Cẩn trọng với mua gom nông sản

Nguồn tin: Báo Đồng Nai, 17/03/2013
Ngày cập nhật: 21/3/2013

Tại Đồng Nai, thời gian qua nhiều nơi diễn ra tình trạng thương lái mua cà phê, hạt tiêu ào ạt cả chín lẫn xanh, bỏ qua chất lượng. Tiếp đến là việc thương lái thu gom lá điều khô, lá giá tỵ và hiện tại là mua gom lúa chất lượng thấp. Nếu không tỉnh táo, nông dân sẽ là người chịu thiệt thòi lớn nhất.

Theo phản ánh của nhiều nông dân trồng lúa trong tỉnh, hiện giống lúa có phẩm chất gạo thấp IR 50404 lại đang được thương lái mua với giá cao hơn hoặc ngang bằng lúa chất lượng cao. Giống lúa IR 50404 dễ làm, năng suất cao nên nhiều nông dân đã quay lại trồng loại lúa này. Một số đại lý chuyên mua nông sản cho biết, họ được đặt hàng với số lượng lớn và cũng không biết loại lúa này sẽ bán đi đâu.

* Toàn mua hàng… lạ

Vào dịp cuối năm 2012, nhiều nông dân huyện Định Quán được các đại lý đặt mua lá điều khô với giá 700 - 1.000 đồng/kg. Chỉ trong một thời gian ngắn, 4 đại lý do ông Lê Văn On (ở ấp Suối Dzui, xã Túc Trưng), ông Ngô Quan Thịnh (ấp 5, xã Gia Canh), bà Ngô Thị Phượng (ở khu dân cư 3, KP. Hiệp Thương, thị trấn Định Quán) và Công ty cổ phần Thăng Long Xanh (ấp 3, xã Phú Ngọc, huyện Định Quán) làm chủ đã gom được 143 tấn lá điều khô. Thế nhưng, người đặt hàng đã lặn mất tăm, bỏ lại số lượng lá điều khô khá lớn khiến các đại lý phải gồng lưng chịu trận và đến nay vẫn chưa biết phải xử lý số lá điều khô ra sao. Thiệt hại về kinh tế mà các đại lý phải chịu so với việc các vườn điều bị ảnh hưởng vẫn còn nhỏ. Vì theo Sở Nông nghiệp - phát triển nông thôn, việc thu gom lá điều khô sẽ làm đất đai chai cằn, năng suất cây điều giảm.

Nhiều nông dân xã Tân An (huyện Vĩnh Cửu) hiện đang trồng giống lúa IR 50404.

Hiện tại, nhiều nơi trong tỉnh lại diễn ra tình trạng mua lúa chất lượng thấp với giá cao hơn hoặc bằng với các loại lúa có chất lượng cao. Và nghịch lý là loại lúa chất lượng kém lại dễ bán hơn lúa thơm, dẻo. Trước đây, nông dân Đồng Nai đã bỏ dần loại lúa này vì giá bán thấp, đầu ra khó khăn. Song hiện tại, nhiều người lại rủ nhau quay lại trồng. Ông Trần Văn Giỏi ở xã Bảo Vinh (TX. Long Khánh) kể: “Trước đây, lúa chất lượng cao giá bán luôn cao hơn từ 1.200 - 1.500 đồng/kg, song vụ mùa vừa qua, tôi trồng toàn lúa chất lượng cao nhưng giá bán chỉ bằng lúa chất lượng thấp và rất khó bán. Do đó, vụ đông - xuân này tôi chuyển 2 hécta sang trồng lúa IR 50404, thấy rất dễ bán”. Loại lúa IR 50404 ngoài hạn chế là chất lượng kém, lại có ưu điểm dễ trồng, năng suất cao hơn các giống lúa thơm 1 - 1,5 tấn/hécta/vụ.

Nhiều nông dân ở những vùng trồng lúa lớn khác trong tỉnh, như: Vĩnh Cửu, Tân Phú, Nhơn Trạch, Long Thành cũng cho biết, từ cuối vụ mùa 2012 đến nay, có tình trạng vào thời điểm thu hoạch thương lái ra tận ruộng mua lúa tươi kém chất lượng - việc trước đây chưa từng xảy ra.

* Không nên trồng ào ạt

Ông Phạm Minh Đạo, Giám đốc Sở Nông nghiệp - phát triển nông thôn thừa nhận: “Gần đây có hiện tượng nông dân quay lại trồng nhiều giống lúa IR 50404. Hiện Sở đang tìm hiểu xem lúa được tiêu thụ trong nước hay xuất khẩu để kịp thời khuyến cáo đến người dân”.

Xảy ra tình trạng mua lúa tươi, lúa khô kém chất lượng với số lượng lớn, giá bằng và cao hơn các loại lúa có phẩm chất gạo cao là một điều bất hợp lý. Việc này rất cần các ngành chức năng sớm làm rõ để giảm bất trắc, rủi ro cho nông dân. Với giống lúa chất lượng cao, nếu không xuất khẩu được ở thị trường này vẫn có khả năng tìm các thị trường mới. Còn giống lúa chất lượng thấp rất khó xuất khẩu. “Vào đầu vụ, Trung tâm Khuyến nông luôn khuyến cáo các địa phương cũng như nông dân mỗi giống lúa không nên gieo sạ quá 20%. Việc này để tránh rủi ro về sâu bệnh và tránh bất trắc về giá cả, đồng thời bảo tồn được nhiều giống lúa chất lượng” - ông Trần Hải Sơn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Đồng Nai chia sẻ.

Ảnh hưởng thương hiệu gạo Việt

Theo Bộ Nông nghiệp - phát triển nông thôn, trong 2 tháng đầu năm 2013, cả nước xuất khẩu 677 ngàn tấn gạo với tổng giá trị 310 triệu USD, tăng 68,2% về số lượng, song giảm 15,4% về giá trị so với cùng kỳ 2012. Giá gạo Việt Nam xuất khẩu trung bình gần 460 USD/tấn. Sở dĩ giá gạo xuất khẩu của nước ta luôn thấp hơn so với các nước xuất khẩu gạo lớn trên thế giới là vì chất lượng gạo chưa cao. Do đó, việc ồ ạt trồng lại giống lúa chất lượng kém sẽ ảnh hưởng lớn đến thương hiệu gạo của Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Hương Giang