Thị trường phân bón phía Nam: Loạn phân bón chất lượng kém

Nguồn tin: LĐ, 17/8/2004
Ngày cập nhật: 17/8/2004

Hàng triệu nông dân phải vắt kiệt sức trên ruộng đồng mới có được đồng tiền. Trích ra để mua phân bón phục vụ mùa màng. Thế nhưng, hàng triệu nông dân không hề biết họ đã và đang bị rút ruột hợp pháp qua hàng ngàn tấn phân bón chất lượng kém (PBCLK)...

Nhà nhà sản xuất và kinh doanh PBCLK

Sau một tháng thực hiện thanh tra nhãn mác và chất lượng phân bón trên địa bàn tỉnh. Đoàn Thanh tra Sở NN-PTNT tỉnh Tây Ninh đã phải báo động vấn đề này qua báo cáo số 30/BC-T.Tr, ngày 22.7.2004. Một cán bộ trong đoàn thanh tra phát biểu: "Hiện tượng các chủ cơ sở sản xuất - kinh doanh PBCLK, có thể nói là... "loạn" chưa từng thấy. Kiểm tra ở đâu, không nhiều thì ít, cũng phát hiện ra PBCLK".

Thật vậy, qua kiểm tra 37 cơ sở (trong tổng số 413 cơ sở) kinh doanh mặt hàng phân bón (do 28 Cty, nhà máy phân bón sản xuất) trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, với tổng khối lượng phân bón được kiểm tra là 3.492,1 tấn, cơ quan chức năng đã phát hiện hầu hết chủng loại phân bón đang bán trên thị trường đều có vi phạm. Riêng 2.820,3 tấn phân NPK được kiểm tra, đã có tới 1.301,1 tấn kém chất lượng (chiếm 46,1%).

Kết quả kiểm tra nhãn mác, các cơ quan chức năng tỉnh Tây Ninh cũng phát hiện 24/37 cơ sở kinh doanh phân bón được kiểm tra đã vi phạm quy định về nhãn mác (chiếm 64,8%). Đoàn thanh tra đã tiến hành lấy 28 mẫu phân bón của 19 cơ sở kinh doanh để kiểm định, kết quả cho thấy: Có 25 mẫu phân không đạt chất lượng như đã đăng ký ghi trên bao bì. Đoàn thanh tra đã buộc các cơ sở kinh doanh phân bón phải trả khoảng 3.400 bao phân NPK có chất lượng kém về nơi sản xuất để tái chế.

Đặc biệt, qua kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện có tới 9 loại phân bón chất lượng... quá kém. Đơn cử: Tại đại lý ông Vy Hoàng Dũng (xã Thanh Phước, huyện Gò Dầu, Tây Ninh), 2.000 bao phân NPK 20-20-15 buộc phải trả về Nhà máy phân bón Bình Điền (TPHCM),vì thiếu 13,57% hàm lượng và 1.000 bao phân loại NPK 20-20-15 phải trả về Xí nghiệp phân bón hóa sinh (Cty Thanh Bình, ấp 5, xã Phạm Văn Cội, huyện Củ Chi, TPHCM).

Ngoài ra, tại hàng loạt cơ sở kinh doanh như: Bà Vương Thị Hà (Gò Dầu), Dương Văn Miết (huyện Dương Minh Châu), Trần Thanh Thảo (huyện Châu Thành)... các cơ quan chức năng đã phát hiện và buộc phải trả hàng trăm bao PBCLK về nơi sản xuất để tái chế.

Những bao PBCLK trên do một số đơn vị sản xuất như: Xí nghiệp phân bón Chánh Hưng (TPHCM), Cty cổ phần phân bón Năm Sao, Cty liên doanh Việt - Pháp (Đồng Nai), Cty phân bón Bình Điền, Cty phân bón Ba Lá Xanh v.v... Năm 2001 và 2003, Sở NN-PTNT Tây Ninh đã kiểm tra, phát hiện và báo động hàng loạt cơ sở sản xuất PBCLK; thế nhưng, đâu vẫn vào đấy. Hàng loạt chủng loại PBCLK của nhiều nhà máy, Cty sản xuất vẫn tung ra bán trên thị trường.

Thí dụ: Kiểm tra tại đại lý ông Vy Hoàng Dũng năm 2001, người ta phát hiện phân NPK 20-20-15 của Nhà máy phân bón Bình Điền II, kết quả hàm lượng K2O thiếu - 3,31%, phân bón Ba Con Cò của Cty liên doanh Việt - Pháp, hàm lượng K2O thiếu - 6,40%. Tuy nhiên, năm 2003, chất lượng phân bón của các nơi sản xuất trên vẫn kém... và năm nay, tới 3.000 bao PBCLK tại đại lý ông Dũng buộc phải... về nơi sản xuất để tái chế v.v...

Chế tài chưa thuyết phục?

Ông Phạm Thanh Luyện (Thanh tra Sở NN-PTNT Tây Ninh), cho biết: "PBCLK được bán rộng rãi trên thị trường sẽ hết sức nghiêm trọng, nếu không được ngăn chặn kịp thời. Mọi hậu quả, người nông dân sẽ lãnh đủ, còn nơi sản xuất và kinh doanh thì tha hồ thu lợi nhuận từ việc kinh doanh PBCLK. Mặc dù các cơ quan chức năng đã có xử lý hành chính những đơn vị vi phạm; song trên thực tế, những quy định về xử lý vi phạm tại Nghị định 01, ngày 3.1.2002 của Chính phủ lại quá... nhẹ, mức phạt chưa đủ "đô" để răn đe đơn vị vi phạm".

Mặt khác, ông Luyện cũng nêu khó khăn: Tỉnh mới chỉ phạt các cơ sở kinh doanh phân bón trong tỉnh; còn những đơn vị sản xuất PBCLK là các Cty, xí nghiệp, nhà máy nằm ngoài tỉnh, là đối tượng trực tiếp thực hiện hành vi vi phạm, vượt quá thẩm quyền kiểm tra và xử phạt hành chính của Thanh tra Sở NN-PTNT và thanh tra chuyên ngành tỉnh Tây Ninh, ai xử phạt họ?

Hơn bao giờ hết, nguyện vọng chung của các cơ quan nông nghiệp, thuộc nhiều địa phương phía nam là kiến nghị Bộ NN-PTNT có biện pháp xử lý kiên quyết với các DN sản xuất phân bón thuộc Bộ NN-PTNT. Chỉ như vậy, mới có thể ngăn chặn từ gốc hiện tượng sản xuất - kinh doanh PBCLK.

Cao Nguyễn Đông Anh