Cây cà phê chè Catimor bị bệnh chết hàng loạt - Ảnh: T.N.Q

280 ha cà phê chè Catimor bị bệnh hại tàn phá khiến cả người trồng lẫn Công ty cà phê Đắk Nông lâm vào cảnh lao đao.

Dự án phát triển cây cà phê chè Catimor ở hai huyện Đắk R'lấp và Tuy Đức (nay thuộc tỉnh Đắk Nông) do UBND tỉnh Đắk Lắk triển khai từ năm 1997. Gần 340 ha cà phê chè được trồng, cùng với đó là 350 hộ công nhân được nhận vào Công ty cà phê Việt Thắng, đơn vị thực hiện dự án. Năm 2005, sau khi tỉnh Đắk Nông được thành lập, dự án này được bàn giao cho Công ty cà phê Đắk Nông (thuộc Tổng công ty cà phê VN). Catimor được xem là giống cà phê chè lai hoàn hảo của ngành cà phê VN, có thể chống chọi nhiều loại bệnh hại, đặc biệt là bệnh gỉ sắt. Thế nhưng thực tế ở Đắk Nông cho thấy không hoàn toàn như vậy.

Những năm đầu, cây cà phê phát triển xanh tốt. Thế nhưng bi kịch bắt đầu với sự xuất hiện của các loại bệnh hại như gỉ sắt, nấm hồng... trên vườn cây từ năm thứ ba trở đi. Vụ thu hoạch đầu tiên vào năm 2000, cây cà phê chè chỉ đạt khoảng 50% năng suất so với tính toán. Những vụ tiếp theo, năng suất giảm dần trong nỗi thất vọng của hàng trăm công nhân nhận khoán vườn cây. Ông Nguyễn Đình Trọng, ở thôn 4, xã Quảng Tín, huyện Đắk Rlấp, được Công ty cà phê Việt Thắng giao chăm sóc 5 sào cà phê. Ngay vụ thu hoạch đầu tiên do sản lượng quá thấp, ông nợ công ty gần 3 tấn cà phê. Từ đó đến nay, mỗi năm ông Trọng phải lấy cà phê nhà bù thêm nhưng vẫn còn nợ 14 triệu đồng tiền đầu tư của công ty. Hộ ông Bùi Xuân Bình, ở cùng thôn, cũng nhận khoán 5 sào cà phê. Từ năm 2000 trở đi ông phải nộp khoán nhưng năm nào cũng thiếu sản lượng, đến vụ cà phê 2007 - 2008, số nợ của gia đình ông lên đến 35 triệu đồng. Hơn chục hộ ở đội sản xuất số 1 thuộc xã Quảng Tín đều có giấy báo nợ mỗi hộ từ 15 triệu đồng trở lên...

Ông Nguyễn Khắc Trọng, Phó giám đốc Công ty cà phê Đắk Nông, cho biết: Đến nay hơn 8 tỉ đồng công ty bỏ ra phục vụ vườn cây mà không thu lại được, trong đó các hộ dân còn nợ hơn 3 tỉ đồng. Công ty "thừa hưởng" một dây chuyền chế biến cà phê chè của dự án đầu tư từ năm 1999 với số vốn hơn 10 tỉ đồng, nhưng giờ đây không có nguyên liệu nên đến vụ chỉ hoạt động chưa đến 1/3 công suất, không biết bao giờ hết khấu hao. Đã có 280 ha cà phê chè bị bệnh gỉ sắt, nấm hồng tàn phá, chết dần trong những năm qua, mặc dù doanh nghiệp cùng địa phương có nhiều biện pháp chạy chữa. Tính ra, thiệt hại do mất vườn cây hàng trăm tỉ đồng, kéo theo đó là đời sống khốn khó của người công nhân và các hộ dân liên kết. Diện tích cà phê của công ty hiện chỉ còn 54 ha nhưng cũng đang bị bệnh đe dọa. Theo ông Trọng, công ty đã lập kế hoạch thay thế giống cà phê vối trên đất cà phê chè đã chết nhưng hiện Tổng công ty cà phê VN chưa cho phép đầu tư vào diện tích này nên vẫn phải chờ chủ trương.

Dự án cà phê chè Catimor ở Đắk Nông đã góp thêm một kết cục buồn cho thất bại của dự án phát triển 40.000 ha cà phê chè của ngành nông nghiệp triển khai từ năm 1997 trên phạm vi cả nước. Nhưng đến nay chưa thấy ai nhận trách nhiệm về vụ này.

Trần Ngọc Quyền

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119