Liên kết trong chế biến thủy sản ở Ðồng Tháp

Thu hoạch cá tra nguyên liệu tại Ðồng Tháp.

Cuộc khủng hoảng nguyên liệu chế biến thủy sản trong những năm 2008 - 2009 đã gióng hồi chuông cảnh báo đối với những cách làm không bền vững, để từ đó, các doanh nghiệp chế biến thủy sản (CBTS) tại Ðồng Tháp mạnh dạn triển khai các mô hình liên kết nhằm chủ động nguồn nguyên liệu, ổn định về chất lượng lẫn sản lượng thủy sản.

Từ hợp đồng cung ứng, gia công

Nếu như trước năm 2008, giữa các doanh nghiệp CBTS và những hộ nuôi cá hầu như chẳng có sự ràng buộc nào với nhau thì hiện nay, mối quan hệ đó đã có những chuyển biến tích cực. Ðặc biệt sau cuộc khủng hoảng cá tra nguyên liệu các năm 2008 - 2009, một số hộ nuôi cá thiếu tiềm lực tài chính phải treo ao không nuôi tiếp đã khiến cho diện tích thả nuôi và sản lượng cá tra nguyên liệu giảm đáng kể. Thực tế nêu trên đã buộc các nhà chế biến phải tính đến phương án liên kết với các hộ nuôi để ổn định nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất. Với người nuôi cá, chuyện giá cả tiêu thụ thường xuyên bấp bênh cũng tạo nên tâm lý ngán ngại trong đầu tư sản xuất. Ðây chính là lý do để nhà chế biến và người nuôi trồng gặp nhau triển khai những bản hợp đồng cung ứng nguyên liệu chế biến xuất khẩu. Hình thức kết hợp này được xem là "nhất cử lưỡng tiện" khi cả hai bên đều đạt được những hiệu quả như mong đợi. Với nhà chế biến, đó chính là sự chủ động về sản lượng và bảo đảm chất lượng nguồn nguyên liệu ngay từ đầu. Còn những hộ nuôi trồng, đó là một sự bảo đảm đầu ra với giá thỏa thuận có thể chấp nhận được.

Ông Lê Văn Phước, một người nuôi cá tại ấp Tân Hậu, xã Tân Thuận Tây, TP Cao Lãnh cho biết: "Trước đây nuôi tự phát, chỉ làm theo kinh nghiệm. Do không có trình độ chuyên môn bài bản cho nên có khi chất lượng cá thương phẩm không như mong muốn. Từ khi liên kết với Công ty CP Vĩnh Hoàn, nhờ được hỗ trợ về kỹ thuật, hướng dẫn kiểm soát dịch bệnh mà chất lượng sản phẩm được nâng lên. Nếu không kết hợp Công ty CP Vĩnh Hoàn, chúng tôi không thể xây dựng ao nuôi của mình theo chuẩn Global GAP được".

Một mô hình liên kết khác cũng khá phổ biến trên địa bàn tỉnh Ðồng Tháp trong thời gian gần đây chính là nuôi gia công. Người nuôi cá được doanh nghiệp chế biến hỗ trợ chi phí giống, thức ăn, thuốc thú y thủy sản và kỹ thuật để sản xuất gia công cá tra nguyên liệu theo một tỷ lệ lợi nhuận ăn chia nhất định. Với cách làm này, hiện tại, Công ty TNHH Hùng Cá tại huyện Thanh Bình, đã thiết lập được vùng nuôi cá cho nhà máy mình trên diện tích hơn 300 ha. Căn cứ vào sản lượng cá đạt được sau mỗi đợt thu hoạch, doanh nghiệp CBTS sẽ chi cho người nuôi gia công 25% lợi nhuận thu được, mặc dù trong quá trình này, người nuôi không phải bỏ vốn đầu tư mà chỉ góp bằng cơ sở vật chất ao nuôi và công quản lý. Mô hình này có thể mang lại lợi thế kép cho chuỗi sản xuất con cá tra. Bởi với người nuôi cá, mặt hạn chế lớn nhất chính là tiềm lực tài chính và thông tin thị trường. Khi được nhà chế biến hỗ trợ về chi phí, kỹ thuật và nhất là có thể sản xuất theo nhu cầu chất lượng mà nhà chế biến đặt ra, người nuôi cá không phải bận tâm nhiều về đầu ra cũng như có thể yên tâm hơn về lợi nhuận mang lại sau quá trình sản xuất.

"Liên kết với Công ty TNHH Hùng Cá theo hình thức gia công rất yên tâm về giống, kỹ thuật và đầu ra. Công ty cho kỹ sư đến giám sát vùng nuôi, hỗ trợ chăm sóc cá để đạt hiệu quả cao, và đồng lãi cũng được chia nhau một cách sòng phẳng..." - Ông Dương Văn Nghiêm, một người nuôi cá gia công ở khóm Phú Mỹ, thị trấn Thanh Bình, huyện Thanh Bình cho biết. Còn theo ông Trần Văn Hùng, Chủ tịch Hội đồng Thành viên, kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH Hùng Cá: Với doanh nghiệp CBTS, khi xây dựng được vùng nuôi gia công cho mình, doanh nghiệp không chỉ yên tâm để triển khai những chương trình quản lý chất lượng ngay từ khâu nuôi trồng, từ đó tạo nên một lợi thế cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước, mà đây còn là cơ sở quan trọng để doanh nghiệp xây dựng chuỗi sản xuất minh bạch, có thể giúp quá trình truy nguyên nguồn gốc sản phẩm dễ dàng hơn.

... Ðến liên doanh, liên kết

Một loại hình liên kết nhiều tiềm năng khác cũng được Công ty TNHH thực phẩm QVD Ðồng Tháp triển khai trong năm 2010 và đã mang lại hiệu quả tích cực. Ðể việc liên kết thật sự chặt chẽ và thu hút được nhiều nguồn lực để cùng đầu tư phát triển, Công ty QVD đã triển khai liên doanh với những hộ nuôi cá có kinh nghiệm, có nguồn lực kinh tế mạnh theo mô hình cùng góp vốn, thành lập công ty nuôi trồng chuyên nghiệp. Công ty Cổ phần QVD Tân Hòa tại ấp Tân Bình Thượng, xã Tân Hòa, huyện Thanh Bình ra đời trên cơ sở kết hợp giữa kinh nghiệm thực tiễn và tiến bộ khoa học mà hai bên cùng mang lại. Phía hộ nuôi thì có sẵn 16 ao nuôi với diện tích hơn 30 ha, có trang thiết bị nuôi trồng và cả kinh nghiệm quản lý chăn nuôi qua nhiều năm. Phía doanh nghiệp chế biến thì có vốn, có thông tin thị trường và có mối quan hệ tốt với các đơn vị tư vấn, có thể hỗ trợ xây dựng vùng nuôi đạt các tiêu chuẩn khắt khe như Global GAP hay BAP... Thông qua mối liên kết này, hai bên đang hướng đến mục tiêu phát triển thêm diện tích vùng nuôi, đến cuối năm 2011 sẽ đạt 100 ha.

Giám đốc Công ty Cổ phần QVD Tân Hòa Nguyễn Văn Dũng, cho biết: Qua gần 20 năm kinh nghiệm trên lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, tôi đã thấm thía nhiều điều và trải qua không ít khó khăn. Cái khó lớn nhất với tôi chính là thiếu thông tin thị trường nên không đưa ra được kế hoạch sản xuất cụ thể. Khi kết hợp Công ty QVD để thành lập công ty nuôi trồng, mọi hoạt động từ công tác quản lý kỹ thuật, triển khai vốn cũng như công tác tổ chức sản xuất đều được định hướng và lên kế hoạch rõ ràng. Sự chủ động như vậy đã giúp mang lại thành công cho chúng tôi. Có được những thông tin từ vùng nuôi sẽ giúp cho doanh nghiệp chế biến chủ động hơn trong việc đàm phán hợp đồng với khách hàng. Ngược lại, những thông tin thị trường từ phía doanh nghiệp chế biến xuất khẩu cũng giúp cho phía hộ nuôi có sự điều chỉnh hợp lý về sản lượng và chất lượng để phù hợp nhu cầu của thị trường trong từng thời điểm.

Phó Giám đốc Sở Công thương Ðồng Tháp Nhị Văn Khải nhận xét, việc thúc đẩy các mối liên kết hợp tác giữa nhà chế biến và hộ nuôi thủy sản là rất cần thiết để xây dựng một nền sản xuất chế biến thủy sản bền vững. Tùy vào điều kiện của từng doanh nghiệp mà cách làm có khác nhau. Tuy nhiên, kết quả chung nhất vẫn là mang lại sự ổn định. Với các mô hình liên kết này, các doanh nghiệp CBTS ở Ðồng Tháp đã có thể chủ động từ 30 đến 50% nguyên liệu chế biến cho các nhà máy của mình. Ðây được xem là một bước đi căn cơ, có thể tạo nên sự ổn định, vững chắc trong khâu cung cấp nguyên liệu, phục vụ chế biến xuất khẩu của các nhà máy.Việc các doanh nghiệp CBTS của tỉnh Ðồng Tháp chủ động xây dựng những mô hình liên kết, kết nối những mắt xích với nhau chính là tiền đề để ngành công nghiệp CBTS - lĩnh vực được xem là thế mạnh kinh tế thứ hai của tỉnh phát triển.

MINH ÐÔNG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005