Dấu ấn nông nghiệp thông minh

Cuối cùng, sau những trải nghiệm được - thua, một bộ phận nông dân ĐBSCL đang trở lại mô hình luân canh lúa-cá; lúa-tôm theo kiểu cha ông họ đã làm từ nửa thế kỷ trước. Chỉ khác trước, họ đã hiểu thế nào là lợi tức, làm giàu bền vững và môi trường!

Trúng mùa tôm

Tháng 10 ở xã Phú Thuận, huyện Thoại Sơn (An Giang) các cửa cống đã đóng, giữ nước chờ ngày thu hoạch, gió bấc lất phất mưa phùn, mùa nước nổi đang rút êm.

Ngồi trên bộ sạp gỗ nhẵn bóng ở phía trước căn chòi lá, anh Tư Khiêm (Văn Công Khiêm) và mấy lão nông uống trà, bàn chuyện nuôi tôm trên đồng lúa. Sau khi gặt lúa ĐX, dọn ruộng để thả tôm càng xanh. Câu chuyện làm ăn hết lúa sang tôm nói hoài không hết. 12 năm Tư Khiêm miệt mài theo đuổi mô hình lúa-tôm, một năm thu nhập trên 100 triệu đồng/ha không có gì khó. Tôi theo Tư Khiêm men theo bờ đê ra đồng nhìn cánh nông dân bao kéo một mẻ lưới, hàng trăm con tôm lớn phổng phao, kềnh càng. “Tôm nuôi sau 6 tháng 20 ngày là có thể thu tỉa lai rai, bán tôm cho thương lái, họ đem về thành phố cung cấp cho nhà hàng, giá cao lắm”, Tư Khiêm nói.

Mùa tôm năm nay, Tư Khiêm, vẫn con người không bao giờ chịu bó gối ấy lần đầu ứng dụng TBKT nuôi tôm toàn đực. PGS.TS Dương Nhựt Long, Trưởng bộ môn Kỹ thuật nuôi thủy sản nước ngọt - Khoa Thủy sản, Trường Đại học Cần Thơ, cho biết: Sơ kết mô hình ứng dụng kỹ thuật nâng cao hiệu quả nuôi tôm càng xanh (Macrobrachium rosenbergi), Tư Khiêm đạt năng suất 1.943 kg/ha, cao hơn mức bình quân chung (1.714 kg/ha) của những nông dân khác cùng tham gia mô hình. Tổng mức thu đạt trên 329 triệu đồng/ha, sau khi trừ chi phí lãi hơn 162 triệu đồng/ha. Đó là nhờ thu tôm đạt trọng lượng từng con lớn, giá trị cao hơn.

Mô hình lúa - tôm đang đem lại hiệu quả cao

Tư Khiêm, dáng người tròn trịa với nước da ngâm đen như cột nhà cháy khiến anh “đậm dấu ấn thời gian” so cái tuổi 48 của anh. 3,5 ha đất ruộng làm theo mô hình này và kết quả “thấy thèm” của anh có khi cũng phải trả giá dung nhan, vì cả ngày ngoài đồng tôm nắng gió! Tư Khiêm cười khì, nói: “Năng suất vượt lên từ 1 - 1,2 tấn/ha của mấy năm trước đây, nay nâng lên cao nhất hơn 1,7 - 1,9 tấn/ha là sự bù đắp”.

Trong đời người, từng trải nghiệm thành - bại, Tư Khiêm thích nhất hình ảnh thương lái chờ kéo hết mẻ lưới này tới mẻ khác. Họ mua tôm xô (mua ngang không lựa) 180.000 đồng/kg, hàng lựa chọn thì giá cao, 220.000 đồng/kg.

Người láng giềng Huỳnh Văn Đức, từng có kinh nghiệm 11 năm nuôi tôm, tự đúc kết: “Luân canh với lúa, một vụ tôm nâng cao thu nhập gấp 4 lần lúa. Tôm càng xanh do sống trong môi trường nước sạch, dễ nuôi, ít bệnh và chỉ cần tôm giống tốt là người nuôi thắng lớn”.

Vùng nuôi mở rộng

Ở ĐBSCL vùng ngọt, lợ đều thuận lợi phát triển mô hình lúa-tôm càng xanh hay lúa-tôm sú. Mấy năm qua ở vùng đầu nguồn Tiền, sông Hậu, mùa nước nổi thực sự là cơ hội của để dân định dạng lại cuộc mưu sinh. Đồng Tháp có khả năng mở rộng vùng nuôi tôm càng xanh theo mô hình luân canh với lúa lên hơn 1.000 ha.

Cách đây 4 năm, An Giang có 400 - 550 ha thực hiện mô hình tôm - lúa. Thoại Sơn, Châu Phú là hai huyện dẫn đầu phong trào ứng dụng mô hình này, mỗi huyện hơn 100 ha. Nhưng cũng có lúc vùng nuôi tôm càng xanh ở An Giang giảm còn 280 ha!

Nhóm cán bộ Khoa Thủy sản - Trường ĐH Cần Thơ, trực tiếp tư vấn kỹ thuật, hướng dẫn nông dân thực hiện hai mô hình: Mô hình 1 luân canh lúa-tôm theo cách nuôi truyền thống, mật độ thả 10 con/m2 và có cải tiến kỹ thuật ương giống, cải thiện màu nước; kết quả tỷ lệ tôm sống đạt 35%, thu hoạch trong 6 tháng, tỷ suất lợi nhuận đạt khoảng 81%.

Mô hình 2 luân canh lúa-tôm kỹ thuật cải tiến nuôi ương tôm lớn lên sau 3 tháng, chọn lựa tách tôm nuôi toàn đực, mật độ 3 - 4 con/m2. Ưu điểm mô hình này giảm được chi phí xử lý nước, thuốc thú y thủy sản, thức ăn và tuy thời gian nuôi đến thu hoạch 7 tháng, nhưng tỷ lệ sống đạt 33 - 35%, tôm đạt trọng lượng lớn, đạt giá trị cao, tỷ suất lợi nhuận đạt từ 83 - 97%.

Kết quả mô hình được kiểm chứng về mặt kỹ thuật nuôi tôm sạch và mức thu nhập. Chị Phạm Thị Hòa, PGĐ Sở NN-PTNT An Giang, đứng bên đồng nước sóng sánh nhìn nông dân kéo lưới, mẻ nào cũng đầy tôm, ánh mắt chị như hòa vào niềm vui trúng mùa của những nông dân Thoại Sơn. Sắp tới, An Giang sẽ mở rộng vùng luân canh lúa-tôm trở lại, phân vùng SX theo quy hoạch phát triển hơn 1.000 ha.

Chị Hòa tâm sự: "Cứ mỗi khi con cá tra rớt giá, nông dân lo âu, buồn bã, chúng tôi lại trăn trở, day dứt không nguôi. Vì nếu chỉ “chăm bẵm” chạy theo con cá tra, có lúc nông dân đuối sức. Làm sao đa dạng hóa sản phẩm vật nuôi?

Nhìn lại con tôm càng xanh vốn có nhiều ưu thế vượt trội. Nguồn cung không đủ cho thị trường nội địa, các nhà máy chế biến thủy sản đang nhắm tới nguồn hàng này để phát triển thị trường xuất khẩu. Hướng tới chúng tôi sẽ thắt chặt liên kết giữa các hộ nông dân nuôi tôm với các DN XK thủy sản”.

Điều nghe được từ những nông dân Phú Thuận là cái lợi từ cánh đồng màu mỡ, giữ được môi trường trong lành. Song, vùng lúa-tôm đang cần gì nữa? Tư Khiêm vốn rất thận trọng, nói rằng mở rộng mô hình thì trở ngại duy nhất khiến anh lo lắng là khâu tôm giống.

Trong những câu chuyện của Tư Khiêm và những láng giềng của anh, vai trò Nhà nước thật hết sức quan trọng. Nếu Nhà nước giúp thì thu nhập, cuộc sống của họ mới bền vững. Đối với Tư Khiêm, có điện cho các trạm bơm thôi thì tình hình sẽ sớm cải thiện.

+ Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Bùi Bá Bổng cho rằng: “Đây mới chính là mô hình “nông nghiệp thông minh” như một số nước phát triển đang thực hiện. Mô hình sinh thái lúa-tôm là bền vững cần được tiếp tục nghiên cứu để phát triển”.

+ Hiện nay, ở những tỉnh tận dụng nguồn nước ngọt sông Cửu Long , mô hình luân canh lúa-tôm càng xanh, lúa - cá đang cải thiện cuộc sống của hàng ngàn nông hộ. Trong khi ở vùng ven biển mô hình tôm - lúa đang phục hồi mạnh mẽ. ĐBSCL hiện có khoảng 480.000 ha nuôi tôm, trong đó có 90% diện tích thuộc 4 tỉnh (Sóc Trăng, Bạc Liêu, Kiên Giang và Cà Mau) vùng bán đảo Cà Mau. Khu vực này có hệ thống luân canh tôm - lúa tập trung khoảng 150.000 ha. Nếu tận dụng tốt lợi thế, khu vực này có thể mở rộng lên 200.000 ha, đóng góp thêm khoảng 800.000 tấn lúa/năm cho sản lượng lúa toàn vùng.

HỮU ĐỨC

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005