Đối thủ “nặng ký” của tôm sú Việt Nam

Tôm sú Việt Nam đang bị tôm thẻ chân trắng cạnh tranh rất mạnh tại nhiều thị trường truyền thống.

Ở một số hội chợ quốc tế, đối tác đã huỷ các đơn hàng tôm sú của Việt Nam, chuyển sang tôm thẻ chân trắng của Thái Lan, Trung Quốc...

Ưu thế giá rẻ, năng suất, chất lượng cao cùng với nguy cơ phát sinh nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm của tôm thẻ chân trắng đang đặt những người nuôi tôm, các cơ quan quản lý trước áp lực của việc phát triển diện tích tôm thẻ chân trắng ở Việt Nam.

Trước đây, tôm thẻ chân trắng là loại tôm nuôi ở Bắc Mỹ và các nước Trung Mỹ, Nam Mỹ như Hoa Kỳ, Venezuela và Brazil. Gần đây, loại tôm này được nuôi nhiều tại các nước châu Á như Thái Lan, Indonesia, Trung Quốc và vùng lãnh thổ Đài Loan. Tôm chân trắng dễ nuôi và có năng suất cao gấp 2 lần so với tôm sú nên chi phí sản xuất, giá thành hạ (giá thấp hơn 25% - 30% so với tôm sú), hơn nữa nguồn cung cấp lại ổn định. Nhược điểm lớn nhất của loại tôm này là bị nhiều loại dịch bệnh khác nhau.

Trên thực tế, Bộ Thuỷ sản (cũ) đã cấm sản xuất tôm thẻ chân trắng giống và nuôi lẫn với tôm sú từ năm 2003, do lo ngại việc nhập lậu tôm bố mẹ, tôm giống (post) qua biên giới bằng đường bộ - vốn rất phức tạp và khó kiểm soát. Tình trạng một số doanh nghiệp được cấp phép nhập tôm thẻ chân trắng, khi làm thủ tục kiểm dịch cho các lô tôm bố mẹ, tôm giống đều kèm theo giấy chứng nhận sạch bệnh, song trên thực tế tôm giống từ nguồn tôm bố mẹ này được nuôi ở một số địa phương cho kết quả không ổn định, hiện tượng tôm nhiễm bệnh vẫn xảy ra.

Đến 2006, Bộ Thủy sản đã cho phép nuôi bổ sung tôm thẻ chân trắng tại các tỉnh từ Quảng Ninh đến Bình Thuận nhưng vẫn cấm nuôi tôm này ở các tỉnh ĐBSCL. Gần đây, trước nhu cầu thị trường về tôm thẻ chân trắng, tại Phú Yên và Quảng Nam, một hộ dân đã quy hoạch nuôi 4 ha tôm thẻ chân trắng với nguồn giống sạch bệnh nhập từ Hoa Kỳ, năng suất đạt 15 tấn/ha.

Còn theo Cục Quản lý chất lượng, An toàn vệ sinh và Thú y thủy sản (NAFIQUAVED), chỉ các công ty lớn nuôi tôm thẻ chân trắng tập trung mới có đủ điều kiện nuôi tách biệt đảm bảo cách ly về dịch bệnh, còn lại các hộ nuôi tôm nhỏ lẻ mang tính tự phát, rất khó kiểm soát dịch bệnh.

Khảo sát tại Thái Lan cho thấy, nước này đã chuyển sang nuôi tôm thẻ chân trắng đời thứ 7, sạch bệnh. Người nuôi tôm ở Thái Lan đã nuôi thành công tôm thẻ chân trắng cỡ lớn (vượt tôm sú), có ưu thế vượt trội về năng suất, đạt 25-30 tấn/ha/vụ; lợi nhuận thu được cao gấp 2-3 lần so với tôm sú.

Dự báo sản lượng tôm nuôi của Thái Lan năm 2008 sẽ đạt 533.000 tấn, gồm 160.000 tấn tôm sú và 373.000 tấn tôm thẻ chân trắng. Còn tại Philippines, Bộ Nông nghiệp nước này cũng đã dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu và nuôi tôm chân trắng ở nước này sau những nghiên cứu kỹ lưỡng cho thấy việc nuôi tôm chân trắng hiệu quả cao, lại không đe dọa môi trường, góp phần đa dạng sinh học...

Trên phạm vi toàn cầu, tôm thẻ chân trắng đang chiếm tới 2/3 tổng sản lượng tôm nuôi toàn thế giới. Ở châu Á, trong giai đoạn từ 2001-2006, tôm sú chỉ cố gắng duy trì ở một sản lượng nhất định, thì tôm chân trắng nhảy vọt lên 1,5-1,6 triệu tấn (năm 2006) và ước đạt 1,8 triệu tấn (2009). Đặc biệt, việc gia tăng nhanh sản lượng tôm thẻ chân trắng là do các nước đã sản xuất được tôm bố mẹ sạch bệnh và áp dụng các biện pháp khoa học công nghệ nâng cao năng suất, chất lượng tôm. Trong khi đó, Việt Nam hầu như chưa có nghiên cứu nào về việc này, thiếu một chính sách rõ ràng về quản lý và kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu tôm giống bố mẹ.

Tuy nhiên, áp lực từ tôm chân trắng đã đặt người nuôi tôm, các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu tôm Việt Nam đứng trước sự lựa chọn mới. VASEP vừa kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có định hướng phát triển tôm thẻ chân trắng tại Việt Nam, nhất là xem xét lại lệnh cấm nuôi tôm thẻ chân trắng tại ĐBSCL đã ban hành trước đây.

Tuy nhiên vấn đề đảm bảo an toàn dịch bệnh cho các hồ nuôi tôm chân trắng cần phải được đặt ra một cách nghiêm túc. Bởi nếu không kiểm soát nghiêm ngặt, tỷ lệ lây nhiễm chéo bệnh từ tôm thẻ chân trắng sang tôm sú là rất lớn, lên tới 25%. Bệnh thường gặp nhất ở con tôm này là hội chứng Taura - gây thiệt hại lớn về sản lượng và đe dọa tới môi trường nuôi. Vì vậy, mặc dù đã tổ chức hai cuộc hội thảo lớn, có sự tham gia của các nhà khoa học quốc tế (năm 2003 và 2005), phía cơ quan quản lý nhà nước, các nhà khoa học vẫn có nhiều ý kiến trái chiều về việc cho phép nuôi rộng tôm thẻ chân trắng ở Việt Nam.

Trước đề nghị của VASEP và nhu cầu thực tế thị trường, tháng 12/2007, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục tổ chức một hội thảo khoa học về con tôm này tại Tp.HCM. Ông Nguyễn Hữu Dũng, Tổng thư ký VASEP, cho rằng Việt Nam hoàn toàn có khả năng phát triển tôm thẻ chân trắng nếu nhập tôm giống bố mẹ sạch bệnh và kiểm soát chặt quá trình nhập khẩu. Khi đó, nông dân sẽ có thêm sự lựa chọn cho ao nuôi của mình, còn doanh nghiệp có điều kiện đa dạng hóa các chủng loại sản phẩm từ con tôm.

Đình Nam

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005