Cá mòi sông Thu

Huyền tích kể rằng, cá mòi sông là hóa thân kiếp sau của chim ngói, vì trong bụng cá mòi có... cái mề giống chim ngói!

Tháng chạp hằng năm, cá mòi nước ngọt ngược dòng Thu Bồn về nguồn sinh sản. Qua tháng giêng, chúng xuôi con nước ra cửa sông. Đối với ngư dân các làng chài ven sông Thu Bồn - Quảng Nam, mật độ cá mòi xuất hiện theo luồng dày đặc trong vài năm trở lại đây là điều hiếm gặp. Mùa xuân, có dịp ghé các làng chài ven sông Thu Bồn, bạn sẽ được thưởng thức món cá mòi “đặc hữu” mang đậm hương vị sông nước nơi đây.

Bắt cá mòi có nhiều cách: thả lưới, giăng nò, quăng chài... Nhưng hiệu quả và thú vị nhất vẫn là đóng nò cá ngang dòng sông.

Ông Huỳnh Bảy, một lão ngư ở làng Tĩnh Yên, xã Duy Thu (Duy Xuyên), cho biết: Tháng chạp, cá mòi sông thường ngược dòng nước lên đẻ ở các dòng suối thượng nguồn Thu Bồn. Qua tháng giêng, chúng xuôi dòng ra cửa sông. Cá mòi thường di chuyển từng đàn với mật độ dày đặc. Giống như ông Bảy, ngư dân các vạn ghe dọc theo sông Thu Bồn cũng không biết cá mòi từ đâu lên, chúng sinh sống ở đâu những tháng còn lại trong năm?

Một nò cá đóng trên sông Thu Bồn

Thường thì từ sau Tết đến hết tháng hai, mỗi nò cá trên sông Thu Bồn có thể bắt được hơn 1 tạ cá mòi sông. Dù các nò cá đóng cách nhau không xa nhưng nò nào cũng trúng đậm cá mòi. Cứ sáng sớm hay đến xế trưa, chủ nò vớt cá một lần. Mỗi lần cả một gánh nặng. Tính theo nhu cầu của cư dân các chợ trong vùng, chủ nò vớt bán một phần, số còn lại để trong nò vớt sau, nên cá mòi đến chợ luôn tươi rói, da bóng nhẫy mỡ màng. Cuối tháng chạp, đầu tháng giêng, cá mòi ít nên giá bán mỗi chục (12 con) hơn 15.000 đồng. Từ giữa tháng giêng đến hết tháng hai, cá mòi từ thượng nguồn Thu Bồn về “rộ” nên rẻ hơn. Với những ngư dân ven sông Thu Bồn, đó là “lộc trời cho” trong mùa xuân nên đắt hay rẻ cũng không quan trọng.

Cá mòi nước ngọt giống như cá trích biển, có màu trắng và vẩy nhỏ. Thịt cá mềm, thân mình có nhiều xương. Cá mòi nước ngọt là sản phẩm “đặc hữu” trên dòng Thu Bồn. Thế nhưng, không phải ai ở dọc ven sông cũng đều được thưởng thức các món “khoái khẩu” từ cá mòi.

Để có món ăn (kể cả... món nhậu) ngon, cá mòi mua về chặt bỏ đầu, các vây, moi bỏ ruột, đánh sạch vẩy rồi bỏ cối giã hoặc xay nhuyễn làm chả rán, cuốn ram. Cá mòi tươi có thể đem chiên giòn hay ướp gia vị nướng lửa than hồng. Cá mòi có nhiều xương nhỏ nhưng thịt và xương đều mềm, dễ ăn. Nếu làm chả thì ăn với cơm nóng rất ngon và có thể để được lâu. Các món cá mòi chiên giòn hay cá mòi nướng vừa béo vừa giòn nhưng không ngậy, mùi vị thịt cá ngon ngọt rất đặc trưng. Món trứng cá mòi bỏ vào nồi nước mì Quảng hay nấu cháo. Sau một ngày lao động vất vả, đêm về có tô cháo cá mòi nóng hổi, húp nghe cái “rột” thấy ấm lòng, mọi mệt nhọc dường như tan biến hết. Với những người thích nhậu, khi thưởng thức các món cá mòi chiên, cá mòi ram chả hay cuốn ram, lại thêm xị rượu được chiết xuất từ “hạt gạo làng ta” nữa thì tuyệt!

Mùa cá mòi sông Thu Bồn “ưu đãi” những ngư dân chuyên nghề sông nước một nắng hai sương dọc hai bên sông. Vào thời điểm “gạo tháng giêng, tiền tháng chạp”, thu nhập từ đánh bắt cá mòi nước ngọt đã cải thiện đáng kể đời sống của gia đình họ.

Ngồi nhấm nháp chén rượu cùng với lão ngư ven sông Thu, sẽ nghe được nhiều điều hay. Huyền tích kể rằng cá mòi sông là hóa thân kiếp sau của chim ngói. Có huyền tích này là vì trong bụng cá mòi có... cái mề giống mề chim ngói! Không biết có phải như thế hay không? Nhưng câu chuyện lão ngư kể bên chén rượu mùa xuân thêm ý vị...

Phước Trịnh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005