ĐBSCL: Hỗ trợ nông dân sản xuất lúa hiệu quả

Nguồn tin: Báo Cần Thơ, 25/03/2009
Ngày cập nhật: 27/3/2009

Theo ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) các tỉnh, thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), vụ lúa đông xuân 2008-2009 nông dân trúng mùa, trúng giá. Hiện nay, nông dân đang đẩy mạnh xuống giống vụ hè thu, ngành nông nghiệp tích cực hướng dẫn nông dân sản xuất lúa gắn kết với thị trường tiêu thụ…

* NHÀ NÔNG CÓ MỨC LỜI 40-50%

Theo ngành NN&PTNT các tỉnh, thành vùng ĐBSCL, đến ngày 23-3-2009, tại nhiều địa phương trong vùng, nông dân đã thu hoạch được hơn 50% diện tích lúa đông xuân với năng suất khá cao. Tại tỉnh Kiên Giang, đến nay nông dân đã thu hoạch được 160.000 ha trên tổng số 227.000 ha lúa đông xuân, năng suất bình quân đạt 6,2 tấn/ha. Còn tại TP Cần Thơ, hiện nông dân đã thu hoạch trên 70% diện tích lúa đông xuân (trên khoảng 90.000 ha đã xuống giống), năng suất bình quân đạt 6,6 tấn/ha. Nông dân tỉnh Đồng Tháp cũng đã thu hoạch được hơn 100.000 ha trên tổng số 207.000 ha lúa đông xuân, năng suất bình quân 6,8 tấn. Riêng tại tỉnh Vĩnh Long, nông dân đã thu hoạch dứt điểm 67.559 ha lúa đông xuân với năng suất đạt 6,3 tấn/ha...

Nông dân TP Cần Thơ thu hoạch lúa đông xuân.

Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) thống kê, đến ngày 20-3-2009, nông dân các tỉnh, thành ĐBSCL đã thu hoạch 700.000 ha lúa đông xuân trên tổng số hơn 1,5 triệu ha đã xuống giống, năng suất bình quân 6,2-6,3 tấn/ha. Dự kiến, đến giữa tháng 4-2009, nông dân ĐBSCL sẽ thu hoạch dứt điểm lúa đông xuân. Dự báo sản lượng lúa đông xuân 2008-2009 trong toàn vùng đạt 9,6-9,8 triệu tấn, tương đương với vụ đông xuân trước. Giá thành sản xuất vụ đông xuân năm nay tại nhiều địa phương ở mức 2.000-2.100 đồng/kg đối với lúa thường và 2.200-2.300 đồng/kg đối với lúa chất lượng cao.

Theo Sở NN&PTNT các tỉnh, thành ĐBSCL, giá thành sản xuất vụ đông xuân 2008-2009 thấp hơn nhiều so với các vụ lúa khác trong năm. Trong khi đó, thời điểm thu hoạch đông ken lúa đông xuân năm nay nông dân ĐBSCL trúng giá (lúa thường trên 4.000 đồng/kg) nên đảm bảo có mức lời 40-50%.

* GIẢM DIỆN TÍCH LÚA CHẤT LƯỢNG THẤP

Thông tin từ Cục Trồng trọt, đến ngày 16-3-2009, nông dân ĐBSCL đã xuống giống vụ xuân hè (còn gọi là hè thu sớm) được khoảng 74.000 ha, tập trung ở các tỉnh: Đồng Tháp, Vĩnh Long, Trà Vinh, Sóc Trăng và TP Cần Thơ. Dự kiến, vụ lúa hè thu năm nay, ở ĐBSCL nông dân xuống giống vào khoảng 1,6 triệu ha. Vụ này, Cục Trồng trọt yêu cầu các địa phương hướng dẫn nông dân sử dụng các giống lúa chất lượng cao và hạn chế các giống lúa chất lượng thấp, nhằm đảm bảo sản xuất lúa bền vững và đảm bảo đầu ra cho lúa hàng hóa.

Giá lúa đang ở mức cao, nên nông dân ở ĐBSCL đã đẩy mạnh xuống giống vụ lúa hè thu sớm, sắp tới là hè thu chính vụ trong năm. Vấn đề đang đặt ra là khả năng vụ hè thu này nhiều nông dân quay trở lại sử dụng các giống chất lượng thấp (chủ yếu là IR 50404 và OM 576) do trong vụ đông xuân 2008-2009 các loại lúa này có giá cao và dễ bán. Từ đó, làm gia tăng áp lực giải quyết đầu ra khi các loại lúa này được dự báo là khó tiêu thụ trong các vụ tới.

Ông Huỳnh Văn Thao, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh Đồng Tháp, cho biết: “Theo kế hoạch, Đồng Tháp xuống giống lúa hè thu khoảng 190.000 ha, trong đó có khoảng 14.000 ha lúa hè thu sớm. Qua điều tra sơ bộ của ngành nông nghiệp tỉnh, có khả năng vụ lúa hè thu này giống IR 50404 chiếm tỷ lệ khoảng 30% diện tích. Trong khi đó, vụ đông xuân 2008-2009, toàn tỉnh Đồng Tháp các giống chất lượng thấp (chủ yếu là IR 50404) chỉ chiếm 29,5% và giống chất lượng cao chiếm 64% diện tích”. Ông Nguyễn Nam Thành, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Sóc Trăng, cho biết: “Dự kiến, vụ hè thu 2009, nông dân trong tỉnh xuống giống khoảng 156.000 ha. Trong đó, có hơn 28.000 ha lúa hè thu sớm tập trung ở vùng nước ngọt (gồm các huyện Kế Sách, Châu Thành và Long Phú). Ngành nông nghiệp tỉnh quy hoạch vụ hè thu này theo hướng tiếp tục giảm diện tích IR 50404 và OM 576 xuống ở mức dưới 15% (vụ đông xuân riêng giống IR 50404 chiếm khoảng 14%); khuyến cáo nông dân gieo sạ các giống như: AS 996, OM 2517, OM 4498...”.

Theo ông Trần Quang Củi, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Kiên Giang, vụ hè thu 2008 ở Kiên Giang, các giống chất lượng thấp chiếm đến 48%. Trong khi đến vụ đông xuân 2008-2009, giống chất lượng thấp (chủ yếu là IR 50404 và OM 576) chỉ còn khoảng 17-18% diện tích, giống lúa thơm 13-15%, còn lại giống chất lượng cao 60-70%. Như vậy, chỉ trong một vụ ngành nông nghiệp tỉnh đã hướng nông dân giảm diện tích các giống lúa chất lượng thấp đáng kể. Có được kết quả này là do tỉnh đã chủ động sản xuất lúa giống cung ứng cho nông dân. Tỉnh có trung tâm giống với qui mô sản xuất khoảng 100 ha giống cấp nguyên chủng và có hệ thống nhân giống xác nhận khoảng 3.000 ha. Vụ lúa hè thu 2009, Kiên Giang có kế hoạch xuống giống khoảng 268.000 ha, phấn đấu giống chất lượng thấp chỉ còn khoảng 15%, lúa chất lượng cao chiếm tỷ lệ 60-70%.

Vụ hè thu 2009, tỉnh Long An có kế hoạch xuống giống 178.700 ha (trong đó lúa xuân hè 3.400 ha). Ông Trần Minh Tùng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Long An, phản ảnh: “Lúa IR 50404 vụ đông xuân dễ tiêu thụ, trong 6 tháng đầu năm nay chủ yếu nước ta xuất khẩu gạo IR 50404 sang Philippines, nhưng hết tháng 6 thì nước này không nhập nữa, nên có khả năng vụ hè thu lúa IR 50404 khó tiêu thụ. Do đó, ngành nông nghiệp tỉnh chủ trương trong vụ hè thu giữ giống lúa này ở mức dưới 16% diện tích như trong vụ đông xuân; còn lại là các giống như: VD 95-20, Jasmine, VD 20, OM 4900...

Ông Phạm Văn Quỳnh, Giám đốc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, dự báo: “Có khả năng vụ hè thu năm nay nông dân thành phố xuống giống khoảng 84.000 ha (bao gồm lúa hè thu sớm). Còn vụ lúa thu đông, kế hoạch của thành phố 20.000 ha, nhưng trước tình hình giá lúa ở mức cao hiện nay có thể vượt lên 40.000-50.000 ha. Hiện tại, ở TP Cần Thơ giống lúa Jasmine còn chiếm tỷ lệ cao (vụ đông xuân 2008-2009 chiếm khoảng 45% diện tích). Trong các vụ tới thành phố có hướng giảm dần giống lúa thơm này; ngành nông nghiệp thành phố đang hợp tác với Viện lúa ĐBSCL và Trường Đại học Cần Thơ để tìm những giống lúa thơm khác thay giống Jasmine. Lúa chất lượng cao có giá cao hơn lúa thường, do đó trong vụ hè thu 2009 nông dân thành phố chủ yếu sử dụng các giống OM 4900, VD 20... chứ không còn chuyển qua sử dụng IR 50404. Các vụ lúa gần đây nông dân sử dụng IR 50404 chỉ phổ biến từ 5-10% diện tích...”.

Tại cuộc họp giao ban về sản xuất lúa ở ĐBSCL vừa tổ chức ở Vĩnh Long, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Bùi Bá Bổng chỉ đạo: Sở NN&PTNT các tỉnh, thành vùng ĐBSCL phải có biện pháp bảo vệ lúa xuân hè 2009 dự kiến trên dưới 100.000 ha; nhất là phòng trừ rầy nâu, bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá. Còn đối với vụ lúa hè thu, ngành nông nghiệp cần đẩy mạnh tuyên truyền cho nông dân cày ải phơi đất, có biện pháp ngăn chặn xâm nhập mặn, khuyến cáo nông dân xuống giống theo lịch thời vụ (đợt 1: từ ngày 5 đến 20-4; đợt 2: từ ngày 1 đến 15-5; đợt 3: từ ngày 1 đến 15-6 và xuống giống dứt điểm vào ngày 30-6). Ngoài ra, còn phải hỗ trợ nông dân áp dụng các biện pháp giảm giá thành, sản xuất lúa hiệu quả... Về cơ cấu giống lúa cho vụ hè thu, giống đặc sản và lúa thơm chiếm 15-20% (trong đó mỗi tỉnh có 2-3 giống chủ lực và giống Jasmine phải dưới 15% diện tích), giống chất lượng cao chiếm 60-70% (mỗi tỉnh có 5 giống chủ lực), giống chất lượng thấp chiếm 15-20% (mỗi tỉnh cũng bố trí 2-3 giống chủ lực và giống IR 50404 phải dưới 15% diện tích)...

ANH KHOA