ĐBSCL: Có hay không 30.000 tấn cá tra quá lứa tồn đọng?

Theo nhận định chung của nhiều nhà quản lý, bản chất của vấn đề ở đây chính sự lỏng lẻo về mối liên kết trong sản xuất-chế biến.

Những ngày qua, dư luận đang rộ lên tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang có khoảng 30.000 tấn cá tra quá lứa của nông dân đang tồn đọng. Tuy nhiên, đây không phải là thực tế mà là tin đồn thất thiệt của một số thương lái, nhằm làm nhiễu thông tin để ép giá người nuôi cá.

5 tháng đầu năm nay, giá cá tra nguyên liệu ở ĐBSCL liên tục đứng ở mức cao đã góp phần kích thích nhiều nông dân tái đầu tư xây dựng ao nuôi cá trở lại. Diện tích thả giống cũng vì thế bắt đầu tăng tốc từ tháng 4 và tháng 5 khi giá thu mua cá tra lên đỉnh điểm là 29.500 đồng/kg. Tuy nhiên, sau đó, giá bán cá tra nguyên liệu giảm 23.000 đến 24.000 đồng/kg thì tốc độ thả giống nuôi cá lại “giảm phanh” đột ngột.

Theo ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), nguyên nhân chính làm cho giá cá tra gần đây giảm mạnh là do một số phương tiện thông tin đưa tin tại ĐBSCL còn tồn đọng khoảng 30.000 tấn cá tra quá lứa, mà thực tế là không phải vậy. “Thông tin này gây ảnh hưởng rất xấu đến sản xuất. Ý định đưa con số đó lên để chú ý hơn là tiêu thụ. Nhưng thực tế đưa số liệu 30.000 tấn quá lứa thì bây giờ các tỉnh cần thống kê chính xác nhất để không có những số ảo nữa. Trong khi hiện nay doanh nghiệp vẫn đang thiếu nguyên liệu sản xuất để xuất khẩu. Chúng tôi vẫn dự báo là tình hình 6 tháng cuối năm rất khó do thiếu nguồn nguyên liệu vì sản lượng sụt giảm do người nuôi không có khả năng vay vốn. Trong khi lãi suất ngân hàng hiện nay cao vô cùng”.

Thực ra, đây không phải là chiêu thức mới, nhưng khi “tung ra” thông tin chưa được kiểm chứng này cái lợi đầu tiên là đội ngũ thương lái và một số doanh nghiệp chế biến làm ăn thiếu đứng đắn. Bởi khi cá tra có giá cao, nguồn nguyên liệu thiếu nông dân mời nhiều thương lái, doanh nghiệp thu mua để đấu giá hoặc kêu giá thật cao để bán. Lúc đó, doanh nghiệp phải bấm bụng để mua giá cao nhằm đủ nguyên liệu sản xuất và xuất theo hợp đồng đã ký. Ngược lại, khi giá cá giảm mạnh, số lượng nhiều doanh nghiệp cứ “ngồi rung đùi” để chờ người dân van nài bán cá. Và lúc này, doanh nghiệp chế biến lại kiếm cớ ép giá nông dân.

Ông Lê Chí Bình, Phó Chủ tịch Hiệp hội nghề nuôi và chế biến thủy sản tỉnh An Giang và cũng có 4 hầm nuôi cá tra, ông cho rằng, mỗi lần thông tin bị nhiễu thì người nuôi cá đều bị thiệt: “Tôi cho rằng một số doanh nghiệp lợi dụng vấn đề này để làm giá. Rất khổ cho nông dân. Bởi trước đó đã ký hợp đồng. Lúc mới ký thì cá mạnh. Tuần sau quay lại thì nói cá bệnh. Dân yêu cầu cho coi phiếu kiểm nghiệm. Lúc này đại diện doanh nghiệp lại kéo dài hàng chục ngày sau thì quay lại và nói cá quá size rồi”.

Theo nhận định chung của nhiều nhà quản lý, bản chất của vấn đề ở đây chính sự lỏng lẻo về mối liên kết trong sản xuất-chế biến. Lâu nay, việc chia sẻ lợi nhuận, ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm giữa người nuôi cá và doanh nghiệp vẫn thường được nêu ra. Nhưng tới bây giờ, việc liên kết như thế nào cho hiệu quả thì rất khó thực hiện vì bên nào cũng muốn lợi ích lớn về mình. Ông Dương Nghĩa Quốc, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Đồng Tháp phân tích: “Không có người dân nuôi cá nào muốn để cá quá size. Nhiều người dân cứ tin tưởng vào doanh nghiệp rồi cứ cho ăn thức ăn. Sau đó doanh nghiệp đến đã ký giá cao thì bắt đầu chê để xuống giá. Nguyện vọng của người dân là muốn bán cho mau chứ không ai muốn để quá lứa. Đề nghị Bộ và Hiệp hội nên có xác định giá sàn hợp lý. Về phía người dân thì cũng muốn lãi vừa phải nhưng an toàn hơn là lời nhiều nhưng rủi ro”.

Những năm gần đây, tình hình sản xuất và tiêu thụ cá tra ở khu vực ĐBSCL đã có nhiều chuyển biến tích cực. Nhưng do chưa phối hợp, gắn kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người nuôi đã dẫn đến thực trạng nghề nuôi cá tra đang đứng trước nhiều thách thức. Và trong đó, thông tin tồn đọng 30.000 tấn cá tra mới đây tiếp tục là một bài học đắt giá.

Ông Vũ Văn Tám, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT cho rằng: “Tuyên bố này trước nhất là không chính xác và ảnh hưởng đến giá cá tra hiện nay. Thêm một thông tin bất lợi cho người nuôi. Và sau này, chúng tôi sẽ có phối hợp với các cơ quan chức năng để khi thông tin sai thì phải có biện pháp”.

Qua “câu chuyện” này, người nuôi cá ở ĐBSCL cho rằng, các doanh nghiệp cần phải chia sẻ thông tin để người nuôi và doanh nghiệp chế biến xuất khẩu đều có lợi. Trong đó, điều nhất thiết là doanh nghiệp phải đưa ra mức chuẩn về size cá, giá sàn thu mua để người nuôi biết trước, nhằm giúp họ chủ động khai thác cá khi đã lớn đúng kích cỡ theo yêu cầu. Đồng thời, chia sẻ hợp lý các lợi nhuận giữa doanh nghiệp chế biến cá và người nuôi, thì đó mới là cái gốc để giúp ngành cá tra ở ĐBSCL phát triển bền vững./.

Thanh Tùng

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005