Là địa phương có thế mạnh về cây ăn quả, Tiền Giang đang nỗ lực quy hoạch lại diện tích vườn cây theo hướng chất lượng cao, số lượng lớn, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên, theo các nhà chuyên môn, để kinh tế vườn Tiền Giang phát triển bền vững, cần phải có những giải pháp thực hiện đồng bộ.

Thực trạng vườn cây ăn quả

So với các tỉnh trong đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL), Tiền Giang có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế vườn. Nơi đây có điều kiện tự nhiên khá thuận lợi, nông dân có kinh nghiệm trồng cây ăn quả và là vùng có tập đoàn giống cây ăn quả đa dạng và phong phú. Hiện toàn tỉnh có hơn 68 nghìn ha đất vườn trồng cây ăn quả, hằng năm cho sản lượng gần một triệu tấn quả các loại. Kinh tế vườn đóng một vai trò khá quan trọng trong quá trình phát triển nông nghiệp của Tiền Giang, giá trị sản lượng cây ăn quả chiếm gần 52% giá trị trồng trọt và ngày càng gia tăng. Thiên nhiên ưu đãi cho vùng đất Tiền Giang năm vùng sinh thái rõ rệt, thích hợp cho sự phát triển nhiều loại cây ăn quả đặc sản, từ đó hình thành nên những vùng chuyên canh tập trung rất nổi tiếng như: Sầu riêng Ngũ Hiệp ở Cai Lậy, xoài cát Hòa Lộc, bưởi lông Cổ Cò (Cái Bè), thanh long (Chợ Gạo), sơ-ri Gò Công, khóm (dứa) Tân Lập (Tân Phước), vú sữa Lò Rèn, Vĩnh Kim (Châu Thành)…

Những năm gần đây, cùng với việc tập trung tăng diện tích cây ăn quả theo hướng chuyên canh, vấn đề chất lượng quả cũng được nông dân đặc biệt quan tâm. Những giống kém chất lượng đã được nông dân thay thế dần như: xoài, bưởi thay bằng giống xoài cát Hòa Lộc, cát Chu, giống sầu riêng hạt lép, Ri 6, Chín Hóa đã thay giống khổ qua xanh chất lượng kém. Nhiều tiến bộ kỹ thuật cũng được ngành nông nghiệp chuyển giao cho nông dân như: kỹ thuật bón phân cân đối, kỹ thuật để cỏ trong vườn chống bốc thoát hơi nước tạo sự cân bằng sinh thái cho vườn cây, kỹ thuật tạo cành, tỉa tán, bao quả đã giúp cho nhà vườn có thu nhập từ 50 đến 70 triệu đồng/ha, cá biệt có hộ thu nhập từ 80 đến 100 triệu đồng/ha đối với những vườn trồng sầu riêng và cây có múi.

Tuy nhiên, thực trạng kinh tế vườn Tiền Giang thời gian qua cho thấy, việc phát triển cây ăn quả phần lớn vẫn theo hướng tự phát. Nông dân “tự bơi” từ sản xuất đến tiêu thụ. Vì thế, những loại cây ăn quả có thế mạnh không những chưa phát huy được lợi thế. Ðó là chất lượng trái chưa đủ sức cạnh tranh thị trường xuất khẩu, giá cả trong nước bấp bênh, nông dân không tự tin gắn bó với loại cây chủ lực của địa phương mình. Cụ thể, cây sơ-ri bao đời gắn bó với người dân Gò Công nay lại buộc phải chuyển sang trồng những loại cây khác. Ðồng chí Ðàm Kiến Dân, Trưởng phòng Kinh tế huyện Gò Công tâm tư: “Những năm qua, diện tích cây sơ-ri giảm, từ 200 ha vào những năm trước, hiện chỉ còn khoảng 50 ha là do giá cả bấp bênh và hậu quả của việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật”. Thanh long Chợ Gạo, sầu riêng Cai Lậy, khóm Tân Phước, xoài cát Hòa Lộc, bưởi lông Cổ Cò… tuy phát triển nhanh về diện tích, tạo nên những vùng chuyên canh rộng lớn, nông dân có thu nhập cao nhưng cũng không thoát khỏi “điệp khúc” được mùa rớt giá, được giá mất mùa. Thậm chí, trái ngon – vú sữa Lò Rèn, Vĩnh Kim, có thể nói Tiền Giang là tỉnh duy nhất độc quyền trong cả nước có vùng chuyên canh tập trung lớn nhất, vẫn không thoát khỏi thực trạng trên. Ðặc biệt, khi có hợp đồng cần cung ứng với số lượng lớn thì lại không có đủ sản lượng để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu.

Có thể nói, nguyên nhân sâu xa và quan trọng hàng đầu dẫn đến những bất cập trong phát triển kinh tế vườn ở Tiền Giang vẫn là tình trạng sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, chưa đáp ứng được yêu cầu về chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm của thị trường.

Khắc phục những yếu kém

Ðánh giá đúng thực trạng, tổ chức lại sản xuất phù hợp với tiêu chuẩn mà thị trường đòi hỏi là hướng đi bắt buộc đối với kinh tế vườn Tiền Giang trong thời kỳ hội nhập. Trên cơ sở này, Tiền Giang đang tập trung nghiên cứu, quy hoạch và đề ra Chương trình phát triển kinh tế vườn theo hướng hội nhập, bền vững. Trong đó, xác định bảy loại cây chủ lực để tập trung đầu tư, gồm: xoài, bưởi, sầu riêng, vú sữa Lò Rèn, thanh long, sơ-ri, khóm. Giám đốc Sở NN và PTNT Nguyễn Văn Khang cho biết, Tiền Giang quy hoạch vùng sản xuất cây ăn trái tập trung trên cơ sở quy hoạch kiểm soát lũ định hình ba vùng chuyên canh cây ăn quả nhằm tăng khối lượng sản phẩm hàng hóa, từng bước sản xuất theo đơn đặt hàng của thị trường. Theo đó, những năm tới, cây xoài định hướng trồng mới và chuyển đổi các giống xoài kém chất lượng sang các giống xoài cát Hòa Lộc, cát Chu với mục tiêu tăng từ 3.361 ha hiện nay lên 4.500 ha giống xoài chất lượng đến năm 2015; bưởi lông Cổ Cò phấn đấu đạt 2.000 ha vào 2010 và diện tích tăng gấp đôi vào năm năm sau đó, tập trung chủ yếu ở Cái Bè, Cai Lậy. Cây sầu riêng (tập trung ở Cai Lậy) sẽ tăng gần 300 ha, đến năm 2010 đạt 5.000 ha và giữ diện tích ổn định, chuyển đổi các giống kém chất lượng sang các giống chất lượng cao như hạt lép Chín Hóa, Ri 6. Cây khóm sẽ phát triển lên 12.000 ha vào năm 2015 (hiện 10.035 ha). Cây sơ-ri sẽ đạt 1.500 ha vào năm 2015 (hiện 601 ha). Ðể đạt mục tiêu trên, trước mắt, tỉnh tập trung đầu tư vào hai loại trái ngon để tạo bước đột phá, đồng thời rút kinh nghiệm phát triển các loại trái ngon còn lại theo danh mục đã chọn là cây thanh long và vú sữa Lò Rèn. Theo dự án, đến năm 2015, diện tích thanh long sẽ mở rộng đến 4.000 ha và vú sữa Lò Rèn sẽ là 3.000 ha. Phó Giám đốc Sở NN và PTNT Cao Văn Hóa cho biết, đây là hai dự án cây ăn quả thực hiện có quy mô và tập trung đầu tiên của tỉnh, sẽ triển khai vào đầu năm 2008. Khi dự án đi vào hoạt động, Sở sẽ thành lập bộ phận nghiên cứu hai loại cây ăn quả này. Theo Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền nam, cách làm như vậy là hợp lý, vì nếu tỉnh đồng loạt đầu tư cùng lúc bảy loại trái ngon thì sẽ dẫn đến tình trạng dàn trải, không tập trung.

Ngoài ra, trên cơ sở quy hoạch phát triển cây ăn quả, trong đó đặc biệt chú ý các giống chủ lực, có lợi thế cạnh tranh cao cần tiến hành một cách đồng bộ, chặt chẽ để tạo bước đột phá trong việc phát triển kinh tế vườn theo hướng bền vững. Ðó là cơ sở hạ tầng kỹ thuật phục vụ phát triển kinh tế vườn; vấn đề bảo quản, chế biến, vận chuyển và tổ chức chợ bán buôn sản phẩm. Trong đó, đặc biệt chú trọng dự báo thị trường, bởi thực tế hiện nay tỉnh có nhiều chủng loại trái cây xuất khẩu dưới dạng tươi và chế biến rất phong phú, để có khối lượng nông sản xuất khẩu lớn cần quy hoạch sản xuất thành vùng chuyên canh có năng suất cao, giá thành hạ, chất lượng đồng đều, phòng trừ sâu bệnh tốt đáp ứng được yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm, trong đó chất lượng sản phẩm và giá thành hạ là hai yếu tố quyết định tạo thế cạnh tranh. Theo đó, để hỗ trợ cho công tác quy hoạch cây ăn quả trong thời gian tới mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng mức sống cho bà con nông dân, tỉnh cần có những chính sách ưu đãi về thuế cho các hoạt động sản xuất và kinh doanh trái cây như miễn thuế VAT cho các HTX tiêu thụ trái cây. Ðồng thời, khuyến khích thành lập các HTX chế biến, tiêu thụ trái cây và phát triển loại hình kinh tế trang trại. Khuyến khích nông dân trồng cây ăn quả trên quy mô lớn theo hướng sản xuất hàng hóa. Bên cạnh đó, cần tăng vốn đầu tư cho nghiên cứu khoa học, công tác giống, công nghệ tiên tiến bảo quản trái cây, ứng dụng những tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, chế biến, bảo quản…

TẤN VŨ

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119