Dự án rau an tòan vệ sinh thực phẩm Hải Phòng - Sản xuất chạy theo quy hoạch

Nguồn tin: Báo Hải Phòng, 07/05/2009
Ngày cập nhật: 7/5/2009

Để có sản phẩm an tòan vệ sinh thực phẩm, nhiều tỉnh, thành phố ưu tiên dành diện tích, hỗ trợ kinh phí, ưu đãi thủ tục thực hiện các dự án sản xuất rau an toàn. Hà Nội, khởi động dự án sản xuất rau an toàn từ năm 1995, đến nay, diện tích sản xuất rau an tòan hơn 6000 ha; thành phố Hồ Chí Minh cũng có hơn 10 nghìn ha.

Tại Hải Phòng, diện tích sản xuất rau an tòan đạt tiêu chí quy định mới có 57 ha. Trong khi đó, dự án sản xuất rau an toàn vệ sinh thực phẩm của thành phố do Trung tâm khuyến nông Hải Phòng làm chủ đầu tư, thực hiện kéo dài từ năm 2005, đến nay lại đứng trước nguy cơ tạm dừng sản xuất …

Đìu hiu … vì quy hoạch

Tại vùng rau Hồng Phong (An Dương), trái với hình ảnh nông dân tấp nập trồng, chăm sóc rau trước đây là không khí vắng lặng, khu đồng trồng rau thưa thớt bóng người. Khu vực nhà lưới được đầu tư kinh phí lớn, trước trồng rau trái vụ quanh năm thì nay lưới được vén lên, bà con cấy lúa thay trồng rau.

Bà Cao Thị Múa, nông dân ở đây cho biết: “Vùng rau chuyên canh rộng lớn này ở Hồng Phong từ khi có thông báo quy hoạch khu công nghiệp An Dương- Thâm Quyến lấy đất thì nông dân phải dừng việc trồng rau. Trước đây, bằng việc luân canh 4 vụ rau/ năm, nông dân có thu nhập 80-120 triệu đồng/ha/ năm. Hiện nay, trong thời gian chờ dự án lấy đất, nông dân chuyển hẳn sang trồng rau thông thường, không trồng rau cao cấp hoặc chuyển sang cấy lúa. Gia đình tôi cũng dành 2,7/ 4 sào đất cho dự án, đều là đất trồng rau cho năng suất cao”. Bí thư Đảng ủy xã Hồng Phong Cao Đức Thắng cho biết: “Hồng Phong có 552 ha canh tác thì dành cho dự án khu công nghiệp Tràng Duệ khoảng 125 ha giai đoạn 1, giai đoạn 2 là 100 ha, khu công nghiệp An Dương- Thẩm Quyến sẽ lấy khoảng 200 ha, xã còn 70 ha đất canh tác. Trong diện tích dành cho 2 dự án này, tòan bộ 14 ha thuộc dự án sản xuất rau an tòan của Trung tâm khuyến nông Hải Phòng cũng nằm trong đó. Ngay khi có thông báo quy hoạch 2 khu công nghiệp này, nông dân vùng rau và khu vực triển khai dự án rau an toàn tạm ngừng sản xuất và đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng”.

Tại khu vực triển khai dự án sản xuất rau an toàn của Trung tâm khuyến nông Hải Phòng ở xã Thủy Đường (Thủy Nguyên) không khí sản xuất cũng khá yên ắng. Trong khi khu vực trồng rau thông thường của nông dân vẫn sản xuất thì hơn 15 ha thuộc dự án rau an tòan của Trung tâm khuyến nông, người dân sản xuất cầm chừng. Ông Phạm Văn Hà, Giám đốc Trung tâm khuyến nông Hải Phòng cho biết: “Đáng lẽ theo tiến độ, thời điểm này, dự án chuẩn bị thi công hệ thống mương tiêu, hệ thống tưới nước phun sương tự động, hệ thống điện, nhà lưới, nhà sơ chế tại khu vực này. Cuối tháng 3 vừa qua, Trung tâm đã lựa chọn nhà thầu thi công. Tuy nhiên, ngày 3-4-2009, UBND huyện Thủy Nguyên có công văn số 215 gửi Trung tâm khuyến nông Hải Phòng, đề nghị được chuyển đổi địa điểm đầu tư dự án sang xã Hợp Thành. Lý do mà huyện đưa ra là vùng dự án nằm gọn trong khu dân cư, việc sản xuất rau gây mất vệ sinh môi trường, ảnh hưởng đến người dân. Quy hoạch của dự án không phù hợp với quy hoạch chung của địa phương. Hơn nữa, hiện bên cạnh dự án này, trên địa bàn xã Thủy Đường còn dự án sản xuất rau an tòan khác của Bộ Nông nghiệp- PTNT, rộng 20 ha, vốn vay từ Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) sắp triển khai xây dựng. Việc thay đổi quy hoạch tại 2 vùng rau thuộc dự án đang khiến trung tâm khuyến nông gặp nhiều khó khăn”.

Hành trình gian truân!

Từ năm 2005 đến nay, dự án sản xuất rau an toàn vệ sinh thực phẩm do Trung tâm khuyến nông Hải Phòng làm chủ đầu tư đã qua 2 lần điều chỉnh, bổ sung. Một là, theo Quyết định số 1494/QĐ-UB ngày 20-5-2005, dự án được đầu tư với tổng kinh phí 9,977 tỷ đồng, sản xuất rau an toàn trên 30,5 ha. Sau đó, do có các Nghị định, thông tư mới thay đổi về chính sách, đơn giá trong xây dựng cơ bản nên dự án phải điều chỉnh, bổ sung và trình duyệt lại tổng mức đầu tư theo quy định mới. Sau 2 năm làm hồ sơ điều chỉnh lại, ngày 15-5-2007, UBND thành phố có Quyết định số 779 điều chỉnh vốn đầu tư của dự án từ 9,9 tỷ đồng lên 12,3 tỷ đồng, chia làm 3 gói thầu riêng biệt tại 3 xã Hồng Phong (An Dương), An Thọ (An Lão), Thủy Đường (Thuỷ Nguyên). Mỗi gói thầu đầu tư xây dựng 5 hạng mục công trình gồm: hệ thống mương tiêu, hệ thống tưới nước phun sương tự động, hệ thống điện, nhà lưới, nhà sơ chế.

Năm 2008, Trung tâm khuyến nông Hải Phòng đầu tư 1 tỷ đồng xây dựng hệ thống mương tiêu nước phục vụ sản xuất rau an toàn tại xã An Thọ (An Lão). Cùng với việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng tại vùng rau An Thọ, Trung tâm khuyến nông Hải Phòng phối hợp với Công ty cổ phần dịch vụ thương mại Quản Ích sản xuất rau an toàn theo quy trình khép kín từ sản xuất, sơ chế, đóng gói đến tiêu thụ sản phẩm. Ngay trước Tết Nguyên đán, vùng rau An Thọ đã có sản phẩm rau an toàn cung ứng cho thị trường. Năm 2009, Trung tâm khuyến nông Hải Phòng triển khai các thủ tục cần thiết để thi công cơ sở hạ tầng của 2 vùng rau còn lại. Tuy nhiên, đến thời điểm xác định nhà thầu thi công, thì cả hai vùng rau đều có thông báo thay đổi quy hoạch. Hiện nay, trung tâm khuyến nông đang dồn lực lượng cho việc khảo sát địa điểm 2 vùng rau mới thay thế là vùng rau Tiên Thanh (Tiên Lãng) và Hợp Thành (Thủy Nguyên). Theo ông Phạm Văn Hà, Giám đốc Trung tâm khuyến nông Hải Phòng, việc khảo sát hai vùng sản xuất mới này sẽ kéo dài thời gian triển khai dự án. Sau khi khảo sát xong, trung tâm tiếp tục làm các thủ tục chỉnh sửa dự án, trình duyệt các ngành chức năng và UBND thành phố phê duyệt lại. Việc phải chuyển địa điểm thực hiện dự án sản xuất rau an tòan là sự lãng phí lớn. Một là diện tích đất tập trung, phù hợp để trồng rau chuyên canh như hai vùng rau này không dễ tìm. Hai là, 5 năm qua, trung tâm đã tập huấn cho hàng trăm hộ dân ở hai vùng rau Thủy Đường và Hồng Phong quen với việc trồng rau theo quy trình an toàn, sẵn sàng nhân lực có trình độ thực hiện dự án.

Hiện, Trung tâm khuyến nông Hải Phòng rất mong thành phố và các ngành chức năng tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục để hoàn thành chỉnh sửa dự án sang 2 địa điểm trồng rau mới. Phấn đấu đến năm 2010, dự án sản xuất rau an toàn vệ sinh thực phẩm Hải Phòng hòan thành và có thể sản xuất đồng bộ, khép kín quy trình.

Kim Oanh