Cây điều là cây công nghiệp dài ngày, được đánh giá là một trong những loại cây trồng chủ đạo ở khu vực duyên hải Nam Trung bộ, và cũng được xác định là một trong những loại cây trồng mũi nhọn của tỉnh ta. Tuy nhiên, hiệu quả cây điều mang lại không cao, nên nông dân nhiều địa phương đã phá bỏ cây điều để chuyển sang cây trồng khác, dẫn đến diện tích điều giảm mạnh...

* Hiệu quả chưa tương xứng

Cây điều phù hợp với nhiều chân đất, có khả năng chịu hạn tốt, đầu ra sản phẩm khá ổn định. Bởi vậy, nông dân ở các tỉnh thuộc khu vực duyên hải Nam Trung bộ phát triển mạnh loại cây trồng này. Ở tỉnh ta, điều được trồng nhiều ở các huyện Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài Ân, Vĩnh Thạnh... với hơn 18.000 ha, trong đó có 13.000 ha đang cho sản phẩm; tuy nhiên, năng suất bình quân chỉ đạt từ 2 đến 3 tạ/ha, bằng 30% năng suất bình quân của cả nước. Thực tế cho thấy, cây điều ở tỉnh ta vẫn chưa mang lại hiệu quả như trông đợi.

Theo các nhà chuyên môn, sở dĩ hiệu quả kinh tế của cây điều không cao là do phần lớn diện tích điều trong tỉnh được trồng bằng cây con hữu tính (nhân giống bằng hạt) chất lượng cây giống không cao, lại được trồng trên đất đồi gò với mật độ quá dày, rất khó đầu tư thâm canh. Trong khi đó, đa số nông dân chưa nắm vững được đặc tính sinh trưởng và phát triển của cây điều cũng như các biện pháp tác động để phát huy hiệu quả loại cây trồng này. Hầu hết nông dân tỉnh ta trồng điều theo kiểu cầu may, được chăng hay chớ; đầu tư chăm sóc không đúng mức, lại thường xuyên bị sâu bệnh gây hại, nên tỉ lệ cây cho hoa không nhiều. Đã thế, thời điểm điều ra hoa, kết trái thường xảy ra mưa lớn, hoa bị rơi rụng nhiều, nên ít quả, năng suất đạt thấp.

Theo tính toán của người trồng điều, nếu thời tiết thuận lợi, 1 ha điều cho năng suất 4 tạ hạt. Với giá bán từ 10.000 đến 15.000 đồng/kg điều nhân, thu nhập từ 4 đến 6 triệu đồng/ha, trừ chi phí phân bón, công chăm sóc chỉ còn lãi khoảng vài triệu đồng/ha. Năm nào cây điều bị sâu bệnh gây hại thì thu chẳng bù nổi chi. Do hiệu quả kinh tế của cây điều mang lại không cao nên nông dân không còn “mặn mà” với loại cây này. Ở các huyện Phù Mỹ, Vĩnh Thạnh, Tây Sơn, Phù Cát... nhiều nông dân đã phá bỏ cây điều, dẫn đến diện tích điều ở tỉnh ta giảm hơn 1.000 ha so với năm 2008, và có xu hướng tiếp tục giảm.

* Đầu tư thâm canh tổng hợp: Đơn giản mà hiệu quả

Sau nhiều năm nghiên cứu, thực nghiệm, đầu năm 2009 này Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp duyên hải Nam Trung bộ (KHKTNNDHNTB) đã xây dựng mô hình vườn điều thâm canh tổng hợp năng suất cao, diện tích 120 ha tại các huyện: Phù Cát, Phù Mỹ và Tuy Phước nhằm chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho nông dân. Điều đáng mừng là có một số nông hộ đầu tư thâm canh tổng hợp vườn điều theo hướng dẫn và đã có thu nhập cao từ cách làm này.

Ngày 23.4, Viện KHKTNNDHNTB đã tổ chức cho nông dân các địa phương trong tỉnh tham quan mô hình vườn điều thâm canh tổng hợp tại huyện Phù Cát. Tại vườn điều của mình, ông Huỳnh Văn Trung, ở thôn Chánh Liêm, xã Cát Tường, phấn khởi cho biết: “Được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn, tôi tiến hành loại bỏ những cây, cành không cho trái hoặc cho năng suất thấp. Quanh mỗi gốc điều tôi đều vun đất làm bồn, rồi tưới nước cho cây; thường xuyên theo dõi tình hình sâu bệnh để phát hiện và phòng trừ kịp thời, nên cây điều phát triển rất tốt. Sau mỗi vụ thu hoạch, tôi bón thêm phân cho điều; giai đoạn điều ra hoa, tôi phun các chế phẩm kích thích sinh trưởng nhằm tăng khả năng đậu trái và hạn chế rụng quả…”. Với cách làm trên, 8 ha điều trồng bằng hạt của ông Trung đạt năng suất 1,2 tấn hạt/ha, tăng gấp 3 lần so với thời điểm chưa cải tạo. Vụ điều năm 2008 ông thu 180 triệu đồng từ tiền bán hạt điều, sau khi trừ chi phí còn lãi 130 triệu đồng. Hiện vườn điều ông Trung rất sai quả, dự kiến năm nay gia đình ông sẽ có thu nhập cao hơn năm trước.

Theo các hộ tham gia mô hình, kỹ thuật đầu tư thâm canh tổng hợp đơn giản nhưng hiệu quả rất cao. Chi phí đầu tư thâm canh tổng hợp cây điều gần 9 triệu đồng/ha/năm, thu nhập gần 18 triệu đồng/ha, lãi ròng 9 triệu đồng. Trong khi đó, canh tác theo phương thức quảng canh chỉ lãi 2 triệu đồng/ha/năm. Hơn nữa, áp dụng phương pháp thâm canh tổng hợp còn hạn chế được bệnh bọ xít muỗi và bệnh thán thư hại điều, giảm bớt chi phí mua thuốc bảo vệ thực vật.

Tiến sĩ Hoàng Minh Tâm, Viện trưởng Viện KHKTNNDHNTB: Bình Định là một trong những tỉnh có diện tích điều lớn nhất nhì khu vực duyên hải Nam Trung bộ. Thực tế cho thấy, việc tăng năng suất điều ở Bình Định là không khó, chi phí không cao. Song, nếu thay toàn bộ vườn điều bằng các giống tốt nhưng không đầu tư thâm canh đúng mức, thì năng suất cũng không cao, thu nhập của nông dân sẽ bị ảnh hưởng. Theo tôi, đầu tư thâm canh tổng hợp vườn điều là giải pháp hữu hiệu để nâng cao giá trị kinh tế của cây điều. Đây cũng là cách tốt để Bình Định duy trì và phát triển cây điều bền vững. Viện sẵn sàng hỗ trợ về giống và kỹ thuật, giúp tỉnh phát triển loại cây trồng này.

Trao đổi với chúng tôi về giải pháp phát triển cây điều trong thời gian tới, ông Hồ Ngọc Hùng, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh, cho biết: Ngành Nông nghiệp sẽ phối hợp với chính quyền các địa phương điều tra, xác định lại diện tích điều hiện có. Diện tích điều có khả năng phát triển thì vận động nông dân đầu tư chăm sóc để tăng năng suất và hiệu quả. Diện tích điều già cỗi, hiệu quả thấp thì phá bỏ và thay thế bằng các loại cây trồng khác có giá trị kinh tế cao hơn. Sở cũng đã chỉ đạo ngành chuyên môn trực thuộc phối hợp với Viện KHKTNNDHNTB chọn lọc cây giống có tiềm năng năng suất cao, xây dựng quy trình trồng, chăm sóc theo hướng thâm canh phù hợp với điều kiện thời tiết, đất đai, tập quán canh tác của các vùng miền trong tỉnh và xây dựng mô hình trình diễn để chuyển giao kỹ thuật cho nông dân.

Ngành Nông nghiệp tỉnh cũng đã chỉ đạo Chi cục BVTV tăng cường công tác dự tính dự báo tình hình sâu bệnh, tập huấn hướng dẫn nông dân biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại điều một cách hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, chính quyền các địa phương cần tạo điều kiện cho nông dân được tiếp cận nguồn vốn của các chương trình dự án, các tổ chức tín dụng để bà con vay vốn đầu tư phát triển cây điều. Các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trên lĩnh vực chế biến hạt điều trong tỉnh cần có chính sách đầu tư phát triển vùng nguyên liệu, ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm lâu dài cho nông dân theo tinh thần Quyết định 80 của Chính phủ.

Phạm Tiến Sỹ

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119