Lão ngư săn cá đuối khổng lồ

Trước đây, chẳng mấy ai mặn mà với con cá đuối. Giờ, cá đuối được ví như “vàng”. Lão ngư Trần Từ ở Tuy Phong - Bình Thuận đã khuất phục được những con cá đuối nặng tới 7 tạ.

Lão ngư Trần Từ nói, khô đuối ngày càng có giá. Ảnh: M.chiến.

Không lưới nào chịu nổi cá đuối

Là người có gần 40 năm trên biển, lão ngư Trần Từ, 68 tuổi, ở khu phố 11, thị trấn Liên Hương, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận đưa ra mấy chi tiết quý báu: “Ai giàu to, ai thắng lớn là từ đúc kết kinh nghiệm hằng năm, rút tỉa ra từ những hiểm nguy đầu sóng ngọn gió”.

Dẫn tôi dạo qua bãi phơi hàng trăm cá đuối, ông Từ bảo, nếu như dân đánh bắt cá ngừ đại dương phải lênh đênh cả tháng trời, thì dân săn cá đuối cũng phải “ăn dầm nằm dề” dài ngày trên biển.

Những năm đầu giải phóng, chẳng ai mặn mà với con cá đuối thì nó nhiều vô kể, đến nỗi ra khỏi cửa biển Liên Hương - Tuy Phong là đã thấy hàng đàn cá đuối lớn nhỏ tung tăng bơi lội.

Vậy mà đến lúc nó được xem là “vàng” thì ngư dân phải vất vả, bất chấp hiểm nguy tìm kiếm tít tận các ngư trường lớn như Hoàng Sa, Trường Sa… Cá đuối có hình dáng bên ngoài khá lạ với hình rẻ quạt, đuôi dài và trọng lượng cơ thể có thể đạt tới hàng tấn, là một trong những động vật biển thông minh nhất. Chúng vừa chạy vừa ăn mồi, món khoái khẩu của chúng là ruốc biển.

Mùa rộ cá đuối khoảng từ tháng giêng đến hết tháng 3 âm lịch. Ông Từ bảo, có lần, chứng kiến cả một vùng biển đỏ ngầu, dày đặc ruốc biển, theo đó là đàn cá đuối bao vây ăn mồi. Có những con đen xám, giống chiếc thúng chai, sức di chuyển ào ạt như tàu công suất 30CV.

Gặp “quái vật” khổng lồ này phải tránh ngay, chứ lưới của mình thì chỉ như… gãi ghẻ cho nó, chẳng khác gì đem chỉ buộc chân voi. Ngư dân “ngán” loài cá này không chỉ bị chúng gieo rắc nỗi kinh hoàng khi đụng phải mà còn bởi một quan niệm tâm linh.

Ông kể, hồi ấy, bắt được một con cá đuối nặng 50 kg, đem vào bán, định bụng có ít tiền mua vài thứ thực phẩm tiếp ứng chuyến đánh bắt dài ngày. Cứ tưởng người ta vui mừng đón nhận, không ngờ bị mắng cho một trận tơi bời. Họ cho rằng loài cá này xui xẻo, ăn nó có nghĩa là rước cái “đuối”, cái “nạn” về cho gia chủ.

Làm tài công từ năm 21 tuổi, ông Từ đã lèo lái con tàu vượt nhiều sóng dữ. Với ông, chuyện tìm cá nhọc nhằn, nhưng công đoạn bắt cá đuối nặng hàng tạ có lẽ ngoạn mục và nguy hiểm hơn.

Khi phát hiện cá đuối, phải lừa cá vào lưới khéo léo nhuần nhuyễn từng công đoạn, biết nhu và cương đúng lúc và hợp lý từng chi tiết. Loài cá đuối tuy hiền lành, nhưng khi mắc lưới chúng trở nên rất dữ dằn. Loạng quạng là nó kéo cả lưới, lôi cả người xuống biển mất tăm.

Cầm miếng cá đuối hình nan quạt, ông Từ tươi cười kể: Hồi ấy, thuyền của ông thuộc loại lớn ở thị trấn Liên Hương, nhưng công suất cũng chỉ 45CV, trang bị rất đơn sơ, không bộ đàm, không định vị, không la bàn. Ông dong thuyền ra khơi, bủa lưới như thường lệ.

Trong lúc thuyền đang thu mẻ lưới cuối cùng, cách bờ không xa, bỗng phát hiện một vật màu đen chầm chậm nhấp nhô trong vòng lưới. Lúc đầu mọi người nghĩ đó là xác chiếc thúng chai nổi trôi trên biển.

Thu lưới vào gần, “chiếc thúng” hiện nguyên hình là con cá. Mọi người hoảng sợ la to: “Cá đuối”. Sau phút lưỡng lự và suy tính về “tương quan lực lượng”, ông Từ quyết định bắt cá. Vơ lấy chiếc khấu (một loại móc sắt, giống như lưỡi câu khổng lồ dùng bập vào những con cá lớn để kéo lên tàu), ông bình tĩnh chỉ huy bạn thuyền thu lưới từ từ, lừa con cá vào sát mạn thuyền.

Chọn đúng lúc, cá ngoi lên định thoát thân, nhanh như cắt, ông phóng ngay mũi thép sáng sắc ngọt bập vào bên vai của con vật đen xì, đang bị bọc trong đám lưới.

Con cá “dính chưởng” vùng vẫy điên cuồng. Chiếc khấu thứ hai tiếp ứng, đưa con cá vào thế gọng kìm, đồng thời hàng loạt mũi chĩa nhọn hoắt phóng tới và bao nhiêu thứ vật nặng trên ghe đều được dùng ném mạnh vào đầu con cá nhằm làm cho nó bị chấn thương, choáng váng.

Không sớm chịu chết, nó ra sức dùng đôi cánh rộng khoả nước liên hồi, làm chiếc thuyền của ông Từ chao nghiêng như muốn lật úp xuống biển. Hơn một giờ quần nhau với 6 người, con cá đuối mới chịu khuất phục. Không đủ sức kéo con cá lên thuyền, ông cho nổ máy chạy chậm lai dắt con cá đuối về bờ biển Liên Hương, huyện Tuy Phong.

Người dân hợp sức đưa con cá lên bờ, ai nấy đều kinh ngạc vì lần đầu tiên thấy cá đuối to đến vậy. Chẳng thể cân được trọng lượng nặng bao nhiêu, nhưng ông đo chiều dài sải vây của nó tới 7 cây đòn gánh.

Khô đuối lên ngôi

Trước đây, làng biển Liên Hương (Tuy Phong, Bình Thuận) ai cũng phải nể phục sức khoẻ và tài đi biển của ông Từ. Sau 8 năm nghỉ biển lên bờ, người ta lại nể phục ông Từ bởi cái nghề kinh doanh cá đuối duy nhất ở thị trấn Liên Hương.

Cá đuối là loài mạnh mẽ. Ảnh: T.l.

Mùa bấc cũng như mùa nam, những bạn thuyền từ các tỉnh Ninh Thuận, Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định… đều đặn cập bờ, bỏ cá đuối cho ông. Một mùa trăng, cơ sở của ông thu mua và xẻ thịt hơn 15 tấn cá đuối, giải quyết khá nhiều lao động ở địa phương

Tính ông Từ rất cẩn trọng, hàng khô cá đuối của cơ sở ông luôn giữ được chất lượng và uy tín, đảm bảo vệ sinh thực phẩm từ khâu mổ xẻ, phơi khô và đóng gói, được tiêu thụ khá mạnh tại TPHCM, Tây Ninh, Lâm Đồng…

Ông Từ bảo bây giờ, ngư dân sắm tàu to máy lớn, phương tiện hiện đại, mỗi lần ra biển cả 200 - 300 tấm lưới, đá lạnh trên 1.500 cây đủ sức bắt được những con cá đuối nặng trên 7 tạ.

Mỗi chuyến ra khơi như vậy, nếu trúng lớn, mỗi tàu có thể kiếm lại vài trăm triệu đồng. Cá đuối đại dương thật sự là “vàng”, đã trở thành mặt hàng rất đắt đỏ, được các nhà hàng lớn săn lùng quyết liệt.

Có nhiều loại cá đuối như ó trơn, nạn, đỏ... có giá trên dưới 300.000 đồng/kg khô tùy loại 1, loại 2. Riêng cá đuối Sao có giá trên 900.000 đồng/kg khô, nhưng khi vào nhà hàng, quán nhậu tính bằng tiền triệu.

Thịt cá đuối có mùi nồng nhưng lượng dinh dưỡng cao và độ ngon thì khó tả phải thử mới biết. Khô đuối thuộc loại quý hiếm, dễ chế biến và có vị ngon mà những vùng nước khác khó so sánh được.

Miếng khô đuối chỉ cần ngâm nước chút xíu, xong nướng lên, lấy chày mà giã cho tơi ra, xé mịn, đem chấm nước mắm me thì bao nhiêu cơm, bao nhiêu rượu cũng hết.

Rời làng biển Liên Hương khi ngư dân đang rộn rã vào mùa, tôi vẫn nhớ câu nói bùi ngùi của ông Từ: “Cá đuối trở thành “vàng”, ngư dân ai cũng vui. Nhưng xa khơi tìm cá, đời ngư phủ mong manh lắm”.

Không sớm chịu chết, nó ra sức dùng đôi cánh rộng khoả nước liên hồi, làm chiếc thuyền của ông Từ chao nghiêng như muốn lật úp xuống biển. Hơn một giờ quần nhau với 6 người, con cá đuối mới chịu khuất phục.

Minh Chiến

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005