Giấy ‘thông hành” cho cây rau

Nguồn tin: Lâm Đồng, 05/10/2008
Ngày cập nhật: 6/10/2008

Không chỉ có rau Đơn Dương mới chịu cảnh “nóng lạnh” của thị trường tiêu thụ, hầu hết các vùng rau của Lâm Đồng đều rơi vào tình cảnh đầu ra bấp bênh. Thực hành nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn khu vực và thế giới, xây dựng “hình ảnh” rau mang nhãn hiệu Đà Lạt uy tín mới là bước đi bền vững trong cung ứng rau thương phẩm ổn định, lâu dài. Trao đổi với phóng viên xoay quanh vấn đề này, ông Phan Hải Triều – Phó Trưởng phòng Trồng trọt, Sở NN và PTNT cho biết:

Cây rau thương phẩm Lâm Đồng sản xuất hàng năm với diện tích gieo trồng lên đến trên 35.000 ha, sản lượng gần 934 ngàn tấn, trong đó rau Đơn Dương chiếm 40% sản lượng của toàn tỉnh. Mặc dù sản lượng rau thương phẩm của Lâm Đồng rất lớn nhưng lâu nay đầu ra không ổn định, giá cả luôn bấp bênh bởi chưa xây dựng được chuỗi cung ứng các sản phẩm rau có tổ chức từ nông hộ đến thị trường và người tiêu dùng. Muốn thiết lập được kênh phân phối có tổ chức, trước tiên phải sản xuất rau chất lượng, đảm bảo các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm tức là rau an toàn. Hiện tại toàn tỉnh mới chỉ có trên 10 cá nhân, đơn vị đăng ký và được cấp chứng nhận rau an toàn, đó quả là một con số khiêm tốn so với mấy chục ngàn hộ trồng rau.

* PV: Có nghĩa là phải xây dựng thương hiệu cho cây rau với sự cam kết về chất lượng?

* Ông PHAN HẢI TRIỀU:

Đúng. Cách đây không lâu Chủ tịch UBND tỉnh Huỳnh Đức Hòa đã ký Quyết định số 31 ban hành quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu chứng nhận rau Đà Lạt. Quy chế mang tính công cụ quản lý nhãn hiệu và chất lượng này nhằm tập hợp các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp và cá nhân trên địa bàn thành phố Đà Lạt và các vùng phụ cận ( Đơn Dương, Đức Trọng, Lâm Hà, Lạc Dương) cùng xây dựng nhãn hiệu “rau Đà Lạt” trở thành một thương hiệu mạnh trên thị trường trong nước và hướng đến xuất khẩu. Đây là cơ hội đối với người trồng rau trong việc phát triển sản xuất, chế biến, kinh doanh rau ở Đà Lạt và vùng phụ cận, bởi nhãn hiệu “rau Đà Lạt” đã được đăng ký độc quyền trong cả nước. Các sản phẩm rau muốn gắn nhãn hiệu “rau Đà Lạt” phải là rau an toàn với quy trình sản xuất được xây dựng theo Hướng dẫn thực hành nông nghiệp tốt (gọi tắt là GAP). Nếu thực hiện tốt điều này, cơ hội cho nhãn hiệu “rau Đà Lạt” sẽ chiếm lĩnh được thị trường rộng lớn trong nước chứ chưa nói đến thị trước nước ngoài.

* PV: Để sản xuất rau an toàn, người trồng rau phải hội đủ những điều kiện gì, thưa ông?

* Ông PHAN HẢI TRIỀU:

Căn cứ vào quy định về quản lý sản xuất và kinh doanh rau an toàn của Bộ NN và PTNT mà sở đã hướng dẫn cụ thể cho các huyện. Người sản xuất rau an toàn phải tham dự các lớp tập huấn, tiếp cận các quy định, hiểu biết thế nào là rau an toàn, điều kiện quản lý đất đai, nguồn nước và môi trường sản xuất. Có kiến thức sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, cũng như thu hoạch, bảo quản, sơ chế…Quá trình canh tác phải thực hiện nghiêm ngặt theo quy trình và được ghi chép đầy đủ từ thời gian xuống giống, bón phân, xịt thuốc, đảm bảo cây rau có đủ “hồ sơ lý lịch” để có thể truy ngược và chứng minh sản phẩm rau đó được sản xuất theo quy trình rau an toàn. Đối với tổ chức trồng rau an toàn phải có cán bộ kỹ thuật trình độ trung cấp trở lên, còn các hộ phải liên kết lại với nhau để sản xuất. Cuối cùng kiểm định, công bố chất lượng cho các sản phẩm.

* PV: Thuận lợi và khó khăn mà người trồng rau gặp phải?

* Ông PHAN HẢI TRIỀU:

Lợi thế của các vùng rau Lâm Đồng đó là đất canh tác còn tốt, hệ sinh thủy bắt nguồn từ rừng, khí hậu có biên độ dao động cao, nên mức độ phân giải thuốc trừ sâu, phân bón nhanh. Đặc biệt, thổ nhưỡng, khí hậu và nguồn nước tới nay chưa bị ô nhiễm bởi tác động của quá trình công nghiệp, chăn nuôi với quy mô lớn. Kinh nghiệm canh tác của nông dân được tích lũy lâu nay… là những thuận lợi trong việc sản xuất rau an toàn. Tuy nhiên, khó khăn lại xuất phát từ nông dân bởi ý thức vệ sinh đồng ruộng của nhiều người còn rất hạn chế, nên tàn dư thực vật, bệnh tật, bao bì thuốc sau khi thu hoạch không được xử lý tiêu hủy. Việc sử dụng phân, thuốc của nhiều hộ còn thiếu hiểu biết về các mối nguy h?i. Cây rau chưa có bệnh hay mới phát bệnh đã xịt ngay, thậm chí không theo chỉ dẫn, gần đến ngày thu hoạch vẫn xịt thuốc, bón phân vừa lãng phí vừa để lại dư lượng phân, thuốc trên cây rau thương phẩm. Diện tích canh tác nhỏ, xen kẽ, nên đòi hỏi nông dân phải liên kết thành vùng mới sản xuất được, b?i ng??i trồng rau an toàn sản xuất gần hộ không theo quy trình an toàn sẽ khó cho ra sản phẩm rau an toàn. Cuối cùng, phải tuân thủ bảo đảm vệ sinh trong các công đoạn thu hoạch, đóng gói, bảo quản, vận chuyển…

* PV: Vai trò của nhà nước trong quá trình sản xuất rau an toàn?

* Ông PHAN HẢI TRIỀU:

Trong quá trình sản xuất rau an toàn, nhà nước đóng vai trò phổ biến quy trình, hỗ trợ kỹ thuật và xúc tiến quảng bá thương hiệu, sản phẩm… Kể từ khi có quy định quản lý sản xuất và kinh doanh rau an toàn, hơn năm nay Sở NN và PTNT đã ban hành quy trình sản xuất rau an toàn, mở 5 lớp tập huấn cho 370 người, trong đó Đơn Dương có 70 hộ tham gia các lớp tập huấn này. Đồng thời xây dựng 6 mô hình đạt chuẩn tại Đà Lạt, Đơn Dương và Đức Trọng và trong tháng 10 này sẽ tiến hành các bước lấy mẫu kiểm nghiệm, công bố chất lượng, cấp giấy chứng nhận và phổ biến rộng rãi đến người dân. Các địa phương tiến hành quy hoạch vùng sản xuất rau dựa trên cơ sở đánh giá chất lượng đất, nguồn nước, vùng nào không đạt tiêu chuẩn sẽ khuyến cáo nông dân chuyển đổi. Cơ chế kiểm tra, cấp giấy chứng nhận rau an toàn phải thông thoáng, nhanh gọn, mang tính phục vụ người dân, quảng bá xúc tiến đầu tư kêu gọi doanh nghiệp, tìm kiếm thị trường tiêu thụ… Nếu làm đúng và tuân thủ chặt chẽ quy trình sản xuất, các sản phẩm rau sẽ đạt tiêu chuẩn Viet GAP, Asean GAP, thậm chí vươn tới Global GAP – theo tiêu chuẩn Châu Âu đó là tấm giấy “thông hành” cho cây rau chiếm lĩnh thị trường nội địa và tiến tới đẩy mạnh xuất khẩu. Tỉnh đưa ra chương trình nông nghiệp công nghệ cao, nếu kết hợp vào sản xuất rau an toàn sẽ gây dựng được uy tín, thương hiệu chung cho cây rau tác động đến chuỗi cung ứng và doanh nghiệp thì đầu ra sẽ ổn định.

* PV: Xin cảm ơn ông!

HỒ XUÂN TRUNG (Thực hiện)