Tiền Giang: VietGAP - đòn bẩy giúp nghề nuôi tôm nước lợ phát triển bền vững

Qua hơn 13 năm, nghề nuôi tôm nước lợ (NTNL) của tỉnh Tiền Giang đã có sự phát triển mạnh mẽ với sự gia tăng về diện tích, sản lượng cũng như mức độ thâm canh ngày càng cao. Tuy nhiên, nghề nuôi tôm ngày càng bộc lộ nhiều nhược điểm như: Dịch bệnh nhiều khiến rủi ro nuôi tôm cao, lạm dụng thuốc thú y và hóa chất dẫn đến không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP)… Do đó, áp dụng VietGAP trong nuôi tôm là xu hướng tất yếu để nghề NTNL phát triển bền vững.

Hướng đi tất yếu

Ngay từ những năm đầu của thập niên 1990, nghề NTNL đã xuất hiện và bắt đầu từ năm 2000 NTNL phát triển nhanh chóng. Theo số liệu thống kê của cơ quan chức năng, năm 2000 diện tích NTNL toàn tỉnh chỉ đạt 2.617 ha với sản lượng 1.348 tấn, tạo việc làm cho 5.000 lao động; đến năm 2012 diện tích thả nuôi tôm toàn tỉnh đạt 5.082 ha, sản lượng đạt 11.821 tấn và tạo ra việc làm ổn định cho hơn 10.000 lao động địa phương.

Dù đã đạt thành quả to lớn nhưng dưới tác động của cơ chế thị trường, việc nuôi tôm đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, nếu không nhanh chóng có giải pháp hữu hiệu sẽ phải thụt lùi. Khi giá tôm có sự chênh lệch lớn giữa các thời điểm trong năm thì một bộ phận nông dân thả nuôi tôm liên tục, ao nuôi liên tục bị ngập mặn dẫn đến nguy cơ ao nuôi bị lão hóa, mầm bệnh trong môi trường tự nhiên tồn lưu từ vụ này sang vụ khác, dịch bệnh lây lan khiến rủi ro trong nuôi tôm ngày càng cao.

Bên cạnh đó, thâm canh càng cao thì nông dân ngày càng lạm dụng các loại thuốc thú y, hóa chất trong nuôi tôm khiến môi trường nuôi tôm ngày càng xấu đi, nhất là gây mất ATVSTP, từ đó làm giảm uy tín sản phẩm tôm Việt Nam trên thị trường thế giới.

Áp dụng VietGAP trong nuôi tôm là xu hướng tất yếu để nghề NTNL phát triển bền vững (Ảnh chụp ở xã Phú Tân, huyện Tân Phú Đông).

Theo số liệu thống kê của Chi cục Thủy sản, diện tích tôm nuôi bị thiệt hại qua các năm ngày càng tăng cao, nhất là năm 2012 có tới 927,88 ha tôm nuôi bị thiệt hại, chiếm 30,8% tổng diện tích, khiến hiệu quả NTNL trên địa bàn tỉnh bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Mặt khác, các năm qua thị trường nhập khẩu tôm lớn của Việt Nam là Nhật Bản cũng liên tục tăng cường kiểm soát đối với các loại hóa chất, kháng sinh như Trifluralin, Encrofloxacin trong tôm đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam, gây khó khăn cho các doanh nghiệp chế biến tôm xuất khẩu.

Để xây dựng ngành tôm sạch, đảm bảo ATVSTP và hiệu quả cao nhằm đưa ngành nuôi tôm phát triển ổn định và bền vững, Bộ NN&PTNT đã ban hành Quy phạm thực hành nuôi trồng thủy sản tốt tại Việt Nam (VietGAP) dựa trên 4 tiêu chí cơ bản là: ATVSTP, an toàn dịch bệnh, an toàn môi trường và an toàn xã hội. Sự ra đời của VietGAP là hướng phát triển tất yếu phải có của nghề NTNL cũng như của cả ngành Nông nghiệp Việt Nam.

Khi điều kiện kinh tế ngày càng phát triển, người tiêu dùng ngày càng chú ý lựa chọn các sản phẩm sạch, đảm bảo ATVSTP. Tuy nhiên, hiện tại ngay cả những sản phẩm thủy sản Việt Nam đang được bán trong các siêu thị lớn cũng chưa được gắn tem, nhãn chứng nhận chất lượng cũng như công khai quy trình kiểm soát chất lượng để có thể truy xuất nguồn gốc.

Do đó, việc áp dụng VietGAP trong nuôi tôm không những có ý nghĩa đối với người tiêu dùng mà còn góp phần tăng hiệu quả kinh doanh cho người sản xuất, kinh doanh và từng bước xây dựng thương hiệu thủy sản Việt Nam cả ở thị trường trong và ngoài nước.

Để triển khai VietGAP thành công

Nhằm tạo điều kiện để VietGAP nhanh chóng đi vào trong thực tiễn sản xuất, một số chính sách hỗ trợ việc áp dụng Quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt trong nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản đã được Thủ tướng Chính phủ phê chuẩn tại Quyết định 01/2012/QĐ-TTg. Đây là nỗ lực của Nhà nước nhằm giảm chi phí áp dụng VietGAP cho bà con nông dân để tạo điều kiện thuận lợi giúp người sản xuất nông-lâm-thủy sản, trong đó có người nuôi tôm hướng đến nền sản xuất ổn định và bền vững.

Mặc dù được hỗ trợ từ phía Nhà nước nhưng việc áp dụng VietGAP trong NTNL cũng gặp không ít khó khăn. Theo Hội Nghề cá Việt Nam (VINAFISH), hiện nay VietGAP vẫn chưa được quốc tế công nhận tương đương với các tiêu chuẩn có uy tín khác như: BAP, GlobalGAP, ASC… trong khi tôm nước lợ là nguyên liệu chủ yếu phục vụ chế biến xuất khẩu nên người nuôi tôm chưa mạnh dạn áp dụng.

Hơn nữa, ngành nuôi tôm Việt Nam chủ yếu tồn tại dưới dạng nông hộ nhỏ lẻ với hàng trăm ngàn hộ nuôi tôm trên cả nước nên cơ sở vật chất, hạ tầng vùng nuôi chưa đáp ứng được yêu cầu. Sản lượng thủy sản của từng hộ nuôi thấp nên chi phí tư vấn, chứng nhận VietGAP tính trên đầu tấn sản phẩm sẽ cao trong khi giá bán sản phẩm sau chứng nhận vẫn chưa có sự khác biệt với sản phẩm thông thường.

Để việc triển khai áp dụng VietGAP trong NTNL thành công, theo các chuyên gia ngành Nông nghiệp, điều quan trọng nhất là phải xúc tiến hoạt động ngoại giao để các thị trường nhập khẩu tin tưởng và thừa nhận VietGAP ngang bằng với các loại tiêu chuẩn quốc tế uy tín khác.

Bên cạnh đó, cần có hướng dẫn thực hiện Quyết định 01/2012/QĐ-TTg theo hướng triển khai hỗ trợ đến cả những hộ nuôi tôm quy mô vừa và nhỏ; có chế độ hỗ trợ cho việc tiêu thụ sản phẩm VietGAP để tạo sự khác biệt về giá giữa sản phẩm chứng nhận với sản phẩm sản xuất truyền thống…

THÀNH CÔNG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005