Thu nhập cao từ mô hình trồng cải xà lách lấy hạt

Nguồn tin: Truyền hình Bến Tre, 13/02/2009
Ngày cập nhật: 14/2/2009

Những năm gần đây, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi và mùa vụ để đem lại thu nhập cao trên một đơn vị đất canh tác đã trở thành phong trào mạnh mẽ và rộng khắp trên địa bàn huyện Ba Tri. Tùy theo đặc điểm thổ nhưỡng, khí hậu từng vùng và nhu cầu thị trường, nông dân đã chọn được những loại cây trồng phù hợp để mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần thiết thực vào chủ trương xóa đói, giảm nghèo và làm giàu. Mô hình trồng cải xà lách lấy hạt ở xã An Hòa Tây là một điển hình.

Từ lâu, cây cải xà lách đã được nông dân ở các vùng chuyên canh rau màu thực phẩm của huyện Ba Tri gieo trồng khá phổ biến, chủ yếu để ăn lá chứ chưa tính đến chuyện thu hạt làm giống. Thế nhưng, gần đây, nông dân xã An Hòa Tây, huyện Ba Tri đã trồng cải xà lách lấy hạt đem lại giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với các loại rau màu khác.

Ông Nguyễn Văn Hùng ở ấp An Bình I, xã An Hòa Tây là người có nhiều kinh nghiệm trong việc trồng cải xà lách lấy hạt. Qua nhiều năm phát triển loại cây này, ông Hùng nhận thấy rằng, cải xà lách dễ trồng, tốn ít công chăm sóc nhưng lại cho hiệu quả kinh tế khá cao. Nhiều lần, gia đình ông đã trồng thử nghiệm vào các vụ khác nhau và xác định, chỉ có vụ đông xuân là thời điểm thích hợp nhất nên đạt năng suất và chất lượng ổn định

Được tận mắt chứng kiến màu vàng óng của ruộng xà lách sắp thu hoạch hạt của gia đình ông Hùng, chúng tôi mới thực sự tin lời ông nói, chỉ với diện tích 2.500 m2 đất giồng cát, mỗi năm thu lợi nhuận hơn 120 triệu từmô hình trồng hành tím, cà chua và cải xà lách lấy hạt. Nhờ vậy mà vợ chồng ông có điều kiện nuôi các con ăn học thành tài, trong nhà lại đầy đủ tiện nghi sinh hoạt.

Trước đây, gia đình ông Hùng cũng như nhiều bà con khác trong ấp trồng cải xà lách chủ yếu để ăn lá. Tuy nhiên, đây là loại cây có chu kỳ sinh trưởng ngắn, chỉ khoảng 25 ngày mỗi đợt. Nếu để quá lứa thì lá bị già, không bán được, bà con chỉ còn biết nhổ bỏ. Mặt khác, vào thời điểm thu hoạch rộ, giá bán chỉ còn khoảng 500 đồng/kg, nông dân bị thua lỗ nặng. Tình cờ, một số cây cải xà lách do quá lứa đã trổ bông, khi hạt già, bà con thu hoạch, gieo thử và đạt tỷ lệ nảy mầm khá cao, cây sinh trưởng và phát triển tốt. Vậy là nông dân đã tự trồng cải xà lách để lấy hạt, không phải mua hạt giống bán ở chợ.

Thông qua giới thiệu của Hội Nông dân xã An Hòa Tây, một số công ty giống nông nghiệp trong nước đã đến khảo sát chất lượng hạt cải xà lách địa phương. Do đạt tiêu chuẩn của ngành nên các công ty này đã hợp đồng tiêu thụ sản phẩm cho nông dân. Vậy là phong trào trồng cải xà lách lấy hạt ở xã An Hòa Tây phát triển mạnh.

Quy trình canh tác cải xà lách lấy hạt rất đơn giản, chi phí đầu tư thấp, chu kỳ sinh trưởng tương đương với một vụ lúa. Đặc biệt, đây là loại cây rất thích hợp xen canh với các loại rau màu khác và là loại cây trồng tiết kiệm nước, nhất là trong vụ đông xuân.

Các mô hình xen canh cải xà lách lấy hạt ở xã An Hòa Tây, huyện Ba Tri phổ biến hiện nay là: hành tím xen cà chua và cải xà lách; ớt lai xen cà chua và cải xà lách hoặc khổ qua xen hành lá và cải xà lách.v.v.

Đối với mô hình xen canh hành tím - cà chua và cải xà lách, cách thực hiện như sau: sau khi xuống giống hành tím khoảng nửa tháng, nông dân tiến hành gieo hạt cải xà lách dọc 2 bên liếp đất. Một tháng rưởi sau, thu hoạch hành tím, nông dân đặt cây cà chua đã ương sẵn trong bầu đất vào, lúc này, cây cải xà lách cũng bắt đầu trổ bông, 45 ngày sau thu hoạch cà chua và hạt cải xà lách.

Trồng cải xà lách lấy hạt được xem là mô hình mới ở xã An Hòa Tây, mang lại lợi nhuận cao cho nông dân. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển mạnh phong trào này, Hội Nông dân xã An Hòa Tây có vai trò rất lớn. Trong thời gian qua, Hội đã sát cánh cùng bà con, tạo mối gắn kết chặt chẽ giữa nhà nông và những cơ sở thu mua, tạo đầu ra ổn định, tránh được tình trạng bị thương lái ép giá hoặc thị trường bấp bênh.

Ở thời điểm này, giá mỗi kg hạt cải xà lách là 50.000 đồng. Bình quân một ha đất thu được ít nhất 600 kg hạt. Sau khi trừ chi phí, nông dân có lãi hơn 28 triệu đồng. So với trồng cải xà lách làm thực phẩm, trồng cải lấy hạt cho thu nhập cao hơn gấp 5 lần, đầu ra lại khá ổn định.

Từ vài công đất trồng thí điểm, đến nay, xã An Hòa Tây có hơn 10 ha chuyên trồng cải xà lách lấy hạt. Riêng vụ đông xuân 2008 – 2009, diện tích này đã tăng lên hơn 20 ha, sản lượng hạt khô ước đạt hơn 12 tấn. Kết quả khảo sát mới đây của Hội Nông dân xã An Hòa Tây rất bất ngờ: các mô hình xen canh hành tím, cà chua hoặc ớt lai, cà chua và cải xà lách lấy hạt đều đạt thu nhập hơn 120 triệu đồng một ha mỗi vụ (khoảng 3 tháng).

Trồng cải xà lách lấy hạt trong vụ xuân được coi là bước chuyển dịch cơ cấu mùa vụ hết sức độc đáo của nông dân huyện Ba Tri. Ban đầu, nông dân còn băn khoăn đầu ra và hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, từ mô hình của xã An Hòa Tây, hiện nay, nông dân các xã Tân Thủy, An Thủy, Vĩnh Hòa, Vĩnh An và An Đức đang phát triển mạnh diện tích trồng cải xà lách lấy hạt.

Qua theo dõi cho thấy, trên cây cải xà lách, các loại bệnh hại xãy ra nhiều hơn so với sâu hại. Trong đó, phổ biến là bệnh thối nhũn, nấm gốc và bệnh tuyến trùng gây sưng rễ. Riêng sâu hại thường phát hiện là rầy mềm, sâu đo và sâu khoan. Để phòng trừ, nông dân huyện Ba Tri đã áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp như luân canh với cây trồng khác, làm giàn che mưa, bón phân cân đối mang lại hiệu quả cao hơn so với sử dụng thuốc hóa học. Vì vậy, canh tác cải xà lách còn góp phần bảo vệ môi trường nông thôn.

Lê Phết