Mô hình mía xen canh màu: Cải tạo đất, tăng nguồn thu

Nguồn tin: Báo Hậu Giang, 09/03/2009
Ngày cập nhật: 10/3/2009

Trồng mía xen canh màu đã được nhiều người biết đến từ lâu, nhưng mô hình bắt đầu nở rộ từ khoảng 3-4 năm về trước, nhất là từ khi bộ phận khuyến nông của Casuco khuyến khích người dân trồng mía vùng Phụng Hiệp xen đậu để vừa cải tạo đất, vừa tăng thêm nguồn thu nhập.

* Từ rẫy dây

Không như trước đây, nông dân trồng mía ở huyện Phụng Hiệp chỉ biết độc canh cây mía, nay đã áp dụng trồng rẫy dây xen trên nền liếp mía cho hiệu quả kinh tế cao và trở thành phong trào khoảng 4 năm trở lại đây. Hơn 10 năm trồng xen màu trên liếp mía, năm nay, ông Cao Văn Thương ở ấp Quyết Thắng, xã Hiệp Hưng tiếp tục áp dụng mô hình này. Ông Thương trồng 300 dây bầu và 1.200 dây khổ qua sim dọc theo hai bên mé liếp trên diện tích khoảng 3 công đất mía gần 3 tháng tuổi. Hiện tại, bầu và khổ qua đang thu hoạch, năng suất đạt rất cao. Đối với bầu, theo tính toán cuối vụ sẽ thu trên 1.600 trái, với giá bán 2.500 đ/trái sẽ có lợi nhuận gần 3,8 triệu đồng. Riêng khổ qua sim đã cho thu hoạch được 2 lứa trên 200 kg, thương lái vào tận rẫy thu mua giá 3.500-3.600 đ/kg và đến cuối vụ còn khoảng 2 tấn nữa, sau khi trừ chi phí lợi nhuận thu về khoảng 4 triệu đồng. Như vậy, chỉ với 3 công mía xen màu, sau gần 3 tháng, gia đình ông Thương thu lợi nhuận gần 8 triệu đồng. Ông Thương, cho biết: “Nhờ có mô hình trồng xen rẫy dây trên nền đất mía, mà nhiều năm qua cuộc sống gia đình đã khá hơn không còn chăm bẵm vào nguồn thu chính từ cây mía. Nhờ trồng xen canh đã giải quyết việc làm trong thời gian rảnh rỗi, tăng được thu nhập và có tiền để mua phân bón đầu tư cho cây mía”.

Gia đình ông Sáu Quốc (Phạm Văn Quốc), ở ấp Quyết Thắng cũng áp dụng mô hình trồng xen này từ 4 năm trước. Hiện tại, rẫy mía của ông Sáu Quốc trồng xen canh nhiều loại như bầu, khổ qua, bắp, đậu đen nhằm tăng thêm nguồn thu nhập. Theo tính toán của gia đình, đợt này sẽ thu về trên 10 triệu đồng, lợi nhuận khoảng 9 triệu đồng. Ông Sáu Quốc, cho biết: “Ưu điểm của mô hình trồng xen là tận dụng được thời gian nhàn rỗi để tăng nguồn thu nhập. Đặc biệt, đối với cây màu trồng xen canh trên liếp mía thì chi phí đầu tư rất thấp, nhưng hiệu quả mang lại rất cao. Thuận lợi của mô hình này là khi chăm sóc mía thì có thể chăm sóc màu, tận dụng lượng phân dư thừa từ cây mía để cung cấp cho cây màu, mà năng suất cây mía vẫn không bị ảnh hưởng”.

* Đến cây họ đậu

Ngoài những cây họ đậu như đậu xanh, đậu trắng thì nay nông dân vùng mía Phụng Hiệp đã chuyển sang trồng cây đậu đen xen mía vì có năng suất cao, ít sâu bệnh nhưng chất dinh dưỡng để lại cho đất cũng không thua gì các cây họ đậu khác. Gia đình ông Năm Hạnh (Đồng Văn Hạnh), hội viên Hội Cựu chiến binh ấp Tân Phú B2, xã Tân Phước Hưng cũng áp dụng mô hình mía xen đậu đen từ vụ mía năm trước. Vụ mía vừa rồi, ông Năm Hạnh cho xen đậu đen theo hai đầu hộc mía trên diện tích 2.300 m2, cuối vụ cho thu hoạch gần 200 kg hạt, bán giá 15.000 đ/kg, thu về lợi nhuận trên 2,5 triệu đồng. Vụ mía năm nay, ông Năm Hạnh cho trồng khoảng 400 dây đậu, theo tính toán của gia đình sẽ thu về khoảng 100 kg hạt. Hiện tại, giá bán tại địa phương là 15.000 đ/kg nếu thu hoạch đến cuối vụ, sau khi trừ đi chi phí phân bón, thuốc trừ sâu, thì đợt này gia đình sẽ thu về lợi nhuận khoảng 1,4 triệu đồng. Ông Năm Hạnh nói: “Để đậu đen có năng suất cao, quan trọng nhất là canh thời điểm bấm đọt, ngắt chèo thích hợp, xịt sâu, bón phân đúng lúc. Đây là loại đậu đen xanh lòng có trái to hạt lớn, nên năng suất cao. Chỉ cần một bụi cho năng suất đạt 0,2 kg thì lợi nhuận hơn chục lần, mà các cây trồng khác khó sánh kịp”.

Thấy mô hình trồng mía xen đậu đen có hiệu quả, ông Út Tươi (Đào Văn Tươi) cùng ấp Tân Phú B2 cũng bắt đầu áp dụng từ đầu vụ mía 2009. Đậu đen của ông Út Tươi hiện tại đã cho thu hoạch được trên 30 kg, theo ước tính đến cuối vụ sẽ còn khoảng 60 kg nữa và lợi nhuận khoảng 1 triệu đồng. Ông Út Tươi cho biết: “Do trồng theo đầu dòng nên không phải tốn nhiều phân bón, tưới nước, phun thuốc, chỉ tốn công thu hoạch là chính. Nếu tận dụng được thời gian nhàn rỗi lấy công làm lời thì chi phí đầu tư cho mía sẽ giảm đi. Theo kế hoạch, vụ mía năm sau gia đình sẽ nhân rộng ra hết 2,5 công đất mía để tăng nguồn thu nhập”.

* Tìm cách nhân rộng

Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Mía đường Cần Thơ Võ Văn Sơn, cho rằng: Lợi thế của mô hình trồng xen màu trong rẫy mía là giữ được lao động cho nông dân, cùng một lúc có thể chăm sóc được mía - màu, tăng thêm nguồn thu nhập, đỡ phải làm cỏ và không bị lở mé liếp. Về phía công ty, khuyến khích bà con trong vùng mía nguyên liệu nên kết hợp mô hình trồng xen màu vào rẫy mía để giúp hạ giá thành cho cây mía. Đặc biệt là đối với cây họ đậu, loại này chẳng những không làm ảnh hưởng đến sự phát triển cây mía, mà còn che chắn được nền mặt đất liếp tránh sự phát tán của cỏ dại. Về phần hạt giống, công ty sẽ hỗ trợ đối với các điểm trình diễn theo mô hình. Nếu nông dân có nhu cầu hạt giống thì công ty sẽ hỗ trợ và cử cán bộ kỹ thuật đến kiểm tra, hướng dẫn kỹ thuật gieo trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu hại khi nông dân thực hiện. Trồng đậu không gây ảnh hưởng gì đối với cây mía, mà còn để lại chất dinh dưỡng để cung ứng cho cây mía về sau này. Qua kết quả nghiên cứu của Trường Đại học Cần Thơ, ưu điểm của trồng đậu vào rẫy mía là để lại nguồn đạm từ 200-300 kg đạm/ha để cung cấp lại cho cây mía. Thời gian qua, Casuco đã làm thí điểm nhiều mô hình trồng xen đậu vào rẫy mía ở Phụng Hiệp, Long Mỹ, TX.Vị Thanh để nông dân trồng mía thấy được hiệu quả kinh tế, từ đó từng bước nhân rộng.

“Ngoài những mô hình điểm, công ty sẽ tổ chức tham quan các mô hình trồng xen hiệu quả để nông dân tận mắt chứng kiến về trồng đạt hiệu quả cao nhất. Hiện tại, các chi phí từ vật tư phân bón, thuê mướn nhân công lao động, chăm sóc mía đều tăng, do vậy muốn tăng thu nhập chỉ còn cách tăng nguồn thu từ trồng xen chứ còn chuyện hạ giá thành của cây mía thì rất khó”, ông Sơn nói.

HOÀI THU