Mừng và lo

“Hơn 25 ha dành sản xuất giống lúa lai thuộc xã Đồng Minh, Vĩnh Bảo, người dân chỉ phải bỏ công cấy, chăm bón trên chính thửa ruộng của mình và bảo đảm có thu nhập ổn định. Nếu chẳng may thời tiết không thuận lợi, mất mùa, nông dân được đền bù theo hợp đồng”. Chủ nhiệm HTX nông nghiệp xã Đồng Minh Tô Xuân Hảo khẳng định và cho biết thêm, HTX đứng ra làm trung gian, động viên bà con tham gia sản xuất giống lúa lai F1, trực tiếp ký hợp đồng với Công ty cổ phần nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng, đơn vị tổ chức lai tạo giống lúa Việt Lai 20 trên địa bàn Hải Phòng. Bà Phạm Thị Khánh, nông dân thôn Trung Dũng, xã Đồng Minh cho biết: "Gia đình tôi tham gia sản xuất giống lúa lai hơn 4 năm nay, được công ty cấp giống, kỹ thuật, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Nhất là, không phải lo đầu ra, toàn bộ sản lượng thóc sẽ được công ty thu mua với giá 2000 đồng/kg".

Bà Khánh và hai lao động của gia đình đang cấy nốt thửa ruộng 1,5 sào giống lúa lai vụ mùa này với hy vọng thời tiết thuận lợi, năng suất cao, đem lại khoản thu nhập khá cho gia đình. Cấy lúa lai giống, năng suất đạt từ 1 đến 1,5 tạ/sào, người dân thu về ít nhất 2 triệu đồng. Điều quan trọng, đó là số tiền chắc chắn, bởi được công ty bao tiêu sản phẩm và sẵn sàng phương án đền bù nếu bị mất mùa. Tuy nhiên, việc hàng chục ha lúa lai vụ hè thu năm ngoái bị mất mùa, khiến người dân và doanh nghiệp đều thiệt. Giám đốc Công ty cổ phần nông nghiệp kỹ thuật cao Phạm Thị Cằng trăn trở: "Vụ canh tác trước, theo hợp đồng, chúng tôi phải đền bù người dân Đồng Minh gần 1 tỷ đồng vì thời tiết khắc nghiệt khiến nông dân thất bại trong sản xuất giống lúa lai F1. Do vâỵ, mục tiêu sản xuất khoảng 100 ha lúa lai giống vụ mùa này chỉ được hơn 50%. Cũng may, sau 8 năm gắn bó sản xuất giống lúa lai ở vùng đất Đồng Minh, Nhân Hoà nên người dân nơi đây vẫn tin và tiếp tục canh tác".

Ở các xã Đồng Minh, Nhân Hoà (huyện Vĩnh Bảo) và huyện Kiến Thuỵ hoàn thành cấy hơn 50 ha lúa lai giống vụ mùa. Cùng thời điểm, nông dân các huyện Tiên Lãng, An Dương, Vĩnh Bảo và quận Kiến An đưa vào gieo cấy gần 20 ha lúa lai thương phẩm. Rõ ràng, diện tích gieo cấy lúa lai rất hạn chế, trong khi những ưu việt, lợi ích mang lại cho người dân đã rõ.

Từng bước tạo vùng sản xuất chuyên canh theo mô hình làng nghề

Hiệu quả kinh tế của cây lúa lai đã rõ, nhưng bài toán đặt ra, bao giờ chủ động được giống lúa lai và mở rộng diện tích lúa thương phẩm đòi hỏi cần có phương án “dài hơi”. Đó là mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực làm công tác nghiên cứu, liên kết hợp tác với các chuyên gia công ty sản xuất với chính quyền địa phương, bà con nông dân và sự quan tâm của ngành Nông nghiệp. Theo đó, phía doanh nghiệp chuyển giao công nghệ, cử chuyên gia để cùng nhau xây dựng trại giống, đầu ra sản phẩm, bảo đảm lợi ích người dân. Để chương trình giống lúa lai phát triển bền vững, ngoài quan tâm đến nông dân được hưởng lợi, cần tạo điều kiện để doanh nghiệp cũng được tham gia sản xuất giống lúa lai. Đây được coi là giải pháp phá thế độc quyền lâu nay khuyến nông chỉ làm với nông dân để sản xuất F1, sau đó các doanh nghiệp thu mua bán cho đơn vị khác, địa phương khác.

Thực tế, phần lớn các giống lúa lai đang được trồng ở Việt Nam là những giống lúa được nhập nhẩu từ Trung Quốc với hơn 80% lúa giống F1, trong đó có lúa lai thương phẩm đang cho năng suất cao như Khang Dân, Hải Phong, Q1, Q5.... Giám đốc Công ty nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng Phạm Thị Cằng, người tâm huyết trong việc đưa lúa lai Việt Nam vào sản xuất đại trà ở Hải Phòng và các tỉnh khác cho biết: “Việt Nam chỉ có 2 giống lúa lai, trong đó có Việt Lai 20 cho thấy chúng ta đang mất tự chủ trong chọn giống. Do vậy, việc sản xuất giống lúa lai tập trung như ở Vĩnh Bảo là cần thiết, có thể tạo ra vùng sản xuất chuyên canh theo mô hình làng nghề.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn xây dựng thành chương trình phát triển 1 triệu ha lúa lai vào năm 2010. Giống lúa Việt Lai 20 được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chính thức công nhận là giống quốc gia và đăng ký bảo hộ 20 năm (từ năm 2004). Đây là giống lúa lai đầu tiên của Việt Nam được lai tạo thành công, đưa vào sản xuất phù hợp với đồng đất Hải Phòng và nhiều địa phương vùng trung du, ven biển. Giống lúa này ưu thế ngắn ngày, chỉ từ 110 đến 115 ngày đối với vụ đông xuân và 85 đến 90 ngày đối với vụ mùa (hè thu), tạo điều kiện để người dân giải phóng đất sớm, gieo trồng các loại rau màu khác, kháng bệnh cao đối với rầy nâu và bệnh bạc lá, năng suất khá cao, từ 6,5 đến 8 tấn/ha, tùy từng mùa vụ. Tiềm năng sản xuất giống của cả giống bố mẹ và F1 đều cao, góp phần giảm giá hạt giống đáng kể so với các giống lúa khác. Việt Lai 20 cho loại gạo hạt trong, dài, mềm cơm, được bán trên thị trường với giá cao hơn 10% so với các loại gạo thường khác.

Văn Lượng

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119