Tôm thẻ chân trắng - người ôm hận, kẻ đam mê: Sân chơi của công ty tôm giống

Nhu cầu giống nuôi, thức ăn, thuốc thủy sản cho con tôm thẻ chân trắng đang thúc giục doanh nghiệp chen nhau kinh doanh lĩnh vực này. Và “sân chơi” đang chủ yếu dành cho công ty nước ngoài.

Tạo sự “quyến rũ”

Dẫn đầu phong trào này là 3 công ty vốn nước ngoài (CP, Việt - Úc và Uni) với ưu thế về nguồn vốn. Và các “đại gia” này không ngừng “tấn công” mãnh liệt vào người nuôi bằng nhiều chiêu quảng bá. Sức “quyến rũ” về TTCT được nâng lên 1 bậc, nhất là thời điểm con tôm sú như một chu kỳ tự nhiên đã chuốc lấy thất bại liên tiếp khi ào ào chết hàng loạt tại nhiều tỉnh ven biển ĐBSCL.

Kiểm soát giống TTCT tại bể ương của Công ty Việt Úc.

Ông Triệu Nghĩ - người nuôi TTCT ở xã Vĩnh Trạch Đông, TP.Bạc Liêu (tỉnh Bạc Liêu), tâm sự: “Khi con tôm sú thất bại đồng loạt tại nhiều địa phương, cũng như bao nông dân khác, tôi như đứng trước ngã 3 đường. Chưa biết nên chọn đối tượng nào để nuôi”. Và với các chiêu quảng bá của các nhà cung cấp giống, thức ăn, thuốc thủy sản, con TTCT ngay tức khắc được một số nông dân lựa chọn.

Ông Nguyễn Phương ở huyện Bình Đại (Bến Tre) còn cho biết: Các công ty lớn có đại lý tại Bến Tre, Bạc Liêu, Sóc Trăng đã tìm tới cho con giống TTCT để nuôi thử theo mô hình. Thế là không ít hộ vào cuộc chơi với “con bài” TTCT.

Vài “đại gia” hưởng lợi!

Ông Quách Khoa - Phó Giám đốc Công ty TNHH Việt - Úc, cho biết: Thị phần cung ứng con giống TTCT của công ty gia tăng theo thời gian. Từ hơn 6 tỷ con/năm vào 2008, đã vươn lên gần 20 tỷ con giống hồi năm 2010. Và năm nay con số này còn cao hơn nữa.

Giống TTCT với giá bán từ 80 - 90 đồng/con tại 1 công ty nước ngoài.

Công ty Giống Thuỷ sản Uni-President Việt Nam (Đài Loan) cũng nhanh chóng mở rộng thị trường con giống, dồn sức chiếm lĩnh thị trường miền Trung với cả chục tỷ con giống/năm. Và 1 “đại gia” xem ra có phần bề thế hơn, đó là Công ty cổ phần Chăn nuôi CP Việt Nam (Thái Lan), năng lực cung ứng giống TTCT mạnh nhất khi hệ thống mở rộng và vươn xa đến tận các tỉnh ở bán đảo Cà Mau.

Ông Nguyễn Văn Tranh - Phó Giám đốc Sở NNPTNT Cà Mau, nhận định: Sinh sản nhân tạo TTCT rất khó vì nguồn tôm bố mẹ hoàn toàn nhập từ ngoài nước (thường ở Mỹ hoặc Thái Lan). Bởi thế, 3 công ty trên có điều kiện trang bị kỹ thuật hiện đại, nhập tôm bố mẹ đưa vào sản xuất khối lượng tôm giống khổng lồ cung cho thị trường, vậy mà vẫn chưa đủ sức.

Thao túng giá

Tại thời điểm này, con giống sạch bệnh, chất lượng cao của 3 “đại gia” trên “hét giá” từ 65 - 100 đồng/con mà vẫn không đủ giao cho khách hàng.

Nông dân Trần Văn Tánh (xã Tạ An Khương, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau), cho biết: “Với 8 ao nuôi, mỗi vụ tôi cần gần 4 triệu tôm giống. Công ty Việt - Úc đã bán với giá 83 - 90 đồng/con”. Còn ông Danh Thuấn (ở xã Lai Hòa, huyện Vĩnh Châu, Sóc Trăng) mua giống từ CP cũng ở mức 85 - 95 đồng/con. Từ đó, cho thấy giá tôm giống TTCT khá cao, thậm chí muốn cao hơn giá tôm sú giống (khoảng 60 - 80 đồng/con).

Bên cạnh con giống, chủng loại thức ăn, thuốc thủy sản cũng làm điên đầu nhà nông. Chuyên gia Phạm Giang Nam (Đại học Bạc Liêu), cho biết: Đa phần, nguồn cung ứng thức ăn, thuốc thủy sản tập trung vào các công ty lớn nước ngoài (Inland Thái Lan, Grobest Group, Tomboy (Pháp), CP (Thái Lan), Biomin, Tongwei feed (Trung Quốc), Uni-President (Đài Loan)… Chiết khấu đại lý từ 20 - 50% tính trên doanh số bán, và phí này sẽ tính vào giá thành sản phẩm để bán cho nông dân. Chưa hết, mọi chi phí khác, thậm chí chiết khấu dài dài qua nhiều tầng nấc, cuối cùng người chịu gánh nặng giá cao, không ai khác chính là nông dân.

Không để các công ty nước ngoài làm mưa, làm gió về giống TTCT, mấy chục công ty trong nước cũng đã rục rịch nhập tôm bố mẹ về sản xuất. Bà Nguyễn Kim Sa - Giám đốc Công ty Tôm giống Kim Sa, cho biết: “Từ đây đến cuối năm 2011, chúng tôi cho ra đời 3 tỷ con giống TTCT chất lượng cao, phục vụ người nuôi tôm ở Sóc Trăng, Bạc Liêu và Cà Mau”.

Tôm thẻ chân trắng “chia rẽ” châu Á

Tổng sản lượng TTCT hiện chiếm tới 2/3 tôm nuôi toàn thế giới, trong đó, tại khu vực châu Á đang xuất hiện 2 xu hướng: Nuôi tràn lan và nuôi dè dặt, cách ly loại sinh vật ngoại lai này.

Ở Thái Lan, TTCT chiếm 90% tổng sản lượng tôm của nước này. Thái Lan cũng được ghi nhận là nước đi tiên phong và hiện là một trong những nước sản xuất TTCT lớn nhất trên thế giới.

Ở giai đoạn đầu, Thái Lan cũng phải đối mặt với những thách thức như dịch bệnh và các nguy cơ xâm hại môi trường sống do loại tôm này gây ra. Tuy nhiên, về sau, Thái Lan đã phải đầu tư nghiên cứu và tìm ra các giải pháp về chính sách, quy hoạch và nghiên cứu các công nghệ để khôi phục và phát triển nghề nuôi. Trong đó, đáng chú ý là những biện pháp quy hoạch, thay vì tập trung tăng diện tích nuôi trồng như thường thấy.

Thái Lan đã chuyển dần những vùng nuôi từ khu rừng ngập mặn sang các khu vực thuận lợi để phát triển nuôi tôm. Ngoài ra, cũng khống chế diện tích nuôi không quá 76.000 ha, các trại nuôi tôm phải có giấy phép và đăng ký của chính quyền địa phương, cặn hay bùn đáy ao phải được lưu giữ trong khu vực thích hợp và không được thải ra bên ngoài.

Đặc biệt, để tránh lây nhiễm tràn lan, các trại nuôi lớn hơn 8 ha phải có khu xử lý nước thải không nhỏ hơn 10% diện tích nuôi, nguồn nước mặn không được thải ra khu vực nguồn nước ngọt và khu vực canh tác nông nghiệp và quan trắc môi trường trong các vùng nuôi và vùng ven biển… Nhờ vào những biện pháp tối ưu nói trên, Thái Lan đã thành công trong việc nuôi TTCT và nay đã bước sang vụ mùa thứ 7 với doanh thu bình quân hơn 2 tỷ USD/năm.

Cùng với Thái Lan, những nước có điều kiện tự nhiên thuận lợi sự phát triển của con tôm trong khu vực như Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Ấn Độ cũng đang phát triển nuôi TTCT. Tuy nhiên, tại Ấn Độ, Philippines, Malaysia, việc nuôi TTCT vẫn đang hết sức dè dặt, thậm chí tại Philippines đã có lệnh cấm đối với việc nhân giống và nuôi loại tôm này. Mới đây, tổ hợp ngành tôm Philippines (Philshrimp) cũng đã kêu gọi dỡ bỏ lệnh cấm này để nhằm nâng cao sản lượng tôm của nước này.

Vũ Khánh - Hạ Anh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005