Cà Mau: Trăn trở bãi nghêu

Được thiên nhiên ưu đãi với bãi bồi giàu tiềm năng, song nhiều người dân bãi bồi xã Đất Mũi (Cà Mau) vẫn khốn đốn trong cuộc sống. Chỉ tính riêng nguồn lợi từ các loại giống có sẵn trong tự nhiên, khó có tỉnh nào trong nước có thể sánh bằng. Nhưng do tổ chức quản lý, khai thác, sản xuất không tốt khiến nhiều hộ dân lâm vào cảnh khó khăn.

Không chỉ được ưu đãi về nguồn lợi tự nhiên mà khu bãi bồi còn có tiềm năng phát triển nghề nuôi thủy sản gần bờ, trong đó tiêu biểu là nuôi nghêu thịt và sò huyết. Thế nhưng, do chồng chéo trong quản lý, tổ chức sản xuất đã biến “mỏ vàng” của bãi Khai Long thành nơi chôn vốn của hơn 1.000 xã viên trong 16 hợp tác xã (HTX) nuôi nghêu thịt trên địa bàn. Sau gần một năm tổ chức thả nuôi, đến nay con nghêu đã trở thành sự nuối tiếc của người dân.

Cụt vốn trong “mỏ vàng”

Khai thác trái phép nghêu giống mỗi khi vào mùa vụ ở bãi Khai Long. Ảnh: ANH DŨNG

Ông Phan Quốc Việt, Phó Ban quản lý vùng nuôi và các HTX nuôi nghêu trên bãi Khai Long, cho biết, tính bình quân toàn bộ 431 ha nuôi nghêu thịt của 16 HTX chỉ thu hồi được khoảng 20 - 25% vốn. Cá biệt, có những hợp tác xã chỉ thu hoạch được khoảng vài phần trăm, mỗi xã viên lỗ từ vài trăm triệu đồng đến trên 1 tỷ đồng.

Câu chuyện thua lỗ này xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Ngoài việc do nghêu chết trong tháng 4/2011, theo ông Việt, một lý do khiến người nuôi nghêu thịt thua lỗ là việc khai thác nghêu giống vượt tầm kiểm soát như vừa qua. Không phải người khai thác nghêu giống lấy hay trộm nghêu thịt trong vùng nuôi mà chính hoạt động khai thác làm phá vỡ môi trường bãi nuôi.

Ông Trần Văn Sáu tâm tình, không chỉ ông tiếc cho vốn đã bỏ ra trong vụ nuôi nghêu thịt mà tiếc vì không thể làm giàu trên mảnh đất quá nhiều tiềm năng này. Vụ nuôi nghêu vừa qua ông lỗ gần cả tỷ bạc, nhưng theo ông, nếu quy hoạch và quản lý tốt thì chỉ cần một vụ nuôi là có thể lấy lại vốn.

Chưa có hướng đi, giải pháp cụ thể cho bãi nghêu Khai Long nên nhiều người dân xã Đất Mũi đang đứng trước tình cảnh “bỏ thì thương mà vương thì lỗ”. Ông Việt cho biết thêm, hiện chỉ có vài hộ tiếp tục đầu tư thả thêm giống cho vụ nuôi tới.

Kể từ khi người dân phát hiện nguồn lợi từ nghêu giống cũng như khả năng phát triển nghề nuôi nghêu trên bãi bồi, nhiều phương án quản lý, tổ chức sản xuất và khai thác đã được đưa ra. Song, đến nay, các phương án đó vẫn không thể khắc phục được tình trạng khai thác tràn lan theo kiểu tận diệt trên vùng bãi bồi.

Đâu là hướng đi?

Vụ “cướp nghêu” vượt tầm kiểm soát trong mùa giống vừa qua là hồi chuông báo động cho cách tổ chức quản lý ở đây. Ông Châu Công Bằng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết, thông qua nhiều hội thảo bàn về giải pháp cho bãi nghêu, tỉnh đã cơ bản đưa ra được phương án quản lý, sản xuất và khai thác giống thủy sản tại xã Đất Mũi.

Theo đó, phương án sản xuất khả thi là thu hồi lại phần diện tích bãi bồi đã giao cho các HTX để thành lập 1 HTX duy nhất. Thông qua HTX này sẽ quản lý và sắp xếp lại toàn bộ các hoạt động của bãi bồi từ tổ chức khai thác giống cho đến tổ chức ươm giống thủy sản và tổ chức nuôi nghêu thương phẩm.

Không kể ngày đêm, nắng mưa trên bãi cát dài của ấp Khai Long, xã Đất Mũi luôn có rất nhiều người khai thác nghêu giống mỗi khi vào con nước. Ảnh: THANH QUANG

Đối với việc quản lý hoạt động khai thác giống, HTX tiến hành thành lập tổ, đội theo từng ấp, từng tổ tự quản, đối tượng khai thác là những hộ có cuộc sống khó khăn của xã. Ngoài ra, các xã viên HTX quyết định thời gian, phạm vi, kích cỡ khai thác theo quy hoạch và sản phẩm khai thác bán cho HTX để phục vụ công tác ươm giống. Người khai thác sẽ được hưởng toàn bộ giá trị sản phẩm lao động của mình.

Thế nhưng, xem ra phương án tổ chức sản xuất trên vẫn chưa ổn. Với góc độ quản lý của địa phương, Bí thư Huyện ủy Ngọc Hiển Lê Văn Sử nhận định, việc chỉ cho các hộ có cuộc sống khó khăn tham gia khai thác nghêu thì khó tránh khỏi tình trạng lộn xộn như vụ mùa vừa qua tái diễn, do nguồn lợi từ nghêu giống quá lớn. Còn chuyện chỉ bán giống khai thác cho HTX theo giá thỏa thuận sẽ khó cạnh tranh, cũng như quản lý được các thương lái đến từ tỉnh khác.

Mùa nghêu giống đang đến gần nhưng đến nay việc đưa ra phương án sản xuất một cách tối ưu cho bãi bồi vẫn chưa hoàn chỉnh. Nếu không nhanh chóng đưa ra giải pháp hợp lý nhất thì tình trạng khai thác nghêu vượt tầm kiểm soát như mùa giống 2011 sẽ tái diễn.

Điều đó không những làm mất trật tự an ninh địa phương mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn tài nguyên thiên nhiên. Không khéo, “mỏ vàng” sẽ trở thành mảnh đất “chết” trong tương lai không xa.

Nguyễn Phú

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005