Cần tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước để ổn định thị trường cá tra

Ông Dương Tấn Lộc - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Thủy sản TP Cần Thơ: Cần tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước để ổn định thị trường cá tra.

Hơn hai tuần qua giá cá tra nguyên liệu ở ĐBSCL giảm mạnh. Cá loại thịt trắng chỉ còn ở mức 14.500 - 15.300 đồng/kg, giảm 800-900 đồng/kg so với hơn hai tuần trước. Nhưng theo các cơ quan hữu quan, thị trường xuất khẩu sản phẩm cá tra của Việt Nam đang rất thuận lợi (cả sản lượng lẫn giá cả), doanh nghiệp chế biến xuất khẩu lo chuyện thiếu nguồn cung nguyên liệu hơn là không có đầu ra. Về vấn đề này, trao đổi với phóng viên Báo Cần Thơ, ông Dương Tấn Lộc, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Thủy sản TP Cần Thơ (CAFA), cho biết:

- Hai năm trở lại đây, thị trường cá tra trong và ngoài nước tăng giảm theo một quy luật chung, đó là: 6 tháng đầu năm giá cá trên thị trường tăng và đạt đỉnh điểm vào khoảng tháng 6. Sau đó giảm mạnh và mức thấp nhất rơi vào thời điểm tháng 11. Từ đầu năm đến nay, thị trường xuất khẩu đối với sản phẩm cá tra cũng đang theo quy luật và sản phẩm cá tra đã được xuất sang gần 100 quốc gia, vùng lãnh thổ. Những sản phẩm từ con cá tra Việt Nam được khách hàng ưa chuộng do thịt thơm, ngon, có hương vị đặc trưng và là thực phẩm thay thế cho các sản phẩm của từ gia cầm, cá tuyết, cá rô phi... Đặc biệt, giá xuất khẩu cá tra phi lê của ĐBSCL và cả nước giá rẻ hơn nhiều so với giá các sản phẩm thủy sản xuất khẩu của nhiều nước trên thế giới. Nhiều doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản ở ĐBSCL đang lo lắng tình trạng thiếu cá tra nguyên liệu chế biến, đáp ứng các nhu cầu xuất khẩu hơn là thiếu thị trường đầu ra.

* Như vậy, theo ông thị trường xuất khẩu sản phẩm cá tra ở TP Cần Thơ, cũng như ĐBSCL và cả nước đang thuận lợi?

- Vâng, rất thuận lợi. Nhưng nó vẫn đang ẩn chứa sự bất ổn. Điều đó được thể hiện ở chỗ, cả nước có trên 260 đơn vị, doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu cá tra. Tuy nhiên, có một thực tế là gần như mạnh ai nấy mua, mạnh ai nấy chế biến... Trong các kỳ hội chợ, các lần xúc tiến thương mại nhiều doanh nghiệp còn “chọi” với nhau về giá. Thậm chí, có nhiều doanh nghiệp chấp nhận ký hợp đồng xuất khẩu với giá 1,6-1,75USD/kg. Điều này khiến giá cá tra phi lê xuất khẩu của ĐBSCL và cả nước thấp. Trong khi đó, mức giá trung bình trên 3USD/kg cá phi lê.

* Những diễn biến về tài chính, tiền tệ vừa qua tác động như thế nào đối với thị trường cá tra nguyên liệu ở TP Cần Thơ cũng như ĐBSCL, thưa ông?

- Đầu năm đến nay, con cá tra nguyên liệu chịu sự ảnh hưởng của nhiều tác động lớn. Sự giảm sút giá của đồng đô-la Mỹ so với Việt Nam đồng; những điều chỉnh từ các chính sách tiền tệ của ngân hàng, của nhà nước... trong thời gian vừa qua khiến nhiều doanh nghiệp chế biến xuất khẩu khó khăn do thiếu vốn thu mua cá trong dân; còn người nuôi thì thiếu vốn đầu tư. Thêm vào đó, giá cả hàng hóa trên thị trường cứ tăng vùn vụt, trong đó có cả những hàng hóa liên quan đến việc nuôi cá tra. Tôi đơn cử như thức ăn, thuốc thú y thủy sản, so với đầu năm, giá nhiều loại đã tăng 50-70%, thậm chí 100% khiến giá thành sản xuất một kg cá tra đã ở mức 14.500 - 15.000 đồng. Với tình hình giá cả tăng, mức giá thành cá tra nguyên liệu chắc chắn sẽ còn tăng trong thời gian tới...

* Nhưng hiện tại, giá cá tra nguyên liệu ở TP Cần Thơ và ĐBSCL đang sụt giảm mạnh. Điều này khác hẳn so với quy luật ông vừa đề cập ở trên?

- Do những tác động lớn, giá cá tra trong tháng 3 giảm chỉ còn 13.300-13.800 đồng/kg, sau đó tăng và đạt 15.400-15.500 đồng/kg. Hai tuần nay, giá cá tra lại giảm mạnh, chỉ còn 14.300-15.300 đồng/kg. Với những gì tôi vừa phân tích, rõ ràng đây là một nghịch lý. Theo tôi, tình trạng này diễn ra phần nhiều là do doanh nghiệp. Bởi lâu nay, chỉ có doanh nghiệp, những nhà chế biến quy định giá cả thị trường. Một phần cũng do người nuôi, từ việc làm ăn riêng lẻ, tự phát, cộng thêm bị động ở “đầu ra” như: chất lượng cá, giá thức ăn, lãi vay... nên dễ dẫn đến chuyện doanh nghiệp ép giá người nuôi...

* Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) đã đưa ra khuyến cáo: Tất cả các đối tượng liên quan đến chuỗi sản xuất cung ứng cá tra (nhà chế biến, người nuôi, ngân hàng...) phải liên kết với nhau mới có thể giúp ngành phát triển bền vững. Ông nghĩ sao về khuyến cáo này?

- Đây là vấn đề nhất định phải làm. Các nhà chế biến liên kết với nhau thành một khối để đối mặt với thương trường thế giới và chăm lo tạo ra nguyên liệu thủy sản ở trong nước phục vụ cho chế biến xuất khẩu. Giữa người nuôi cá cũng phải có sự gắn kết mới có sức mạnh và liên kết thuận lợi với nhà máy chế biến... Các khâu trong chuỗi sản xuất, cung ứng trở thành một chuỗi thống nhất thì xuất khẩu cá tra mới ổn định, bền vững và ngày càng phát triển...

Ở nhiều nước trên thế giới, muốn hình thành nhà máy chế biến, trước hết anh phải có sẵn nguồn nguyên liệu. Nhưng đối với con cá tra ở TP Cần Thơ cũng như ở ĐBSCL thì gần như không phải vậy. Khi cá được giá, người dân tự mở mới diện tích, tự tìm nhà chế biến. Điều này rất nguy hiểm. Không có một sự kiểm soát, thoái hóa về con giống, môi trường nuôi xuống cấp, dịch bệnh trên đàn cá... đang diễn biến hết sức phức tạp ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững.

* Có ý kiến cho rằng, trong giai đoạn hiện nay, Hiệp hội Thủy sản phải đứng ra trấn an người nuôi, nhanh chóng tìm tiếng nói chung giữa doanh nghiệp và người nuôi... để sớm ổn định thị trường cá nguyên liệu, tạo sự cạnh tranh công bằng.

- Về mặt lý thuyết, Hiệp hội hoàn toàn có thể thực hiện được. Nhưng trên thực tế nguồn nhân lực, vật lực các Hiệp hội thủy sản không đủ mạnh để đảm đương nhiệm vụ. Ngoài ra, Hiệp hội cũng không có cơ sở pháp lý, khả năng giao dịch tìm nguồn tài chính cho các thành viên... Vì thế, chỉ hô hào, động viên tinh thần để gắn kết các tác nhân trong chuỗi sản xuất, cung ứng thì không thể nào thực hiện được. Theo tôi chỉ có Nhà nước mới có thể là cầu nối trong các mối liên kết này.

* Từ trước đến nay, vai trò của Nhà nước trong việc làm cầu nối được nhắc rất nhiều trong các chuỗi sản xuất, cung ứng hàng hóa nông thủy sản. Theo ông, đối với con cá tra, trong thời điểm hiện nay, vai trò này phải được thể hiện như thế nào?

- Theo tôi, đó là những quy định về giá sàn, quy định về chất lượng con cá tra; là những chính sách, nghị quyết được cụ thể hóa bằng quy hoạch vùng nuôi, điều kiện nuôi, điều kiện chế biến, kiểm tra, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm... Nói chung, trong thời điểm hiện nay, phần nào của Nhà nước, phần nào của người nuôi, của doanh nghiệp... phải được quy định thật rạch ròi!

* Xin cảm ơn ông!

HÀ TRIỀU (Thực hiện)

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005