Khó khăn trong công tác quản lý cá ngừ đại dương theo chuỗi giá trị

Cá ngừ đại dương là một trong những mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực của tỉnh Khánh Hòa. Từ nhiều năm nay, giá trị của cá ngừ đại dương đã được khẳng định, tạo vị thế cao trên thị trường trong và ngoài nước. Tuy nhiên, tình trạng tranh mua tranh bán, rồi ép cấp, ép giá vẫn thường xuyên diễn ra đã khiến cho giá trị thực sự của cá ngừ đại dương ngày càng giảm sút. Làm thế nào để xâu chuỗi các khâu từ khai thác, thu mua, cho đến chế biến và xuất khẩu đang là bài toán về công tác quản lý đối với cá ngừ đại dương.

Năm 2013, giữa lúc chính vụ, ngư dân được mùa cá ngừ đại dương thì giá cá thu mua tại cảng liên tục giảm mạnh, có thời điểm xuống thấp chỉ còn 50 - 55.000 đồng/kg. Mức giá này được ghi nhận là thấp nhất trong vòng 3 năm trở lại đây. Vẫn biết, tình trạng được mùa mất giá dường như đã trở thành luật bất thành văn của nhiều mặt hàng thủy hải sản. Thế nhưng, nó vẫn thường xuyên diễn ra và không ai làm “trọng tài” để giải quyết. Cả bên bán lẫn bên mua đều kêu thiệt, còn thực sự bên nào có lợi thì chẳng ai xác định. Và vấn đề đặt ra là hệ lụy của nó đã tác động mạnh mẽ đến hoạt động khai thác cá ngừ đại dương của bà con ngư dân ở Khánh Hòa. Với giá thành như vậy, nhiều tàu cá buộc phải nằm bờ do tổn phí đánh bắt đã đội lên quá cao.

Ông Nguyễn Văn Đẩu - Quyền Chi cục trưởng Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản tỉnh Khánh Hòa cho biết: “Thời gian đầu do sản lượng cá về nhiều thì các doanh nghiệp thu mua, nhà chế biến, nhà xuất khẩu họ có sự điều chỉnh giá; mà điều chỉnh giá như vậy nhiều khi quá thấp. Bây giờ chưa điều chỉnh được vì doanh nghiệp báo lỗ hoặc do sản lượng nhiều quá nên họ chỉ mua dự trữ tồn kho. Đứng về góc độ quản lý Nhà nước nhất là đối với câu cá ngừ đại dương thì giữa ngư dân, người khai thác và cơ sở thu mua, cơ sở chế biến và xuất khẩu phải ngồi với nhau, phải tính toán để các bên cùng có lợi”.

Theo Hiệp hội cá ngừ Việt Nam, năm 2013, trong khi sản lượng khai thác đã giảm mạnh, chỉ khoảng 18.500 tấn thì kim ngạch xuất khẩu vẫn đạt 550 triệu USD, vượt 100 triệu USD so với năm 2012. Con số này đã cho thấy, nếu nghề đánh bắt cá ngừ đại dương gặp khó thì doanh nghiệp chế biến xuất khẩu vẫn “sống” được nhờ vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu. Hiện nay, đối với chuỗi hoạt động từ khai thác, thu mua, chế biến và xuất khẩu cá ngừ đại dương vẫn tồn tại nhiều bất cập, chưa có sự thống nhất giữa các khâu liên quan. Tình trạng mạnh ai nấy làm, miễn sao mình có lợi vẫn thường xuyên diễn ra.

Theo ông Vũ Đình Đáp - Chủ tịch Hiệp hội cá ngừ Việt Nam: “Hiện nay theo truyền thống thì ngư dân khai thác chưa bán trực tiếp cho doanh nghiệp chế biến được, đều thông qua đầu nậu, vựa. Chính vì thông đầu nậu, vựa nên chưa phản ánh đúng giá trị. Bên cạnh có phần do chất lượng cá bị giảm, nhưng nó không hoàn toàn là yếu tố chính, mà do khâu đầu nậu, vựa dìm hàng, thậm chí chúng tôi có cảm giác bị làm giá nhưng không giải quyết được vì giữa ngư dân và doanh nghiệp không gắn với nhau được”.

Chuỗi giá trị cá ngừ đại dương được hình thành dựa trên 2 mắt xích quan trọng nhất là doanh nghiệp chế biến và ngư dân. Tuy nhiên, do chưa tìm được tiếng nói chung từ hoạt động khai thác cho đến khâu chế biến xuất khẩu, cho nên mối liên kết này vẫn đang bị chi phối bởi việc thu mua của các nậu vựa. Câu chuyện làm giá, ép giá sau khai thác không chỉ làm giảm giá trị của cá ngừ đại dương mà đây còn là bài toán nan giải trong công tác quản lý khai thác đối với hoạt động đánh bắt thủy hải sản hiện nay./.

Minh Khiêm

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005