Nuôi trồng thủy sản năm 2013: Thời cơ và thách thức - Nuôi tôm thẻ hay tôm sú?

Chưa năm nào người nuôi tôm lại bị đặt vào hoàn cảnh khó khăn như năm nay. Chọn nuôi con tôm thẻ hay con tôm sú? Đó là vấn đề thật sự làm nhiều người đau đầu. Nuôi tôm sú năm qua lỗ nhiều hơn lãi, còn nuôi tôm thẻ chân trắng thì quá liều lĩnh, vì đây là đối tượng nuôi mới và mô hình này đòi hỏi vốn đầu tư rất nhiều.

Chớ đẩy người nuôi tôm vào đường cùng!

Một thực trạng đáng báo động hiện nay là nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh con giống, thuốc thú y thủy sản đang phát động phong trào nông dân nuôi con tôm thẻ chân trắng. Điều đáng nói hơn, việc phát động này lại nhằm vào những mô hình nuôi tôm sinh thái bền vững nhất hiện nay. Qua điều tra thực tế tại các ấp của xã Long Điền Tây (huyện Đông Hải, Bạc Liêu) cho thấy, nhiều nông dân đã thả nuôi con tôm thẻ chân trắng chung với tôm sú. Trong khi đây là vùng cấm nuôi tôm thẻ chân trắng.

Nếu dịch bệnh xảy ra trên con tôm thẻ chân trắng, người nuôi tôm sẽ khó xử lý khi tất cả hộ nuôi tôm đều sử dụng chung nguồn nước. Trong ảnh: Kênh Hai Liêm, ấp An Điền, xã Long Điền Tây - nơi có hàng trăm hộ nuôi sử dụng nguồn nước để nuôi tôm. Ảnh: L.D

Ông Huỳnh Thanh Danh (ấp An Điền, xã Long Điền Tây), cho biết: “Sở dĩ năm nay nông dân chọn nuôi tôm thẻ chân trắng là nhờ doanh nghiệp cung cấp con giống đến tận nhà và vận động bà con nuôi mà không lấy tiền con giống. Nếu trúng tôm thì bà con trả tiền, còn tôm chết thì doanh nghiệp lại tiếp tục đầu tư cho đến khi nào nuôi trúng”. Việc bán con giống gần như cho không này làm nhiều nông dân phấn khởi. Bởi, giá tôm sú giống chỉ có 30 đồng/con, trong khi giá giống tôm thẻ chân trắng đến 80 đồng/con.

Việc doanh nghiệp bán chịu con giống cho nông dân, nhiều người cứ tưởng là việc làm tốt, thể hiện sự đồng cam cộng khổ. Song, nếu phân tích kỹ, đó thật sự là một việc làm có tính toán đẩy người nông dân vào cảnh khốn cùng và phá hủy môi trường tự nhiên, sự phát triển bền vững trong tương lai. Bởi, muốn nuôi tôm thẻ chân trắng phải nuôi với mật độ dày, và phải sử dụng thức ăn. Mặt khác, nếu có trúng thì chưa chắc có đủ tiền để chi trả tiền con giống khi nợ vụ trước cứ dồn cho nợ vụ sau, và giá con giống lại cao gần 3 lần so với con tôm sú. Điều đáng quan tâm là tôm thẻ chân trắng nuôi trong vùng cấm, nhưng lại sử dụng nguồn nước chung cho cả mô hình nuôi tôm công nghiệp - bán công nghiệp. Nếu dịch bệnh xảy ra, người nông dân chắc chắn sẽ phải trả một giá rất đắt cho việc tự hủy hoại môi trường. Đến lúc đó, muốn nuôi tôm sú cũng chẳng được mà chuyển sang nuôi đối tượng khác cũng chẳng xong.

Qua điều tra cho thấy, bên cạnh việc bán con giống, các doanh nghiệp này còn kinh doanh luôn cả thức ăn, thuốc thú y thủy sản theo hệ thống liên hoàn, cung cấp từ A đến Z cho nông dân. Do vậy, cái đích của doanh nghiệp không chỉ đơn thuần là tiền con giống, mà chính là vật tư phục vụ cho nuôi tôm, nhất là tôm thẻ phải sử dụng thuốc, thức ăn gấp nhiều lần so với tôm sú.

Vì sao người dân thích nuôi tôm thẻ?

Theo ông Lê Minh Chiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh: “Việc thực hiện bảo hiểm cho con tôm hiện nay rất bất cập. Phần lớn người nuôi tôm thẻ chân trắng đều muốn “bị” thiệt hại để được bồi thường. Vì theo quy định, tôm thẻ chân trắng nuôi từ 55 - 60 ngày, nếu thiệt hại đều được bảo hiểm bồi thường, nhưng người nuôi tôm lại được tận thu số tôm còn lại. Qua thống kê cho thấy, có đến 90% số hộ nuôi tôm bị thiệt hại đều rơi vào thời gian tôm từ 55 - 60 ngày nuôi”.

Từ sự bất hợp lý về quy định này, nên nhiều hộ nuôi tôm sú lại thích nuôi tôm thẻ. Nuôi tôm thẻ chỉ cần 60 ngày là thu được và giá bán khoảng 80.000 đồng/kg. Do vậy, người nuôi tôm không cần kéo dài thời gian nuôi, mà chỉ cần báo với bảo hiểm tôm chết là coi như có… ăn. Còn muốn tôm chết thì quá dễ, chỉ cần bỏ đói là tôm tấp vào mé ao ngay. Và đợi cơ quan bảo hiểm làm xong biên bản là thu tôm để bán, hoặc để nuôi tiếp số tôm còn lại.

Ngoài lợi dụng kẽ hở quy định về thời gian trong bồi thường cho tôm thẻ để trục lợi, nhiều người còn gian lận về số lượng, thậm chí bắt tay với các doanh nghiệp, các trại sản xuất giống để hợp thức hóa thủ tục. Đó là chuyện thả ít, nhưng lại báo thả nhiều và không cần chăm sóc để tôm chết nhằm hưởng tiền bồi thường thiệt hại con giống.

Ông Lưu Văn Tỷ, Phó trưởng Phòng NN&PTNT huyện Đông Hải, khẳng định: “Mình biết nông dân gian lận về con giống để hưởng bảo hiểm, nhưng không thể kiểm soát hết. Hiện nay, mỗi xã chỉ có một cán bộ thủy sản nên không thể đi hết tất cả các hộ dân để kiểm tra số lượng tôm giống thả nuôi. Thậm chí, có nông dân còn báo thả tôm vào lúc 1 - 2 giờ sáng để tránh kiểm đếm số lượng”.

Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng chỉ dành cho các “đại gia” và số vốn đầu tư bạc tỷ, song, cớ sao nông dân nghèo vẫn thích nuôi tôm thẻ? Việc làm này thật quá bất thường và việc thí điểm bảo hiểm tôm nuôi chắc chắn sẽ “chết yểu” vì tiền đâu mà bồi thường cho nổi! Rồi những hộ nuôi tôm thật sự bị thất bại cần sự hỗ trợ để tái đầu tư cho sản xuất lại bị xếp chung vào nhóm gian lận cần xem xét. Và đến nay, đã hơn 3 tháng qua, nhiều hộ nuôi tôm vẫn chưa nhận được tiền bồi thường từ bảo hiểm (mặc dù quy định phải bồi thường sau 30 ngày).

Không được nuôi chung tôm thẻ với con sú

Đúc kết bài học xương máu từ nhiều quốc gia nuôi tôm thẻ chân trắng hàng đầu thế giới, Thạc sĩ Đào Văn Trí (Trung tâm Nghiên cứu thủy sản 3 - Nha Trang), chủ nhiệm đề tài nghiên cứu “Áp dụng kỹ thuật sản xuất giống và cơ sở khoa học phục vụ quy hoạch vùng nuôi tôm thẻ chân trắng”, cũng cảnh báo về những dịch bệnh trên con tôm thẻ, nhất là hội chứng Taura gây dịch lớn và làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sinh thái. Đồng thời khuyến cáo phải nuôi tôm thẻ trong vùng quy hoạch và tách biệt hoàn toàn với các đối tượng nuôi khác để không lây lan dịch bệnh. Không sản xuất tôm sú giống với tôm thẻ chân trắng chung với nhau.

Cảnh báo này cũng được Bộ NN&PTNT quy định rất rõ. Tuy nhiên, nhiều trại sản xuất giống hiện nay vẫn sản xuất tôm thẻ và tôm sú chung với nhau, bất chấp quy định của ngành Nông nghiệp. Chưa dừng ở đó, họ còn phát động phong trào nông dân nuôi tôm thẻ với tôm sú và nuôi ngay vùng cấm. Song, không hiểu vì sao đến nay nhiều địa phương vẫn chưa hay và chưa có động thái nào để xử lý vấn nạn này.

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT - Vũ Văn Tám: “Bạc Liêu cần làm tốt công tác quản lý quy hoạch trong nuôi trồng thủy sản để phát triển bền vững. Chỉ phát triển tôm thẻ chân trắng đối với mô hình nuôi tôm công nghiệp và người nuôi phải hội đủ các điều kiện về vốn, kỹ thuật… Đặc biệt, nuôi tôm thẻ phải trong vùng quy hoạch và không nuôi con tôm thẻ chung với tôm sú”.

LƯ DŨNG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005