Trồng rau xanh trên giồng cát ở xã Bình Thạnh (Thạnh Phú, Bến Tre).

Ở Bến Tre, vào quãng cuối năm, giá rau xanh lại tăng bất thường gấp từ một đến hai lần, thậm chí có loại tăng đến 3 - 4 lần. Vì sao có tình trạng này?

Trồng rau vẫn chỉ là tự phát

Anh Nguyễn Minh Tâm, chủ cửa hàng rau an toàn phường 3 thị xã Bến Tre cho biết: Hiện giá rau đã giảm xuống đôi chút nhưng vẫn còn ở mức cao. Tùy theo loại, như giá mỗi kg mướp đắng từ 9.000 đến 10 nghìn đồng, dưa leo từ 5.000 đến 6.000 đồng, cà chua từ 8.000 đến 10 nghìn đồng, bắp cải Ðà Lạt từ 14 nghìn đến 150 nghìn đồng, mướp, bầu, bí các loại dao động từ 5.000 đến 7.000 đồng, rau muống từ 4.000 đến 6.000 đồng,... So với nửa tháng nay thì giá có giảm từ 15% đến 20%, nhưng so với hai tháng về trước thì giá vẫn còn cao từ một đến hai lần, thậm chí có loại tăng 3 - 4 lần.

Nguyên nhân đầu tiên, là việc mua bán có quá nhiều khâu trung gian. Người trồng không trực tiếp bán cho người bán lẻ, mà phải thông qua ít nhất từ 3 đến 4 khâu. Thương lái thu gom về chợ đầu mối, rồi từ chợ đầu mối bung ra các chợ bán lẻ người bán lẻ mua về bán lại, hoặc có người chuyên đi bỏ mối đến từng sạp rau. Chỉ tính mỗi khâu nâng lên 500 đồng/kg, thì giá một kg rau muống cũng đã tăng lên gấp đôi.

Diện tích cũng là vấn đề phải suy nghĩ. Rau ở Bến Tre được trồng tập trung từng vùng, đây là điều kiện thuận lợi cho việc quản lý, chuyển giao khoa học kỹ thuật, đến hợp tác cả khâu trồng, vận chuyển, phân phối. Thị xã có Sơn Ðông, Phú Hưng; Mỏ Cày có Nhuận Phú Tân; Ba Tri có An Hòa Tây, Tân Thủy; Thạnh Phú có Bình Thạnh và một số cồn, bãi; Bình Ðại tập trung 4 - 5 xã thuộc tiểu vùng một giáp huyện Châu Thành; Giồng Trôm có Tân Hào, Tân Thanh. Hai huyện còn lại là Châu Thành và Chợ Lách vì chuyên trồng cây ăn trái, nên phần đông là mua rau từ các huyện khác và hai tỉnh lân cận là Tiền Giang và Vĩnh Long.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Cục Thống kê, diện tích rau màu của tỉnh năm 2007 là khoảng 4.400 ha, ước tính năm 2008 khoảng 4.500 ha, trong đó dưa chuột 489 ha, rau muống 505 ha, cải bắp 26 ha, hành, mùi các loại 299 ha, cà chua 394 ha, đậu các loại 145 ha, diện tích còn lại là trồng các loại rau xanh khác. Diện tích là vậy, nhưng sản lượng không đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng. Theo anh Tâm: "Rau trong tỉnh chỉ đáp ứng được từ 70% đến 80%, số còn lại phải nhập từ nơi khác, đa số là hai tỉnh Lâm Ðồng và Tiền Giang". Còn ở chợ đầu mối thị xã, lượng rau nhập về hằng ngày cho thấy rau sản xuất trong tỉnh chỉ chiếm một phần ba.

Giải pháp nào?

Theo Sở Kế hoạch và Ðầu tư Bến Tre, diện tích rau màu trong toàn tỉnh đến năm 2010 phải đạt con số 4.900 ha và năm 2020 là 5.600 ha, bình quân tăng 3,4%/năm. Với mức tăng như vậy chắc chắn không đáp ứng đủ nhu cầu rau xanh cho bữa ăn hằng ngày. Giải pháp là cần đẩy mạnh hơn nữa mô hình trồng xen canh và luân canh trên một diện tích đất trồng, điển hình một số nơi đã làm hai vụ lúa, một vụ màu.

Việc nâng sản lượng, tăng năng suất, đã và đang vướng ở cả bốn khâu là nước, phân, cần, giống. Ðặc điểm rau màu ở Bến Tre là trồng trên đất giồng, mưa thì úng, còn nắng thì khô; công tác thủy lợi thường tập trung cho cây lúa và vườn cây ăn trái, chưa chú ý nhiều đến rau màu trong tỉnh, như củ hành tím, dưa hấu ở An Hòa Tây, Tân Thủy (Ba Tri) vừa qua bị úng, thối là một điển hình.

Việc chuyển giao khoa học-kỹ thuật trồng rau màu đang là trở ngại không nhỏ. Theo chị Hà, kỹ sư nông nghiệp, Phòng kinh tế kỹ thuật của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, "chúng tôi xây dựng mô hình để hướng dẫn nông dân cách trồng, cách bón phân, kể cả giống và thu hoạch để bảo đảm rau đúng chuẩn an toàn, nhưng còn thiếu nhiều điều kiện để nhân rộng". Chất lượng rau cũng là một vấn đề.

Một xu hướng ở nông thôn là người trong độ tuổi lao động không tha thiết với công việc đồng ruộng, trong khi đó trồng màu lại cần nhiều lao động. Nên sắp tới, muốn duy trì được diện tích cũng là khó, chứ đừng nói đến chuyện phát triển thêm. Phấn đấu để có đủ lượng rau từ nguồn trong tỉnh, đòi hỏi phải đẩy mạnh hơn nữa việc điện khí hóa khâu tưới, áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong khâu trồng, chăm sóc và thu hoạch, trong đó giống là vấn đề đang đặt ra, thủy lợi cho cây màu thì đang bỏ ngỏ, kể cả cơ cấu cây màu và luân canh trong vụ để đáp ứng yêu cầu cho tiêu dùng thì cũng chưa có cơ quan chức năng nào để mắt tới.

Nói chung, đối với việc trồng rau, nước còn đang nhờ trời, các yếu tố như phân, cần, giống, kể cả khâu vận chuyển, tiêu thụ chủ yếu là tự phát và sự hiểu biết có giới hạn của người trồng tự lo liệu thì sản lượng rau, màu của Bến Tre khó có thể đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường. Do đó, giá rau xanh tăng cao trong dịp gần Tết là điều không tránh khỏi. Bến Tre lo nhiều về kinh tế nông nghiệp và đã đem lại hiệu quả không ít về cây trồng, vật nuôi, kể cả cách thức sản xuất và làm thay đổi bộ mặt nông thôn, nhưng hãy còn hạn chế trong chất lượng bữa ăn hằng ngày, trong đó có rau xanh. Bến Tre đã có quy hoạch và ngành chuyên môn đã có đề án, xây dựng mô hình. Vấn đề hiện nay là tỉnh cần có chính sách cụ thể và thích hợp để nhân rộng, phát triển phong trào trồng rau xanh.

Lê Quang Nhung

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119