An toàn môi trường trong nuôi trồng thủy sản

Những năm qua, không chỉ tại Việt Nam mà ngay cả tại nhiều nước trong khu vực Đông Nam Á như Philippine, Thái Lan, Indonesia... hoạt động nuôi trồng thủy sản đã tạo ra một sự chuyển đổi hiệu quả và đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho nông dân. Tuy nhiên, việc khai thác triệt để diện tích mặt nước, phát triển nuôi trồng thủy sản không kế hoạch đã dẫn đến những hậu quả xấu mà chính những người nuôi trồng thủy sản phải hứng chịu trước tiên...

Nuôi trồng thủy sản ngày càng phải đối mặt với nhiều mối nguy buộc các nhà quản lý, nhà khoa học và cả người nuôi phải quan tâm. Môi trường được xem là mối quan tâm lớn nhất của người nuôi vì nó có tác động trực tiếp đến vật nuôi, quyết định sự sống, sinh trưởng, phát triển của vật nuôi và còn liên quan đến chất lượng sản phẩm thu hoạch. Kiểm soát tốt môi trường nước, vật nuôi khỏe mạnh sẽ giảm stress dẫn đến hạn chế bệnh, dịch làm giảm thiểu suy thoái môi trường và giảm nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh tác hại của sự phát triển nuôi trồng thủy sản đối với môi trường, đặc biệt là môi trường các vùng ven biển, ven sông nơi mà nuôi trồng thủy sản phát triển với tốc độ nhanh chóng, hình thức nuôi ngày càng được nâng cao từ quảng canh sang quảng canh cải tiến rồi thâm canh trong khi trình độ quản lý và sự quan tâm của người nuôi đối với môi trường vẫn còn hạn chế.

An toàn môi trường trong nuôi trồng thủy sản phải đảm bảo: Nguồn nước cấp đủ (nước ngọt, mặn) và phù hợp cho vật nuôi. Nước nuôi được xử lý, kiểm soát phù hợp với vật nuôi. Nước thải, bùn đáy và rác thải được xử lý hiệu quả... An toàn môi trường trong nuôi trồng thủy sản không nên hiểu theo nghĩa hẹp là an toàn trong ao nuôi, lồng nuôi mà phải được hiểu là an toàn môi trường vùng nuôi bởi vì chỉ khi môi trường của vùng nuôi được an toàn thì mỗi ao nuôi, lồng nuôi mới an toàn. Vì vậy, việc quản lý môi trường vùng nuôi đòi hỏi tính cộng đồng, xã hội hóa cao và trước hết phải được người nuôi nhận thức đầy đủ, đúng đắn và thực hiện nghiêm chỉnh. Hiện nay, nhiều vùng nuôi trồng thủy sản phát triển tự phát, không theo quy hoạch, không tương xứng với trình độ quản lý, điều này dẫn đến dịch bệnh dễ dàng xuất hiện và lây lan, làm mất cân bằng sinh thái, hủy hoại môi trường. Hoạt động nuôi trồng thủy sản phát triển kéo theo các cánh rừng ngập mặn bị phá hủy, gây xói lở đất, mất cân bằng sinh thái, ảnh hưởng khí hậu, thiên tai xảy ra thường xuyên. Hoạt động khoan giếng lấy nước ngầm phục vụ nuôi trồng thủy sản làm mặn hóa các vùng đất có khả năng canh tác nông nghiệp, làm sa mạc hóa các vùng cát ven biển. Mức độ thâm canh cao trong khi cơ sở hạ tầng chưa đảm bảo, trình độ quản lý của người nuôi hạn chế, môi trường bị quá tải. Việc lạm dụng và sử dụng không đúng thuốc, hóa chất trong phòng trị bệnh cho vật nuôi thủy sản dẫn đến hình thành các dòng vi khuẩn kháng kháng sinh và gây hủy hoại hệ sinh thái.

Biện pháp kiểm soát môi trường các vùng nuôi trồng thủy sản một cách hiệu quả đòi hỏi có sự phối hợp tốt và đồng bộ giữa các cấp quản lý ngành và địa phương, các nhà khoa học và cộng đồng người nuôi thủy sản. Các cấp quản lý cần thực hiện tốt việc quy hoạch và quy hoạch lại các vùng nuôi thủy sản theo đó có thể quản lý tốt nguồn nước cấp và thải, thời vụ nuôi, chất lượng con giống, kiểm soát dịch bệnh... Làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo vệ môi trường chung và môi trường vùng nuôi thủy sản nói riêng. Cộng đồng người nuôi thủy sản phải tuân thủ tốt các quy định của Nhà nước về hoạt động nuôi trồng thủy sản bao gồm quy hoạch vùng nuôi, đối tượng nuôi, mùa vụ nuôi, đồng thời nâng cao năng lực quản lý cơ sở nuôi, kiểm soát tốt nguồn nước cấp vào, chất lượng con giống, quản lý được môi trường nuôi ổn định, hạn chế biến động đột ngột gây sốc vật nuôi dẫn đến bệnh dịch xảy ra. Có biện pháp xử lý hiệu quả nước và chất thải, rác thải phát sinh trong quá trình nuôi trước khi xả ra môi trường bên ngoài, tuân thủ nghiêm các quy định về xử lý dịch bệnh trong nuôi trồng thủy sản. Các nhà khoa học cần tích cực nghiên cứu, đề xuất các giải pháp xử lý môi trường có hiệu quả, thiết thực đối với người nuôi, các giải pháp thay thế việc sử dụng các loại thuốc hóa chất gây hại môi trường, vừa đảm bảo an toàn cho môi trường, cho người sử dụng vừa có hiệu quả kinh tế.

Kỹ sư LÊ THỊ HẰNG NGA

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005