Nông dân kêu trời vì phân bón dỏm

Nguồn tin: TT, 25/06/2008
Ngày cập nhật: 29/6/2008

Giá phân bón tăng nhưng nông dân ở ĐBSCL đang thêm khó khi liên tục mua phải hàng dỏm, kém chất lượng.

Các cơ quan chức năng cho biết khó xử lý các hành vi làm phân bón kém chất lượng vì mức xử phạt quá nhẹ.

Phân bón mà như đất sét

Ngày 24-6, ông Bảy Tâm ở Mỹ Thạnh Trung (Tam Bình, Vĩnh Long) cho biết mặc dù lúa đã bón phân NPK nhưng phát triển rất chậm. Vài ngày sau khi thăm đồng mới thấy phân không tan mà "nằm im" giống như đất sét. Còn anh Hồ Anh Tuấn ở P.Hiệp Thành, thị xã Ngã Bảy (Hậu Giang) kể mới đây anh đến xã Đại Hải (Kế Sách, Sóc Trăng) mua năm bao phân NPK về bón lúa.

Là một nông dân giàu kinh nghiệm, anh Tuấn phát hiện ngay trong số này có một bao hạt phân không được tươi màu như những bao phân khác mà có màu đen khác thường. "Bao phân tôi nghi kém chất lượng nhìn bên ngoài nhãn hiệu không có gì bất thường so với các bao phân khác. Nếu là phân tốt đưa ra nắng vài phút thì hạt phân sẽ chảy ra, còn mẫu phân này lại khô như đất" - anh Tuấn kể. Một người dân cùng xóm này là ông Sáu Sóc cũng mua về một bao phân có màu đen như đất nên không dám bón xuống ruộng mà mang đi trả lại đại lý.

Trước đó, hàng chục nông dân ở xã Tân Hòa Đông và Thạnh Mỹ (Tân Phước, Tiền Giang) mua phân lân của một công ty về bón cho khoai mỡ và cây ăn trái, nhưng không có dấu hiệu "ép phê”. Ông Lê Việt Hà, phó chủ nhiệm CLB Khuyến nông xã Tân Hòa Đông, cho biết người dân địa phương mua phân lân của công ty này về nhà thấy có lẫn đất, lông gà, sắt và cả... tàn thuốc lá. Vụ việc được thông báo cho công ty và sau khi phân tích mẫu thấy hàm lượng P2O5 trong phân chỉ có 5,9% chứ không phải 16,5% như đăng ký. Theo yêu cầu của chính quyền địa phương, đại lý bán loại phân này đã bồi thường cho nông dân 120.000 đồng/bao. Thạc sĩ Lê Hữu Hải, trưởng Phòng NN&PTNT huyện Cai Lậy (Tiền Giang), nói gần đây ông nhận được rất nhiều lời than phiền của nông dân về tình trạng phân bón kém chất lượng.

20% mẫu không đạt chất lượng

Ông Đào Văn Châu, chánh thanh tra Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang, cho biết mới đây thanh tra sở đã lấy 27 mẫu phân bón đang bán trên thị trường gửi Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng III (TP.HCM) phân tích. Kết quả có tới 6/27 mẫu không đạt chất lượng, chiếm khoảng 20%.

Theo ông Nguyễn Văn Đồng, giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Hậu Giang, thanh tra sở vừa kiểm tra 156/440 cửa hàng, đại lý kinh doanh phân bón và phát hiện 480 bao phân kém chất lượng, trong đó đa số đều của các doanh nghiệp ở tỉnh Kiên Giang. Số phân này đã bị niêm phong, lập biên bản xử phạt, đồng thời đề nghị doanh nghiệp đưa trở lại nơi sản xuất ban đầu. Theo ông Đồng, những đại lý bán phân bón kém chất lượng cho nông dân tỉnh Hậu Giang tập trung nhiều ở thị xã Vị Thanh, thị xã Ngã Bảy và huyện Long Mỹ. Mới đây các cơ quan chức năng tỉnh Vĩnh Long cũng đã phát hiện sáu doanh nghiệp sản xuất phân bón kém chất lượng ở TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Đà Nẵng... được đưa về bán tại một số đại lý ở huyện Bình Tân, Trà Ôn và Tam Bình.

Xử phạt quá nhẹ

Ông Nguyễn Văn Khang, giám đốc Sở NN&PTNT Tiền Giang, bức xúc: "Chuyện phân bón kém chất lượng tràn ngập trên thị trường không phải bây giờ mới có. Tuy nhiên, do các qui định xử lý vi phạm hiện hành không đủ mạnh để răn đe nên hầu hết doanh nghiệp vi phạm rất vui vẻ nộp phạt rồi lại tiếp tục cho ra thị trường phân bón kém chất lượng". Cụ thể là hành vi vi phạm "sản xuất, chế biến sản phẩm, hàng hóa theo qui mô công nghiệp nhưng có mức chất lượng thực tế không đạt mức chất lượng đã công bố" chỉ bị phạt tiền 8-12 triệu đồng.

Chưa kể với qui trình lấy mẫu, phân tích, xử lý như hiện nay cũng không có tác dụng ngăn chặn việc tiêu thụ phân bón kém chất lượng. Từ khi lấy mẫu cho đến khi có kết quả mất hơn một tháng. Trong thời gian này các đại lý vô tư bán cho nông dân. Đến khi có kết quả phân tích thì phần lớn lượng phân bón kém chất lượng đã nằm dưới ruộng, nông dân đã mất tiền rồi.

"Sau khi có kết quả kiểm nghiệm các mẫu phân không đạt yêu cầu, các doanh nghiệp sản xuất phân bón đã nộp phạt với mức 12 triệu đồng rồi thôi. Khó khăn lớn nhất hiện nay là khi chưa có kết quả kiểm nghiệm chúng tôi không được phép tạm giữ hàng hóa nên khi có kết quả thì một số đại lý đã bán gần hết phân cho nông dân" - ông Nguyễn Quốc Xinh, phó giám đốc Sở Công thương kiêm chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Vĩnh Long, nói.

Nhiều loại phân bón không đạt chuẩn

Theo Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM (CCQLTT), từ đầu năm đến nay đã phát hiện và bắt giữ 26 vụ việc liên quan đến nhập phân bón, hóa chất trái phép. Tất cả số hàng bị giam giữ đều vi phạm lỗi không rõ hóa đơn chứng từ, không rõ xuất xứ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng...

Mới đây nhất, ngày 17-6, đội 7B-CCQLTT TP.HCM đã phát hiện một vụ đóng bao 768 tấn phân bón không rõ xuất xứ tại Q.7. Tại hiện trường, cơ quan chức năng phát hiện Công ty TNHH TM Mai Khôi đang thực hiện việc chuyển phân bón nhãn hiệu Sinochem ghi chữ Trung Quốc, không có ghi nước sản xuất sang bao có nhãn hiệu Kali Origin Canada. Trong đó, có 350 tấn tương ứng 7.000 bao (50kg/bao) nhãn hiệu MK. Kali K2O Origin Canada được sang bao đóng gói xong và 418 tấn Sinochem (tương ứng 8.360 bao) đang để tại kho.

Theo thông tin từ CCQLTT, ông Trường Sinh, đại diện Công ty Mai Khôi, trình bày với cơ quan chức năng rằng số hàng phân bón trên là của Công ty Mai Khôi. Bao cũ có nhãn hiệu Sinochem do để lâu bị rách nên công ty đặt bao mới có in chữ Mai Khôi Kali K2O Origin Canada và thực hiện việc sang bao mới!?

* Trong khi đó, theo ông Phạm Văn Dư - cục phó Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), kết quả kiểm tra phân bón năm tháng đầu năm 2008 của Cục trồng trọt tại các tỉnh phía Bắc, có khoảng 5-10% loại phân bón của một số tổ chức sản xuất phân bón không đạt tiêu chuẩn. Đây đều là những cơ sở sản xuất phân bón có qui mô nhỏ, thiết bị máy móc cũ, sản xuất thủ công. Cục Trồng trọt đã yêu cầu các đơn vị phải thu hồi và tiêu hủy toàn bộ loại phân bón không đạt tiêu chuẩn chất lượng, đồng thời thông báo về sở NN&PTNT các tỉnh về kết quả kiểm tra các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn.

T.MẠNH - VÂN TRƯỜNG - NGỌC DIỆN