ĐBSCL: Xuất hiện bệnh “gạo” trên cá tra

Thời gian gần đây nhiều người nuôi cá tra ở ĐBSCL liên tiếp phản ánh về hiện tượng cá tra bị bệnh khá lạ lẫm đồng thời gửi mẫu bệnh phẩm tới các Chi cục thủy sản địa phương và khoa Thủy sản trường ĐH Cần Thơ.

Các nhà chuyên môn nghiên cứu bệnh thủy sản mổ cá bệnh, phát hiện ban đầu cho thấy có những nang “gạo” lấm chấm trong cơ thể cá ở nhiều dạng khác nhau và gọi đây là bệnh “gạo”. Bệnh cá này đã gây nhiều thiệt hại về kinh tế cho người nuôi.

Ông Út Sơn, người nuôi cá tra hơn 10 năm qua ở Cồn Khương, quận Bình Thủy (Cần Thơ) bày tỏ lo ngại: “Bệnh này tuy mới xuất hiện nhưng đã khiến cho không ít người nuôi cá tra chúng tôi bần thần, mất ăn mất ngủ. Vì ao cá nếu bị nhiễm bệnh nặng có thể lây lan và các nhà máy chế biến thủy sản sẽ không thu mua”.

ThS Nguyễn Ngọc Phú Vinh, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Cty Vemedim xác nhận: “Gần đây hiện tượng “gạo” xuất hiện khá phổ biến trên cá ở một số trang trại ở Đồng Tháp, Sóc Trăng, Cần Thơ… Tuy tỉ lệ cá nhiễm bệnh chết không cao, nhưng cá bệnh kém ăn, làm giảm năng suất và chất lượng thịt có thể dẫn tới không tiêu thụ được cá”.

Bước đầu nghiên cứu bệnh này, ThS Vinh cho biết, cá bệnh “gạo” không có biểu hiện rõ ràng, chỉ thấy cá chết rải rác hàng ngày với số lượng rất ít. Cá chết có dấu hiệu của bệnh gan thận mủ hay xuất huyết. Kiểm tra cá bệnh bên ngoài thấy da lốm đốm mất màu, một số cá da sần, trên da có những chấm đen tròn hay vệt như dính mực, tập trung nhiều ở vùng da mỏng như vùng lườn, bụng. Còn cá bệnh nặng có những tổn thương trên da như bị thủng lỗ nhỏ li ti, các tổn thương này không kèm vết xuất huyết. Khi mổ cá bệnh, nội tạng cá ít biến đổi, gan thận bình thường, túi mật hơi căng, dịch mật màu nhợt nhạt. Nang “gạo” xuất hiện trong cơ thể cá là các vệt dài 1 - 3cm màu trắng đục, trong chứa nhiều chất lỏng sệt nằm dọc theo cơ vùng sống lưng cá. Một dạng khác “gạo” là các nang tròn, hình hạt gạo hay bầu dục, kích thước 1 - 3mm xuất hiện ở cơ dọc sống lưng, trên ruột, màng ruột, màng dạ dày.

Tuy nhiên, điều đáng lo khi thấy cá bệnh người nuôi cá nóng lòng trị bệnh hỏi mua thuốc thú y rồi “tự chế” ra nhiều cách trị bệnh khác nhau như dùng thuốc Praziquantel trị giun sán hay thuốc Ivemectin để diệt các loài giun tròn trên cá hoặc men rượu… Tất cả đều không hiệu quả, bệnh cá vẫn không hết mà còn tốn kém.

Theo kết quả nghiên cứu tác nhân gây bệnh “gạo” trên cá tra mới đây của TS Đặng Thị Hoàng Oanh và nhóm cộng tác Bộ môn sinh học và bệnh thủy sản, khoa Thủy sản - trường ĐH Cần Thơ, qua phát hiện bằng PCR trong cơ thể cá bào tử từ các bào nang bị vỡ nhiễm vào tế bào chủ mới phát triển tạo bào nang mới. Trong ao nuôi cá và ngoài tự nhiên: lây từ cá nhiễm vi bào tử trùng, lây từ nước qua mang, da; lây từ mẹ sang con. Trong khi đó ThS Nguyễn Ngọc Phú Vinh chẩn đoán: cá tra nhiễm “gạo” là đang nhiễm 2 loài nguyên sinh động vật có khả năng hình thành bào tử là Microsporidia và Myxobolus sp. Hiện nay chưa có thuốc điều trị hữu hiệu mà chủ yếu áp dụng các biện pháp ngăn chặn sự lây nhiễm trong ao đang nhiễm bệnh và phòng bệnh trong quá trình nuôi.

ThS Nguyễn Ngọc Phú Vinh: Cho đến nay các phương pháp đã thực hiện trong việc phòng bệnh "gạo" được khuyến cáo mang lại hiệu quả là:

+ Khi cải tạo ao phải khử trùng bằng vôi nung CaO liều cao, phơi đáy ao 3 - 7 ngày. Sát khuẩn nước ao nuôi bằng PPM kết hợp rải muối, 4 tuần/lần, tốt nhất vào những ngày nước kém.

+ Khi thả giống phải kiểm tra bệnh gạo, mổ khám 30 - 50 con cá, nếu phát hiện có cá nhiễm thì không nên thả nuôi.

+ Định kỳ xổ giun sán 4 tuần/lần bằng thuốc thích hợp như praziquantel, Ivermectin, kết hợp xử lý nền đáy.

+ Xi phông đáy ao định kỳ 2 tháng/lần đối với cá dưới 300g/con và 1 tháng/lần đối với cá trên 300g/con. Sau mỗi lần xi phông đáy ao cần kết hợp xử lý nước.

+ Mổ khám cá ngay khi nhận thấy có biểu hiện bất thường; khi phát hiện bệnh trong ao phải cách ly ao hoàn toàn, khử trùng toàn bộ dụng cụ nuôi và xử lý triệt để xác cá chết trong quá trình nuôi (vớt hết cá bệnh, cá chết khỏi ao xử lý bằng cách nấu chín hay chôn hủy, không vứt xác cá ra nguồn nước vì bào tử sẽ phóng thích và lây nhiễm sang các ao khác); tẩy cho toàn đàn bằng các hoạt chất có tác dụng trên nguyên sinh động vật gây bệnh như Toltrazuril hay các dẫn xuất của Benzimidazol, Mebendazole, Febendazol…

HỮU ĐỨC

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005