Phá lúa, mía để nuôi tôm “Vết xe đổ” của vòng luẩn quẩn mặn – ngọt!

Nguồn tin: SGGP, 19/07/2008
Ngày cập nhật: 20/7/2008

“Tự bơi” nên mất phương hướng

Đến giữa tháng 7-2008, nhiều nông dân vùng ngọt hóa huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau tự ý chuyển đổi khoảng 500ha đất trồng lúa 2 vụ sang nuôi tôm, mặc dù lúa gạo thương phẩm đang có giá khá cao trên thị trường, tôm nuôi chết liên tục và nuôi tôm tiềm ẩn rủi ro cao. Thới Bình cũng là huyện có vùng mía nguyên liệu lớn nhất tỉnh này, với diện tích hơn 2.500ha, nhưng nay còn chưa đầy 1.500ha do nông dân chuyển sang nuôi tôm.

Nhiều nông dân cho biết: Do giá trị kinh tế của con tôm khá cao, chỉ cần nuôi trúng một vài vụ là trả được nợ vay ngân hàng, xóa nghèo và có vốn làm ăn.

Trong khi đó, mặc dù lúa gạo đang có giá, nhưng vật tư nông nghiệp như phân bón, thuốc trừ sâu, xăng dầu, công thuê lao động, cày xới đất, vệ sinh đồng ruộng... đều tăng giá vùn vụt; chưa kể đến việc trồng lúa bấp bênh, năng suất thấp, bình quân đạt trên dưới 3 tấn/ha/vụ nên sau khi trừ hết các khoản chi phí đầu tư sản xuất thì nông dân không có lãi, chỉ là “lúa cũ đổi lúa mới”, thậm chí còn thua lỗ trắng tay nếu gặp thiên tai, thời tiết diễn biến bất lợi, sâu bệnh phá hại.

Đối với cây mía, giá cả những năm qua quá thấp, chi phí đầu tư trồng mía lớn, không lãi nhiều, luẩn quẩn trong vòng xoay “được mùa mất giá, được giá thất mùa”, nợ vay ngân hàng không khả năng trả. Nông dân Thới Bình tự bơi trên trên đồng đất sản xuất, thiếu đầu tư về thủy lợi, khoa học kỹ thuật, giống mới, thiếu liên kết “4 nhà” để tăng năng suất và sản lượng cây trồng, vật nuôi.

“Xe” trước đổ, “xe” sau vẫn lao vào!

Việc một bộ phận nông dân vùng ngọt hóa Thới Bình đã xả nước mặn vào đất trồng lúa, trồng mía để nuôi tôm, đồng nghĩa với việc phá vỡ quy hoạch hệ sinh thái ngọt, đất đai nhiễm mặn tràn lan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đó còn chưa kể phát sinh những mâu thuẫn, bất hòa trong nội bộ nông dân, do cuộc “tranh hùng” quyết liệt giữa nước mặn và nước ngọt trên đồng đất.

Được biết, do chạy theo giá trị kinh tế của con tôm, những năm trước đây, nông dân ở vùng ngọt hóa trong tỉnh Cà Mau như Đầm Dơi, Cái Nước, Phú Tân... đã bỏ lúa, cá đồng, cây ăn trái chuyển sang nuôi tôm ồ ạt. Hệ lụy là nuôi tôm chỉ đạt được kết quả một vài năm đầu, còn sau đó rơi vào tình trạng tôm bị chết liên tục, thua lỗ trắng tay, nợ vay chồng chất không khả năng thanh toán. Nhiều vùng đất lúa màu mỡ, năng suất trên 4 tấn/ha, ao đìa nuôi cá đồng sản lượng cao, vườn dừa và cây ăn trái biến mất, ruộng vườn không còn màu xanh, đất đai bị “sa mạc hóa”. Hiện nay, họ đang muốn trở lại trồng lúa, nuôi cá đồng, trồng cây ăn trái như trước đây nhưng không thực hiện được, vì hệ sinh thái ngọt đã bị phá vỡ, nông dân lại không khả năng đầu tư vốn cải tạo và khôi phục hiện trạng ban đầu.

Huy Tấn – Cao Phong