Theo Viện nghiên cứu cây ăn quả miền Nam, hiện nay, các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long vẫn còn một lượng lớn cây giống ăn trái không rõ nguồn gốc đang lưu hành trên thị trường.Nhà vườn khi mua phải giống kém chất lượng thì chỉ tính riêng về thời gian, phải trả giáít nhất từ 2 đến 3 năm để khôi phục lại sản xuất, còn thiệt hại về kinh tế, con số này không phải nhỏ. Ở Bến Tre, địa phương được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam công nhận là: nơi sản xuất cây giống cây ăn trái do người dân tự lai tạo lớn nhất Việt Nam thì thực trạng trên như thế nào.

Nhà vườn Nguyễn Công Thành ở xã Sơn Định, huyện Chợ Lách có rất nhiều kinh nghiệm trong sản xuất cây giống ăn trái. Thế nhưng, ông Thành vẫn bị mắc lừa khi đi mua cây giống mới về trồng. Ông Thành cho biết, khi nghe những người bán giống giới thiệu về giống mận đường đen có giá trị kinh tế cao nên đã bỏ ra một triệu đồng để mua2 cây giống về trồng.Theo lời quảng cáo của chủ vựa thì, giống mận này cho trái sớm, trái to, thịt thơm, giòn, ngọt. Thế nhưng khi cây mận ra hoa, đậu trái thì trái chỉ lớn hơn quả trứng, còn vị thì lại chua như chanh.

Những ngày gần đây, thị trường cây giống ở huyện Chợ Lách xuất hiện một giống mận mới mà người bán cho là mận Tam hoa xanh Đài Loan với những lời quảng cáo đầy hấp dẫn như: cho trái sớm, trái to, thịt giòn, ngọt, giá trái bán ra thị trường hiện nay hơn 50.000 đồng/kg,v.v. Chúng tôi đã tiếp cận với cơ sở bán giống mận Tam hoa xanh Đài Loan ở xã Sơn Định, huyện Chợ Lách, chủ cơ sở cho biết, chỉ tính trong những tháng đầu năm nay, đã có hơn 10.000 cây mận được xuất bán với giá từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng/cây. Thị trường chủ yếu là tỉnh Bạc Liêu và Sóc Trăng. Hiện tại, chủ vựa này còn khoảng 500 cây mận giống chuẩn bị xuất vườn.

Vấn đề này được chúng tôi trao đổi với Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu – Viện trưởng Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam, ông Châu cho biết, với vai trò của một cơ quan nghiên cứu, Viện đánh giá cây mận Tam hoa xanh có chất lượng thấp. Vì vậy, ông khuyến cáo nhà vườn không nên mua về trồng để tránh thiệt hại. Cũng theo Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu, các tỉnh Bến Tre, Tiền Giang, Vĩnh Long và thành phố Cần Thơ là những địa phương cung cấp cây giống ăn trái với số lượng lớn cho cả nước. Tuy nhiên, các loại cây giống dỏm, giống kém chất lượng chiếm khá nhiều mà các cơ quan chức năng chưa thể kiểm soát nổi.

Ông Nguyễn Trung Chương – Phó Giám đốc sở Nông nghiệp và phát triển Nông thôn tỉnh Bến Tre thừa nhận, trong số hơn 8.000 hộ sản xuất cây giống ăn trái ở huyện Chợ Lách thì chỉ có khoảng 300 cơ sở được cấp giấy chứng nhận có cây đầu dòng để lấy mắc ghép, điều này cũng có nghĩa là, còn rất nhiều cơ sở chưa đủ điều kiện sản xuất theo Pháp lệnh giống cây trồng.

Những năm gần đây, Cục trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn) đã phối hợp với các địa phương thẩm định, công nhận những Địa chỉ xanh về giống nông nghiệp, trong đó có cây giống ăn trái. Một số cơ sở đã lợi dụng giấy chứng nhận này để làm ăn mập mờ. Chẳng hạn như cơ sở của ông A chỉ được cấp giấy chứng nhận Địa chỉ xanh cho một loại cây giống nào đó với số lượng cụ thể căn cứ vào lượng mắt ghép của cây đầu dòng. Thế nhưng ông A đã đưa tất cả các loại cây giống khác của cơ sở với số lượng lớn vào loại đã đăng ký Địa chỉ xanh để tiêu thụ, thu lợi riêng và để lại sự thiệt hại không nhỏ đối với nhà vườn.

Một thực tế khác cũng khá phổ biến là, không ít cơ sở lợi dụng lòng tin của khách hàng vào những phiên chợ giống cây trồng do Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn hoặc các địa phương tổ chức nên đã bán cây giống theo kiểu đánh lừa. Cây giống đưa vào các phiên chợ thường được chăm sóc đặc biệt nên rất bắt mắt. Nhà vườn khi mua về trồng, cây có thể chết hoặc kém phát triển. Chưa kể một số cơ sở còn đem giống kém chất lượng, giống giả vào hội chợ để kinh doanh.

Từ năm 2001 đến nay, Bến Tre tổ chức Ngày hội cây trái ngon, an toàn theo thông lệ hàng năm, trong đó có phần thi cây trái ngon và đấu xảo các sản phẩm trồng trọt. Một số nhà vườn đạt giải đấu xảo đã lợi dụng việc này để quảng cáo cây giống của họ trong số đó có cả những cây giống không đạt chuẩn để tiêu thụ, thu lợi bất chính còn nhà vườn thì lãnh đủ hậu quả.

Để triển khai chương trình giống Quốc gia, trong những năm qua, các địa phương ở Đồng bằng sông Cửu Long đã đưa giống cây xác nhận được trồng trong nhà lưới để cung cấp cho thị trường. Thế nhưng kế hoạch này đã bị phá sản. Tại Bến Tre, có khoảng 2/3 trong tổng số gần 100 nhà lưới ở huyện Mỏ Cày và Chợ Lách phải tháo dỡ do cây giống không có đầu ra vì giá bán cao hơn cây giống sản xuất đại trà. Một số đối tượng nhận thấy nhu cầu cây giống có múi lớn nên đã mua cây giống trôi nổi, bỏ vào nhà lưới rồi bán với giá thấp để thu lợi bất chính. Nhiều nhà vườn vì ham giá rẻ nên mua về trồng, hậu quả là vườn cây không đạt năng suất và chất lượng. Từ đó, lòng tin đối với giống cây sạch bệnh được sản xuất trong nhà lưới bị ảnh hưởng.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu, trong số hàng chục ngàn hộ sản xuất cây giống ăn trái ở Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay thì còn rất nhiều cơ sở không có uy tín, chưa thực sự có trách nhiệm với người tiêu dùng. Một câu hỏi đặt ra đối với ngành giống là,làm sao quản lý được các cơ sở này để tránh thiệt hại cho nhà vườn ?

Lê Phết

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119