Tiêu chí của WWF không khoa học

Bản đánh giá cá tra và cá basa VN của WWF hết sức sơ sài, cẩu thả và như một báo cáo của học sinh.

Ngày 9-12, Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWF) VN đã gửi bảng câu hỏi và kết quả đánh giá cá tra và cá basa của tổ chức WWF 6 nước châu Âu đến Tổng cục Thủy sản (Bộ NN-PTNT), Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản VN (VASEP) và Hội Nghề cá VN.

Nhận được bảng câu hỏi và kết quả đánh giá cá tra và cá basa, các cơ quan liên quan của VN đã tỏ ra thất vọng về cách làm không khoa học của WWF.

Nguồn dữ liệu nghèo nàn và lạc hậu

TS Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực VASEP, cho biết vấn đề đáng lên án và bất ngờ là 6 tổ chức của WWF đã sử dụng 2 báo cáo đã quá cũ của WWF quốc tế về cá tra VN để làm cơ sở đánh giá mà không tiến hành kiểm tra thực địa ở VN. Đây là cách làm không khoa học. “Tôi đã trao đổi với WWF VN là quá thất vọng và không thể ngờ một tổ chức quốc tế uy tín như WWF lại làm như vậy” - ông Dũng tỏ ra bất bình.

Trao đổi với phóng viên Báo NLĐ, TS Phạm Anh Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, nhấn mạnh: “Đây là bản đánh giá hết sức sơ sài, cẩu thả và không thể ngờ là sản phẩm của WWF, bản đánh giá như một báo cáo của học sinh”.

TS Phạm Anh Tuấn phân tích 19 câu hỏi của WWF chỉ xoay quanh 4 nội dung chính: hệ thống sản xuất, thức ăn, ảnh hưởng sinh thái và quản lý. Các tiêu chí được đưa ra hoàn toàn là định tính mà đã là định tính thì có thể nói theo kiểu gì cũng được. Quan trọng hơn, theo ông Tuấn, nguồn dữ liệu để họ đưa ra 19 tiêu chí là quá nghèo nàn và lạc hậu so với tài liệu hiện có.

Đáng nói hơn, theo ông Tuấn, nhiều đánh giá của WWF không trích nguồn số liệu.

Phản ứng kịch liệt

TS Phạm Anh Tuấn cho hay vào sáng thứ ba ngày 14-12, Tổng cục Thủy sản, VASEP sẽ có buổi làm việc với người đứng đầu chương trình thủy hải sản toàn cầu của WWF, ông Mark Powell.

Trong chuyến làm việc tại VN lần này, ông Mark Powell sẽ trả lời các câu hỏi về kỹ thuật liên quan đến phương pháp, quy trình đánh giá và tiếp xúc với báo giới về vấn đề này.

Ông Tuấn khẳng định tại cuộc làm việc, phía VN sẽ có phản ứng kịch liệt và yêu cầu WWF phải cải chính và thu hồi cuốn Cẩm nang hướng dẫn tiêu dùng thủy sản năm 2010 - 2011 tại 6 nước Đức, Áo, Thụy Sĩ, Bỉ, Na Uy và Đan Mạch. “Với cách làm như vừa rồi của WWF, chúng tôi sẵn sàng cắt đứt quan hệ và không hợp tác với WWF” - ông Tuấn bức xúc.

Theo TS Phạm Anh Tuấn: “Nói là tổ chức phi lợi nhuận nhưng chúng tôi đã có cơ sở để thấy rằng việc WWF 6 nước khi đưa cá tra vào danh sách đỏ tại cuốn Cẩm nang hướng dẫn tiêu dùng thủy sản năm 2010 - 2011 là có mục đích gây sức ép để VN áp dụng theo bộ tiêu chí mà họ mới xây dựng”.

Ông Nguyễn Tử Cương, đại diện Hội Nghề cá VN, nói bản báo cáo của WWF lại phạm một lỗi rất nghiêm trọng và có “vấn đề” là lấy báo cáo của vấn đề khác làm cơ sở đánh giá cho những tiêu chí mà họ đưa ra.

Ông Cương lý giải, với bất cứ một đánh giá khoa học nào thì nhóm chỉ tiêu phải được chia nhỏ thành các chỉ tiêu khác nhau và đánh giá theo 4 mức: đạt, không đạt, trung bình và lỗi đến giới hạn.

Trong danh sách các chỉ tiêu phải giải thích rõ để tránh nhầm lẫn và hướng dẫn cách nhận biết lỗi theo chỉ tiêu đánh giá. Nhưng WWF 6 nước đã làm việc thiếu cơ sở khoa học và đưa ra kết luận vội vàng, vô lý. “Kể cả WWF có dùng 19 tiêu chí này để áp vào cá tra VN thì sản phẩm của VN chắc chắn sẽ thuộc nhóm “xanh” (sản phẩm thuộc vào tốp lựa chọn bền vững, an toàn sức khỏe và được kiểm soát về môi trường tốt nhất - PV) chứ không có chuyện “đỏ” (không nên mua).

Ông Cương cho biết, tại buổi làm việc với ông Mark Powell, Hội Nghề cá VN sẽ có văn bản phản bác và chứng minh sự phi lý của WWF. Trong thông cáo gửi tới cơ quan báo chí ngày 9-12, WWF VN khẳng định: “WWF VN đồng ý với kiến nghị của Tổng cục Thủy sản trong lúc chờ đợi kết quả của đánh giá lại nên đưa cá tra, cá basa nuôi tại VN khỏi danh sách “không nên mua” (đỏ). Việc đánh giá trong tương lai cần được thực hiện với sự tham gia đầy đủ của các bên liên quan”.

Tổn hại nghiêm trọng

Ngày 9-12, tại cuộc họp báo thường kỳ, trả lời câu hỏi của phóng viên về việc một số thành viên WWF tại một số nước châu Âu đưa sản phẩm cá tra VN vào danh sách đỏ trong Cẩm nang hướng dẫn tiêu dùng thủy sản năm 2010 - 2011, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nguyễn Phương Nga nói: “Rất tiếc là các thành viên của WWF tại một số nước châu Âu đã đưa ra những đánh giá thiếu khách quan, thiếu cơ sở khoa học và không phù hợp với thực tế về sản phẩm cá tra của VN”.

Theo bà Nga, việc làm này sẽ gây tổn hại nghiêm trọng tới những người dân sống bằng nghề nuôi trồng, chế biến thủy sản ở VN cũng như người tiêu dùng ở các nước châu Âu, không có lợi cho mối quan hệ kinh tế - thương mại đang phát triển tốt đẹp giữa VN và các nước châu Âu.

Bà Nguyễn Phương Nga nêu rõ: “Chúng tôi yêu cầu WWF tại các nước này đưa cá tra của VN ra khỏi danh sách đỏ trong Cẩm nang hướng dẫn tiêu dùng thủy sản năm 2010 - 2011”.

19 câu hỏi của WWF

1. Hệ thống nuôi của loài có làm suy yếu nguồn cung cấp nước ngọt và/hoặc làm giảm chất lượng các thủy vực nước bởi vấn đề xâm nhập mặn?

2. Hệ thống nuôi của loài có yêu cầu làm thay đổi đất sử dụng/hoặc đáy biển?

3. Hệ thống sản xuất và thu hoạch có bảo đảm quyền lợi cho động vật và các quy định về giết mổ không?

4. Loài trong đánh giá này có lây truyền dịch bệnh thông thường và các dịch bệnh bùng phát ra các vùng xung quanh không?

5. Loài nuôi này có phụ thuộc vào nguồn cung thức ăn từ bên ngoài không?

6. Tỉ lệ khối lượng thức ăn bằng cá/trên khối lượng thành phẩm là bao nhiêu?

7. Tỉ lệ đạm và dầu (từ biển, rau, trên cạn) chiếm tỉ lệ lớn trong khẩu phần thức ăn có được nhận biết và có thể truy xuất được nguồn gốc không?

8. Tỉ lệ đạm và dầu từ nguồn thức ăn khai thác từ đánh bắt tự nhiên có được khai thác từ nguồn bền vững không?

9. Tỉ lệ rau, ngũ cốc trong phần lớn thức ăn có được cung cấp từ nguồn bền vững và có truy xuất nguồn gốc được không?

10. Có phải phần lớn hệ thống sản xuất phụ thuộc vào việc sử dụng hóa chất không?

11. Phần lớn hệ thống sản xuất thải trực tiếp ra hệ thống môi trường nước xung quanh?

12. Nguồn cá giống chủ yếu lấy từ đâu?

13. Có nguy cơ lan truyền dịch bệnh, ký sinh trùng ra các loài ngoài tự nhiên và môi trường xung quanh không?

14. Có nguy cơ thất thoát hay xâm nhập của loài ngoại lai từ hệ thống nuôi này không? Nếu có thì việc thất thoát có gây ra những ảnh hưởng bất lợi về mặt sinh thái không?

15. Nhìn chung, loại hình sản xuất này có gây ra các tác động bất lợi về mặt sinh thái cho các loài tự nhiên ngoài môi trường trong vùng không?

16. Các trại nuôi cá có tuân thủ theo các quy hoạch môi trường chiến lược (cụ thể là quy hoạch về không gian, quản lý tổng hợp vùng bờ, quy hoạch lưu vực sông, quy hoạch năng lực tích lũy) không?

17. Có khung quy định để giải quyết các vấn đề sau đây không?: Quy hoạch môi trường, phòng tránh thất thoát, đánh giá tác động môi trường, quản lý an toàn sinh học và dịch bệnh, bảo vệ các sinh cảnh có giá trị, du nhập loài mới, sử dụng đất và nguồn nước, theo dõi/báo cáo về môi trường, sử dụng hóa chất, thải/làm ô nhiễm nước, các vấn đề khác (nêu cụ thể).

18. Có khung quy định đối với loài nuôi này để giảm thiểu tác động tiêu cực một cách hiệu quả không?

19. Đa số người nuôi trong khu vực có nỗ lực trong việc hợp tác với bên thứ 3 trong việc cấp giấy chứng nhận và kiểm toán tại chỗ?

Thế Dũng

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005