Làm gì để tăng hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp?

Nguồn tin: Phú Thọ, 02/04/2008
Ngày cập nhật: 3/4/2008

Theo Sở Nông nghiệp & PTNT, diện tích đất nông nghiệp hàng năm trên địa bàn tỉnh có xu hướng tăng. Trong đó, đất ruộng chỉ chiếm khoảng một nửa diện tích đất nông nghiệp. Phần lớn đất ruộng của tỉnh là đất dốc tụ khe dộc, chua, điều kiện thuỷ lợi chưa chủ động. Đất nông nghiệp trên đồi đa số bị ảnh hưởng của xói mòn, rửa trôi nên độ phì thấp. Diện tích đất nông nghiệp có hạn trong khi dân số tăng, để đảm bảo cung cấp đủ lương thực, biện pháp tất yếu là phải thâm canh, tăng vụ, do đó sức ép của sản xuất nông nghiệp tới tài nguyên đất và nước càng gia tăng. Hiện nay diện tích đất nông nghiệp bị ngập nước còn khá nhiều, nguy cơ ô nhiễm đất ngày càng cao, lượng phì nhiêu của đất bị rửa trôi, cùng với tình hình sử dụng phân bón, hoá chất bảo vệ thực vật với liều lượng cao là một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm và thoái hoá bạc màu đất.

Trong những năm qua tỉnh đã tổ chức các lớp huấn luyện về sản xuất nông nghiệp làm tăng năng suất, giảm số lần phun thuốc trừ sâu trên 50%, nâng cao nhận thức của người dân về kỹ thuật canh tác, điều tra phát hiện và phòng trừ sâu hại. Tuy nhiên, vẫn chưa đáp ứng yêu cầu triệt để trong sản xuất sạch hơn đối với các sản phẩm của nông nghiệp. Có thể thấy lượng phân bón hoá học được sử dụng cho sản xuất nông nghiệp của tỉnh không cao nhưng trong thành phần bón các loại phân, người nông dân chưa quan tâm nhiều đến bón phân NPK để cải tạo đất mà còn chủ yếu tập trung bón đạm, phân lân. Kiến thức hiểu biết về sử dụng phân bón hoá học của nông dân nhất là ở vùng núi, vùng sâu còn hạn chế nên việc sử dụng phân bón hoá học không cân đối giữa các loại phân hoá học với phân chuồng và vôi sẽ làm cho đất ngày càng bị chua, biến đổi tính chất lý học của đất, năng suất cây trồng sẽ giảm. Theo Chi cục Bảo vệ Thực vật thì lượng thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp từ năm 2002 – 2004 có giảm về khối lượng thuốc nhưng lại tăng về hàm lượng, nồng độ và tính năng. Thực tế, kiến thức của bà con nông dân về dịch sâu bệnh và kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh được đã được phổ biến rộng rãi và từng bước nâng cao. Đã phát hiện và nhận biết đúng đối tượng sâu bệnh, chọn đúng chủng loại thuốc, phun rải đúng thời điểm đã góp phần bảo vệ, nâng cao năng suất và sản lượng cây nông nghiệp. Tuy nhiên, sự hiểu biết về các chủng loại thuốc bảo vệ thực vật chưa đầy đủ. Chọn được đúng loại thuốc cần sử dụng nhưng chưa nâng cao được ý thức tuân thủ những hướng dẫn của nhà sản xuất in trên bao bì sản phẩm như thời gian để hả thuốc trước khi thu hoạch sản phẩm nông nghiệp. Việc phòng sinh vật có hại chưa tuân thủ theo nguyên tắc mà còn một bộ phận người nông dân dựa vào ý kiến chủ quan của mình, tự ý pha nhiều hỗn hợp các loại thuốc với nhau không theo đúng hướng dẫn của các nhà chuyên môn do vậy hiệu quả phòng bệnh chưa cao. Một số bà con còn sử dụng thuốc cấm ngoài danh mục; chưa thật quan tâm tới những biện pháp an toàn khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường. Thuốc mua về chưa để vào nơi an toàn, khi phun thuốc không có bảo hộ lao động như kính, áo mưa, gang tay, bình phun bị dò gỉ, bao bì thuốc sâu sau khi sử dụng bỏ bừa bãi,... ảnh hưởng tới sức khỏe và môi trường.

Theo đó, công tác quản lý thuốc bảo vệ thực vật của cơ quan chức năng cần phải thắt chặt hơn nữa, công bố danh mục các loại thuốc bảo vệ thực vật thông thường và những chủng loại cấm, hạn chế sử dụng. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục tập huấn hướng dẫn phổ biến về kỹ thuật nhận biết sâu bệnh và cách phòng trừ dịch hại, các kiến thức về sử dụng thuốc bảo vệ thực vật một cách an toàn và hiệu quả. Mở rộng diện tích đất sản xuất là nhu cầu tất yếu để phát triển kinh tế nông nghiệp. Song cần giúp người nông dân hiểu rõ, hiểu đúng giá trị tài nguyên đất, nước và áp dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất để đồng thời tăng hiệu qủa kinh tế và bảo vệ môi trường đất một cách bền vững, lâu dài.

C.A