Bắc Kạn: Cây hồi đang đi theo “gót chân” của cây mơ

Nguồn tin: Bắc Kạn, 25/09/2008
Ngày cập nhật: 26/9/2008

Ở Bắc Kạn, cây hồi phân bố chủ yếu ở các địa phương như Na Rì, Ngân Sơn, Chợ Mới. Ngoài diện tích hồi tự nhiên có từ lâu năm phân bố rải rác ở những địa phương trên, từ năm 1998 đến nay thông qua các dự án 327, PAM, Chương trình 661 nhiều địa phương mở rộng vùng trồng hồi.

Do giá hồi rẻ, nên gia đình anh Hoàng Văn Chương, Bản Quả, xã Hương Nê, Ngân Sơn phơi khô để cất đi chờ được giá thì bán./.

Vào thời điểm hoa hồi khô được giá 120 đến 150 nghìn đồng/kg, tính ra mỗi ha trồng hồi cho thu nhập hàng trăm triệu đồng, các địa phương trong tỉnh Bắc Kạn đua nhau trồng hồi, diện tích cây hồi được tăng lên nhanh chóng. Nhưng phải đến thời điểm này, những người trồng hồi mới thấm thía, điêu đứng hoa hồi bán rẻ như cho mà vẫn ít người mua.

Gia đình ông Hoàng Văn Chương, thôn Bản Quả, xã Hương Nê, huyện Ngân Sơn có hơn 1 ha hồi. Theo ông Chương cho biết, cây hồi của gia đình ông trồng năm 1999 thuộc chương trình dự án 327 và sau khoảng 7 năm trồng thì hồi bắt đầu cho thu hoạch. Hiện gia đình ông đã thu hoạch được gần 0,5 tấn hoa song mới chỉ bán được vài chục kg, với giá 4.000 đồng/kg. Số hồi còn lại không có cách nào khác ông đành đem phơi khô cho vào bao cất đi hy vọng đến lúc nào đó sẽ bán được. Trong khi đó, cũng theo ông Chương, chỉ riêng công thuê người thu hoạch đã cao hơn giá bán hoa hồi. Bởi, một người 1 ngày lao động cật lực mới lấy được khoảng 20 kg hoa hồi tươi. Trao đổi với chúng tôi ông Vi Văn Trấn - Chủ tịch UBND xã Hương Nê than thở: Những năm gần đây, hồi rớt giá thê thảm, giá bán hoa hồi không đủ trả tiền công thuê người thu hoạch, nên hồi không còn được coi là cây trồng chính của địa phương, do vậy, đến thời điểm này toàn xã có bao nhiêu ha hồi chúng tôi cũng không nắm được?

Chuyện thu hoạch hồi bán rẻ như cho vẫn không có người mua, không chỉ xảy ra ở xã Hương Nê mà diễn ra ở khắp tỉnh Bắc Kạn. Gia đình bà Vũ Thị Quy, tiểu khu 1, thị trấn Nà Phặc, huyện Ngân Sơn có 3ha hồi, mặc dù hồi năm nay được mùa song gia đình bà cũng chẳng muốn thu hoạch, vì có hái song cũng chẳng biết bán cho ai. Na Rì là huyện có diện tích hồi lớn nhất tỉnh, với trên 4.000 ha, ông Nông Văn Dũng - Trưởng phòng Nông lâm nghiệp huyện Na Rì lo lắng: Trong số diện tích hồi đã trồng, hiện mới chỉ có gần 2.000 ha cho thu hoạch mà đã không có đầu ra, không biết 1 – 2 năm nữa, hơn 4.000 ha cho thu hoạch đồng loạt rồi sẽ thế nào?

Theo thống kê của Chi cục Lâm nghiệp (Sở NN&PTNT tỉnh Bắc Kạn) toàn tỉnh Bắc Kạn hiện có trên 5.100 ha hồi, được trồng bắt đầu từ năm 1994, theo chương trình của 5 dự án: 327; PAM 5327; 661; xây dựng cơ bản tập trung; định canh, định cư, kinh tế mới, mỗi ha trồng hồi được hỗ trợ 4 đến 6 triệu đồng. Ngoài ra, diện tích hồi do dân tự trồng thì chưa có thống kê.

Theo tìm hiểu của chúng tôi nguyên nhân hồi thu hoạch không bán được có nhiều, nhưng riêng với Bắc Kạn còn có nguyên nhân chủ quan là do chưa đầu tư đúng mức cho việc tìm kiếm thị trường, đặc biệt khâu tiếp thị còn yếu. Đầu năm 2004, mô hình đưa dự án thư viện điện tử cung cấp kiến thức về khoa học kỹ thuật và xây dựng trang web để quảng bá sản phẩm được xây dựng thí điểm ở một số xã, trong đó có xã Lương Hạ, huyện Na Rì, nhưng chưa đầy 2 năm sau, phần mềm này đã bị hỏng không sử dụng được và cũng chẳng có ai quan tâm nên vẫn chưa được khắc phục. Đem chuyện cây hồi, chúng tôi trao đổi với ông Nguyễn Bá Ngãi – Quyền Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bắc Kạn, ông Ngãi cho rằng: Đây là bài học của việc phát triển tự phát không có quy hoạch, các địa phương chỉ trồng mà không tính đến đầu ra.

Nhiều tỷ đồng đã được đầu tư cho việc phát triển cây hồi, vài năm nữa khi diện tích hồi được thu hoạch tăng dần, hàng năm sẽ có hàng trăm tấn hồi khô cần tiêu thụ, nhưng nếu tình trạng bế tắc về đầu ra của hoa hồi vẫn tiếp tục thì thiệt hại sẽ rất lớn. Bài học đắt giá về việc thi nhau trồng mơ rồi lại thi nhau chặt khi quả mơ rớt giá, gây thiệt hại về nhiều mặt ở Bắc Kạn vẫn còn “nóng”. Nay số phận cây hồi cũng có nguy cơ lặp lại như cây mơ.

An Nguyên