"Rau an toàn" là khái niệm xuất hiện ở nước ta thời gian gần đây trước tình hình một số sản phẩm rau xanh được tiêu thụ trên thị trường gây ngộ độc thực phẩm cho người sử dụng. Rau an toàn là rau tươi, sạch bụi bẩn, tạp chất, không có triệu chứng bệnh, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, dư lượng vi sinh vật gây hại, dư lượng kim loại nặng dưới ngưỡng cho phép, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Thời gian qua, các ngành chức năng đã tích cực đầu tư xây dựng mô hình trồng rau an toàn; tập huấn, hướng dẫn nông dân trồng rau. Điển hình như sở Khoa học-công nghệ phối hợp với Viện nghiên cứu rau quả Trung ương hỗ trợ nông dân trong tỉnh trồng 23 ha rau an toàn với 27 chủng loại rau mới và rau truyền thống, xây dựng nhà lưới, vườn ươm nhân giống và vườn trồng rau thương phẩm, cử cán bộ kỹ thuật giám sát, hướng dẫn các hộ trồng, thu hoạch theo quy trình. Các huyện Mỹ Hào, Kim Động, Văn Lâm cũng đầu tư, khuyến khích nông dân mở rộng vùng trồng rau an toàn. Hiện nay, đã hình thành những vùng trồng rau tập trung, trong đó nhiều xã bước đầu xây dựng, mở rộng diện tích rau an toàn. Tuy nhiên một số mô hình, dự án trồng rau an toàn không nhân được ra diện rộng, khâu tiêu thụ rau an toàn còn bất cập. Theo kế hoạch hành động bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm tỉnh Hưng Yên, mục tiêu đến năm 2007, ít nhất 2 khu vực tại thị xã Hưng Yên và Phố Nối có nơi cung cấp và cửa hàng bán rau sạch. Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn tỉnh vẫn chưa có cửa hàng kinh doanh rau an toàn. Việc đăng ký để được cấp chứng nhận đủ điều kiện sản xuất rau an toàn là việc quan trọng để tiêu thụ sản phẩm, tiến tới xây dựng thương hiệu cho rau an toàn nhưng chưa có HTX, đơn vị nào đăng ký chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, sơ chế rau, quả an toàn. Một nông dân xã Đồng Thanh (Kim Động) cho biết: tư thương ở Hà Nội về tận ruộng thu mua rau nhưng họ chỉ mua với giá rẻ vì rau quả của địa phương chỉ là nguyên liệu thô, chưa qua sơ chế, chưa được chứng nhận đạt tiêu chuẩn an toàn. Trong khi đó, nhiều hộ chưa tuân thủ chặt chẽ quy trình, sản xuất rau an toàn, chưa ghi chép đầy đủ quy trình sản xuất nên “làm khó” cho đơn vị ký kết hợp đồng thu mua nguyên liệu.

Tỉnh Hưng Yên có điều kiện thuận lợi để mở rộng diện tích trồng rau. Sản lượng rau quả toàn tỉnh mỗi vụ lên đến hàng chục nghìn tấn song lượng rau an toàn vẫn còn khiêm tốn. Gần đây, dư luận và người tiêu dùng lo lắng, băn khoăn về nhiều loại rau quả trên thị trường sử dụng chất kích thích tăng trưởng, chất hoá học có hại cho sức khoẻ thì vấn đề sản xuất rau an toàn càng trở nên bức thiết. Tìm hiểu cho thấy thực trạng sản xuất rau vẫn còn những điều đáng lo ngại. Đáng nói nhất là việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón tuỳ tiện. Hiện nay ở nước ta sử dụng tới 270 loại thuốc trừ sâu, 216 loại thuốc trừ bệnh, 160 loại thuốc trừ cỏ, 26 loại thuốc kích thích sinh trưởng với khối lượng ngày càng tăng. Tuy chủng loại nhiều song do thói quen, sợ rủi ro nên nông dân chỉ sử dụng một số loại thuốc quen thuộc, thậm chí còn sử dụng những loại thuốc nhập lậu có độc tố cao như Monitor, Wofatox. Thời gian cách ly giữa lần phun thuốc cuối cùng tới thu hoạch không được tuân thủ nghiêm ngặt, nhất là các loại rau cho thu hoạch liên tục như dưa chuột, cà chua, đậu cove. Theo điều tra riêng của phóng viên, khoảng 60% số người được hỏi khẳng định sản phẩm rau của họ bán trên thị trường được thu hoạch với thời gian cách ly phổ biến là 3 ngày. Tại một số vùng rau chuyên canh ở các huyện Yên Mỹ, Khoái Châu, trong một chu kỳ trồng cải bắp, nông dân phun từ 7-15 lần với lượng thuốc 4-5 kg/ha. Ngoài ra, bà con còn sử dụng thuốc trừ sâu để bảo quản hạt giống các loại rau hay bị sâu, mọt. Nhiều nông dân vẫn còn tập quán bón và tưới phân tươi cho rau, thường bón nhiều phân đạm, không bảo đảm thời gian cách ly, dẫn đến lượng nitrat trong rau tăng cao.

Nguồn nước tưới ở không ít vùng trồng rau đang bị ô nhiễm bởi hoá chất công nghiệp, nước thải sinh hoạt. Ngay tại một số vùng trồng rau an toàn, nguồn nước ô nhiễm cũng đáng lo ngại. Tại vùng rau xanh xã Trung Nghĩa (thị xã Hưng Yên) khâu gieo trồng, bón phân, tưới nước đến khi thu hoạch đều đạt yêu cầu kỹ thuật theo quy trình trồng rau an toàn. Tuy nhiên khi sơ chế, các hộ đem rửa rau tại bể chứa nước tồn từ lâu, nhiễm vi khuẩn, mất an toàn.

Một hướng đi mới cho nghề trồng rau là canh tác theo quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt cho rau quả (VietGap). Đây là những nguyên tắc, trình tự, thủ tục hướng dẫn tổ chức, cá nhân sản xuất, thu hoạch, sơ chế bảo đảm an toàn, nâng cao chất lượng sản phẩm, bảo đảm phúc lợi xã hội, sức khoẻ người sản xuất và người tiêu dùng, bảo vệ môi trường và truy nguyên nguồn gốc sản phẩm do Bộ Nông nghiệp-PTNT ban hành. Thời gian qua, Sở Nông nghiệp-PTNT đã tổ chức 6 lớp tập huấn trồng rau theo tiêu chuẩn VietGap tại các cơ sở chuyên canh rau trong tỉnh là các xã Yên Phú (Yên Mỹ), Xuân Quan (Văn Giang), Thiện Phiến (Tiên Lữ), Đồng Thanh (Kim Động), Trung Nghĩa (thị xã Hưng Yên), góp phần nâng cao nhận thức về rau an toàn cho bà con. Nông dân thường xuyên thăm đồng, có hiểu biết nhất định về tình hình sâu bệnh hại, chủ động biện pháp kỹ thuật canh tác nhằm hạn chế sâu bệnh. Tại các vùng rau Như Quỳnh, Yên Phú, từ khi trồng rau theo quy trình Viet Gap, sản phẩm càng có uy tín, được tiêu thụ mạnh tại thị trường Hà Nội và các tỉnh ngoài. Đã có một số doanh nghiệp ký hợp đồng tiêu thụ ổn định. Bà Nguyễn Thị Hoà, nông dân xã Yên Phú cho biết: "Chúng tôi được cán bộ sở Nông nghiệp-PTNT, Viện nghiên cứu rau quả Trung ương hướng dẫn kỹ thuật, kinh nghiệm sử dụng giống kháng bệnh, xử lý hạt giống trước khi gieo, vệ sinh đồng ruộng trước và sau khi thu hoạch, sử dụng thuốc trừ bệnh sinh học, dùng nguồn nước tưới hợp vệ sinh. Hiện nay, rau màu của địa phương đang cho thu hoạch, chủ yếu bán tại các siêu thị, khách sạn ở Hà Nội. Mỗi sào rau an toàn, cho thu nhập khoảng 3 triệu đồng". Ông Nguyễn Văn Cương, Chi cục trưởng Chi cục bảo vệ thực vật tỉnh cho rằng: để trồng rau an toàn hiệu quả, nông dân cần nắm chắc kỹ thuật sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và bảo đảm an toàn nông sản. Căn cứ vào loại sâu bệnh hại và cây trồng để chọn loại thuốc nhằm đạt hiệu quả kinh tế, kỹ thuật, an toàn cho nông sản, các loại sinh vật có ích. Thường xuyên thay đổi loại thuốc nhằm hạn chế tính kháng thuốc của dịch hại. Nên phun thuốc vào lúc trời ấm (mùa đông) và trời mát (mùa hè), tránh phun thuốc khi trời nắng gắt, nhiệt độ và độ ẩm không khí cao. Dùng thuốc đúng liều lượng, nồng độ, đúng kỹ thuật. Sau mỗi lần phun thuốc, dụng cụ phải vệ sinh sạch sẽ, thời gian cách ly bảo đảm đúng hướng dẫn quy định.

Phạm Đức Nhuận

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119