Khánh Hòa: “Chết" một vùng tôm!

Mỗi ngày, bè nhà bà Nguyễn Thị Bẻo chết trên dưới chục con tôm hùm.

Ngày nào cũng nhìn những con tôm hùm chết được người nhà lặn vớt lên, bà Nguyễn Thị Bẻo (Đầm Môn, Vạn Thạnh, Vạn Ninh, Khánh Hòa) thắt cả ruột. Mỗi ngày bà đều bất lực nhìn mấy triệu bạc tan theo bọt nước. Cũng như bà Bẻo, tất cả những người nuôi tôm hùm ở Vạn Thạnh nói riêng và Vạn Ninh nói chung đang điêu đứng vì khoảng từ tháng 3-2007 đến nay, tôm hùm chết rải rác rồi liên tục chưa rõ nguyên nhân.

MỞ MẮT MẤT TIỀN TRIỆU

Tôm hùm chết vì bệnh sữa.

Gần trưa, đang loay hoay ở bến Đầm Môn để tìm thuyền ra bè, chúng tôi gặp bà Nguyễn Thị Bẻo một tay xách con tôm hùm khoảng hơn 1kg, tay kia ôm thùng xốp đựng vài con tôm nhỏ chừng 2 - 3 lạng/con về nơi tập kết để ướp lạnh, bán rẻ vớt vát chút đồng vốn. “Một con tôm hùm giống giá 300 ngàn đồng, đầu tư nuôi ròng rã 18 tháng mất khoảng 150 ngàn đồng, giờ mắc bệnh phải bán với giá 170 ngàn đồng/kg” - bà Bẻo xót xa. Chúng tôi theo bà ra kiểm tra bè tôm. Chiếc thuyền thúng vừa chạm bè, bà đã lật đật chạy lên hỏi người làm:

- Chết thêm mấy con?

- Gần chục con ạ.

Trên sàn, những con tôm đủ kích cỡ đều bị chết bởi một căn bệnh mà đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa rõ nguyên nhân nhưng theo nói nôm na của người dân thì đây là bệnh sữa. Cả bè có 120 lồng của bà Bẻo và mấy người đều là con, cháu trong nhà. Trong đó, bà Bẻo có 60 lồng với 5.000 con tôm. Gia đình bà Bẻo là một trong những hộ nuôi nhiều tôm hùm nhất ở đây. “Tôm bắt đầu chết từ tháng 3 nhưng ban đầu chỉ chết rải rác nên nhà tôi cũng không để ý. Giờ thì ngày nào cũng chết, khi 10 con, khi 15 con. Sốt hết cả ruột, ai đời cứ ngủ một giấc dậy lại thấy mất mấy triệu bạc” - bà Bẻo thở dài.

Trước đây, gia đình bà sống bằng nghề giã cào. Nguồn cá ngày càng cạn kiệt nên thu nhập dần giảm sút. Từ 7 năm nay, bà chuyển sang nuôi tôm hùm lồng. “Những năm trước lời lắm, kiếm bộn tiền, nhất là vụ 2005 - 2006, giá bán cho thương lái tại bè đạt 760 ngàn đồng/kg. Mỗi con lời khoảng 200 ngàn đồng. Nhưng năm nay chết chắc!”. Bởi trên đà thắng lợi năm trước, năm nay, bà Bẻo dốc vốn đầu tư gần 800 triệu đồng cho 5.000 con - một nửa giống, một nửa thức ăn nhưng mới nửa năm phát bệnh, 30% số tôm đã chết.

Tôm chết được bán với giá 170 ngàn đồng/kg.

° TRẮNG TAY

Cách đây 7 năm, anh Đinh Văn Mười (Đầm Môn, Vạn Thạnh) bắt đầu vụ tôm hùm đầu tiên. Bắt đầu nuôi từ 100 con, đến vụ này gia đình anh thả 800 con. “Khổ một nỗi nó không chết hết ngay mà cứ lai rai, trong khi mình vẫn phải mua mồi để nuôi những con còn lại. Ngày nào cũng chết từ 10 đến 15 con. Đến giờ, nhà tôi là một trong những hộ “rũ rọ” - chị Phan Thị Hay, vợ anh Mười kể. Tôm chết, thế là họ mất trắng 268 triệu đồng. Chúng tôi không thể gặp được anh Mười vì anh phải đi phụ làm nước đá thuê kiếm mỗi ngày 25.000 đồng trang trải cuộc sống qua lúc khó khăn. Anh chị động viên nhau, chờ cho qua giai đoạn khó khăn này, thay đổi con nước, dịch tạm lắng sẽ gây dựng lại từ đầu.

Cùng chịu thất bát trong vụ tôm này nhưng đau nhất là những hộ mới tập tành nuôi lần đầu. Những hộ nuôi nhiều năm, đã hưởng lời những vụ trước ít ra còn tự an ủi: “thôi thì năm được năm mất”. Còn những người lần đầu tiên nuôi tôm hùm như bà Nguyễn Thị Kim Xuyến mới lâm vào thế bí. Thấy vụ trước nhiều người trúng đậm, năm nay, bà dốc 100 triệu đồng đầu tư, làm bè xong chỉ còn đủ tiền thả 200 con giống, đến nay chỉ còn vài chục con. Trời mưa gió, các cậu con trai không ra khơi đánh bắt được, neo ghe ngồi nhà. Giờ gần chục người chỉ trông chờ vào quán tạp hóa nhỏ. “Giờ có thể cầm cự trả tiền lãi ngân hàng mấy trăm ngàn đồng mỗi tháng nhưng đến tháng 3-2008, tôi không biết đào đâu ra 30 triệu đồng để trả nợ gốc cho ngân hàng” - bà Xuyến nói như than! Có những cặp vợ chồng mới cưới dồn hết tiền cha mẹ, họ hàng, người thân 2 bên cho để đầu tư vào vụ tôm đầu tiên với ước mơ đổi đời, ai ngờ phút chốc… trắng tay.

° ĐIÊU ĐỨNG VÙNG TÔM

Cậu bé cháu ông Trần Văn Tí (từ Phú Yên vào Vạn Thạnh nuôi tôm hùm) chìa cho chúng tôi tờ 50 ngàn đồng và 4 ngàn lẻ. “Tiền bán 5 con đấy chị ạ”. Riêng giống đã mất 300 ngàn đồng/con, chưa tính tiền đầu tư nuôi mấy tháng. Mỗi ngày, 1.000 con tôm bè nhà ông Tí vơi dần. “Dượng phải giấu không để mợ biết” - cậu kể.

“Từ trước đến nay, chúng tôi chưa hề thấy bệnh này. Đầu tiên chỉ có vài con chết, chúng tôi không để ý bởi khi nuôi, bị hao hụt là chuyện thường. Không ngờ càng về sau, tôm chết càng nhiều và liên tục” - anh Nguyễn Văn Đà cho biết. Chuyên sống bằng nghề giã cào, thấy nhiều người trúng đậm nhờ tôm hùm, cuối năm 2006, vợ chồng anh dồn hết vốn liếng dành dụm chục năm nay, cộng thêm tiền vay ngân hàng được 200 triệu đồng thả 600 con tôm giống. Tháng 3, tôm bắt đầu chết 1 - 2 con, cứ tưởng do tôm lột vỏ không được nên bị chết, về sau anh để ý thấy tôm chết bụng có màu không “trong trong” như thường ngày mà trắng đục. Hàng ngày, mỗi khi anh Đà lặn kiểm tra các lồng, cứ thấy con nào nằm riêng ra là biết tôm đã mắc bệnh.

Ban đầu, một số hộ nuôi giấu thông tin, lẳng lặng mang tôm chết về. Đến khi thành dịch không kiểm soát nổi, họ lại “có bệnh vái tứ phương”. Trước đây, người nuôi chỉ lặn xuống kiểm tra 1 lần/ngày, nay tăng lên 3 lần để làm sạch thức ăn thừa. Người di chuyển bè đến nơi khác, người sử dụng thuốc trị bệnh đốm trắng ở tôm sú… Họ làm đủ cách để hạn chế dịch bệnh lây lan, thế nhưng tôm vẫn cứ chết. Cứ sau 1 đêm thức giấc, vài triệu đồng lại đi tong.

Tôm hùm bệnh được thu gom, ướp đá bán cho đầu nậu.

Theo ông Đào Văn Lương, Trưởng phòng Kinh tế huyện Vạn Ninh, toàn huyện có khoảng 7.000 lồng tôm hùm, tập trung ở 2 xã Vạn Thạnh và Vạn Hưng. Hiện thiệt hại ước hơn 30%, tương ứng khoảng 35 tỷ đồng. Các nhà khoa học đã nhiều lần lấy mẫu nghiên cứu nhưng đến nay vẫn chưa đưa ra được kết luận chính xác nguyên nhân và cách chữa trị chứng bệnh này. Vì vậy, huyện cũng chỉ khuyến cáo người dân không mua tôm nơi khác, tạm dừng thả mới, xử lý thức ăn và vệ sinh lồng bè.

Khoảng 3 tháng nay, ở Vạn Ninh xuất hiện một nghề mới: Nghề mua tôm hùm chết. Cứ chiều chiều, bến đò trước cửa UBND xã Vạn Thạnh lại nhộn nhịp kẻ bán người mua. Những thùng tôm hùm chết do các ghe gom về từ các bè tập kết tại đây để bán cho bà Tàu ở “Giã” (thị trấn Vạn Giã). Vừa ướp đá, ngâm nước cho mấy chục ký tôm hùm “nở” ra, anh Nguyễn Đức Sử (thôn Đầm Môn) vừa nhẩm tính: “Mỗi ngày cũng kiếm được mấy trăm ngàn đồng. Tôi là người đầu tiên trong thôn làm nghề này. Bắt đầu từ việc bán số tôm chết của gia đình, sẵn gom luôn từ các bè xung quanh”. Hiện có khoảng 10 người làm nghề như anh Sử. Hàng tập kết tại bến đò Đầm Môn và thị trấn Vạn Giã. Nhìn hàng tạ tôm hùm chết tập kết về đây mỗi ngày, chúng tôi không khỏi xót xa. Ước gì “nghề” này sớm “chết”!

KHÁNH NINH - PHƯƠNG TRANG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005