An toàn sản xuất nông nghiệp: Chuyện thời sự trên đồng ruộng

Nguồn tin: Báo Lạng Sơn, 23/03/2009
Ngày cập nhật: 24/3/2009

Cùng với cơ giới hoá nông nghiệp, lượng máy móc trực tiếp sản xuất tăng nhanh đã góp phần đưa sản xuất đi lên. Nhưng cùng với đó, nguy cơ mất an toàn lao động cũng tăng cao. Tuy chưa có một thống kê đầy đủ về các vụ tai nạn trên đồng, nhưng theo các Trung tâm y tế, mỗi năm có hàng trăm vụ tai nạn do máy móc nông nghiệp gây ra.

Nông dân Văn Quan học hỏi kinh nghiệm sử dụng máy cày tay

Anh Hoàng Văn Trường, nông dân xã Hữu Khánh huyện Lộc Bình chỉ cho chúng tôi xem vết sẹo còn đỏ hon hỏn trên gò má, thoáng một chút buồn anh tâm sự, hôm ấy trời mưa, các bộ phận máy móc đều ướt, mình đem máy ra để cày nhưng vừa mới quay ma ni ven được mấy vòng, bánh đà trơn quá bật ngược lại, đẩy tay quay văng vào mặt, phải đi viện khâu mất 5 mũi. Đấy là mình còn may, xã bên có ông Toản còn bị lưỡi phay nghiến vào ngón chân gần đứt đấy. Riêng mình đếm sơ sơ đã có đến gần 10 vụ tai nạn trong mấy vụ gần đây.

Những gì anh Trường kể chỉ diễn ra trong một phạm vi hẹp, con số thực tế có lẽ còn sinh động hơn rất nhiều. Cùng với việc cơ giới hoá nông nghiệp, lượng máy móc nông nghiệp như máy cày, máy gặt đập liên hợp tăng đáng kể. Riêng máy cày, theo con số thống kê, mấy năm gần đây, tổng lượng máy trên địa bàn toàn tỉnh đã tăng trên 70 ngàn chiếc, cùng với đó là hàng loạt các máy tuốt liên hợp, máy bơm, đầu nổ…Lượng máy tăng đã giúp người nông dân có điều kiện tiếp cận với cơ giới trong các khâu sản xuất, rút ngắn khung thời vụ, tiết kiệm sức lao động. Đấy là cái lợi, tuy nhiên rất ít nông dân được đào tạo qua những khoá học cơ bản về an toàn lao động trên đồng, đặc biệt là kỹ năng sử dụng công cụ lao động cơ giới hoá.

Theo anh Phạm Văn Sơn, thợ sửa máy tại thôn Bãi Hào, xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng, đa phần người nông dân chưa biết sử dụng máy móc, cụ thể là những chi tiết hỏng hóc rất đơn giản họ cũng chưa xử lý được, dẫn tới khi xảy ra sự cố gây mất an toàn cao. Nguy hiểm hơn, họ không chú ý an toàn công nghiệp, nên rất dễ xảy ra tai nạn, mà tai nạn do máy móc gây nên thì hậu quả khôn lường.

Lượng máy công nghiệp càng tăng mạnh thì tỷ lệ nông dân được đào tạo so với máy càng thấp đi, đặc biệt ở cấp xã, huyện. Cơ quan khuyến nông và nông nghiệp là gần gũi với người nông dân nhất, tuy nhiên lại thiếu cán bộ kỹ thuật cơ khí, vì vậy mới chỉ dừng ở mức chuyển giao những công nghệ về trồng trọt, chăn nuôi. Những năm vừa qua, theo chương trình đào tạo, Trường Trung cấp nghề Việt Đức, Trường Trung cấp Nông lâm Đông Bắc tại Hữu Lũng cũng mở các lớp đào tạo cho nông dân về cơ giới hoá, nhưng con số vẫn dừng ở mức khá khiêm tốn với mỗi năm tầm vài ngàn lượt nông dân được đào tạo chính thức. Còn lại đa số nông dân tự mua máy móc, tự mày mò cuối cùng cũng vẫn sử dụng được, tuy nhiên về kỹ thuật họ chưa nắm sâu, chỉ biết sử dụng đơn thuần và cũng không phát huy tối ưu tính năng máy móc, đáng ngại hơn tình trạng tai nạn trên đồng ruộng liên tục gia tăng.

Anh Hoàng Văn Thuận, nông dân xã Bằng Khánh huyện Lộc Bình tâm sự, mong muốn của anh là được theo học một lớp về kỹ thuật sử dụng máy, cày thế nào cho đúng, kể cả anh bỏ tiền cũng được nhưng cái khó với nông dân là không biết ở đâu dạy, vì thế mới có chuyện ở xã anh có nhà mua được máy cày, dong ra ruộng nhưng không biết hạ phay đúng độ, máy thì cứ nhong nhong trên ruộng mà chẳng lật được chút đất nào, đã thế khi hạ lốp do không biết sử dụng cây chống, ông bố bị cả đầu nổ đè vào chân. Khát khao học kỹ thuật nông nghiệp nên ngay sau khi mua máy cày, anh Thuận nhờ ông hàng xóm ra làm “sư phụ” không phải trả tiền công mà chỉ mời nhau bữa nhậu, nhưng bác hàng xóm cũng chỉ biết dạy anh cày chứ còn sử dụng máy sao cho an toàn thì đành chịu. Vì thế, ngay vụ xuân năm nay, lúc cua quá tốc độ, anh bị máy đánh văng ngang càng, may mà chỉ xây xát nhẹ. Thế mới biết chuyện hiểu kỹ thuật, sử dụng máy móc với nông dân cần thiết đến thế nào.

Đông Bắc